Xitay “Shinjanggha a'it uchurlar” ni chet eller bilen ortaqlashqan puqralirini “Jasusluqqa qarshi turush qanuni” boyiche jazalighan
2023.04.14
Xitay hökümiti Uyghurlargha a'it uchurlarni chet eldiki teshkilatlar bilen ortaqlashqan puqralirini qattiq jazalawatqanliqi, bu kishilerning “Jasusluqqa qarshi turush qanuni” boyiche jawabkarliqqa tartiliwatqanliqi ashkarilandi. Xitay da'irilirining ilgiri sürüshiche, ammiwiy teshkilatlar we chet el küchliri bu uchurlarni mejburiy emgekke munasiwetlik “Yalghanchiliq toqush”, xitaygha “Töhmet qilish” hem xitayning “Obrazini ishenchisizleshtürüsh” üchün qollanmaqta iken. Lékin xitay da'irilirining élan qilghan bu heqtiki resmiy uqturushida, eger Uyghurlargha a'it bu uchurlar “Rast” bolmisa, néme üchün bu kishilerning jasusluq bilen eyiblinip bundaq éghir jazalinidighanliqigha héchqandaq chüshenche bérilmigen.
“Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” gézitining xewer qilishiche, xitay merkiziy siyasi-qanun komitéti 14-april özining torida, chet el ammiwiy teshkilatliri bilen Uyghurlargha da'ir uchurlarni ortaqliship qolgha élin'ghan we jasusluq bilen eyiblinip jazalan'ghan 6 déloni élan qilghan. Xitay merkiziy siyasi-qanun komitétining uqturushi, xitayning 15-april “Dölet bixeterlik telim-terbiye küni” munasiwiti bilen élan qilin'ghan.
Xitayning jasusluqqa da'ir délolarni ashkarilishi az uchraydighan ehwal bolsimu, biraq uning Uyghur rayonidiki tutqun, lagér we mejburiy emgekke munasiwetlik uchurlarni ashkarilighan xitay puqralirining herkitini jasusluqqa baghlishi diqqet qozghidi. “Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” ning qeyt qilishiche, xitay merkizi siyasi-qanun komitétining uqturushida, Uyghur élidiki xen shyaw isimlik bir xitay xadimining 2019-yili chet el agéntini 19 matériyal bilen teminlep, 120 ming yüen pul alghanliqi, shinjéndiki bir meslihetchilik shirkitining li famililik xadimining bir chet el ammiwiy teshkilatini “Shinjanggha a'it uchurlar” bilen teminligenliki üchün jazalan'ghanliqini bildürgen. Uqturushta xen shyawning 11 yérim yilliq muddetlik qamaq jazasigha késilgenliki qeyt qilin'ghan bolsimu, lékin li famililik xitay puqrasining qandaq jazalan'ghanliqi tilgha élinmighan.