Русийә хитайниң шималий қутупқа киришидин әндишә қилмақта

Мухбиримиз үмидвар
2018.02.11

Русийә хитайниң шималий қутуп истратегийәсидин әндишә қилмақта. Америка авазиниң бу һәқтики бир хәвиридә көрситилишичә, йеқинда хитай өзиниң “шималий қутуп ақ ташлиқ китаби‏” ни елан қилғандин кейин русийә тәрәп мәзкур ақ ташлиқ китабтики мәзмунларға алаһидә диққәт қилған һәмдә хитайни русийәниң шималий қутуптики мәнпәәтлиригә һөрмәт қилишқа чақирған.

Учур васитилиридин мәлум болушичә, хитайниң шималий қутупни тәкшүрүш, илми тәтқиқат елип бериш вә ечиш пиланлири илгири русийәниң әң қарши турушиға учрап кәлгән иди. Сабиқ совет иттипақи дәвридә болса, хитайниң шималий қутупқа кириши техиму мумкин әмәс иди.

Әмма, йеқинқи йиллардин буян русийәниң ғәрб билән болған мунасивәтлириниң йириклишиши нәтиҗисидә русийәниң хитайниң өзини қоллишиға моһтаҗ болуши шуниңдәк икки дөләт сиясий, сода-иқтисадий вә һәрбий һәмкарлиқлириниң ешишиға әгишип, хитай шимали қутупқа кириш һәрикитини күчәйткән, буниң билән русийәму бу мәсилидә йол қоюшқа мәҗбур болмақта икән.

Русийәниң хитайдики баш әлчиси андрей денисов хитайниң шималий қутуп пилани һәққидә тохталғанда, русийәниң әндишисини йошурмиған болуп, у: “шималий қутуп русийәниң шимали қутуп йоли болупла қалмастин йәнә канада вә башқа дөләтләрниңму су даирисигиму мунасивәтлик. Русийә қатарлиқ дөләтләр, шималий қутуп су районини ишлитиш вә ечишта өз мәнпәәтлириниң зиянға учришини үмид қилмайду‏” дегән. 

Анализчиларниң қаришичә, русийә хитайниң шимали қутупқа мәбләғ селишини халисиму, униң у җайларни контрол қилишни халимайдикән. Русийә пәқәт хитайниң пулидин пайдиланмақчи, русийә йеқинда өзиниң шималий қутуп қанунини елан қилмақчи икән шуниңдәк у йәнә шималий қутупни техиму контрол қилиш үчүн мәхсус шимали қутуп қошунини қурған.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.