Xitay, b d t ning rohin'ga mesilisidiki qararigha yene tosalghuluq qilghan

Muxbirimiz shöhret hoshur
2018.05.09

Roytérsning xewer qilishiche, b d t bixeterlik kéngishide en'gliye teripidin teyyarlan'ghan rohin'ga mesilisi toghrisidiki bayanat layihesi xitay wekili teripidin qismen özgertiwétilgen.

Xewerde déyilishiche, esli layihidiki birma hökümitini “Jawabkarlarni jazagha tartish heqqidiki wedisini derhal emeliyleshtürüshte chaqirish” toghrisidiki mezmun, “Birmaning rohin'ga weziyitini yaxshilash üchün körsitiwatqan tirishchanliqini qarshi élish” qa özgertiwétilgen. Melum bolushiche, bu, xitayning rohin'ga mesilisidiki jawabkarliqning sürüshte qilinishigha tunji qétim tosalghu bolushi emes.

Oxshash ehwal ötken yili yüz bergende yeni xitay tashqi ishlar ministiri wang yi birma hökümitining rohin'gadiki herikitini toghra chüshinidighanliqini bildürgende, dunya Uyghur qurultiyining aliy rehbiri rabiye qadir xanim mexsus bayanat élan qilip, xitayning rohin'ga mesiliside gherb dunyasi bilen qarshi meydanda turushining sewebini Uyghur weziyitige baghlap chüshendürgen idi.

Bayanatida birmida nechche yüz ming rohin'galiq musulman zulumdin yurtini tashlap qéchishqa mejbur bolghan bolsa, Uyghur rayonida bir milyonche Uyghurning “Yépiq lagér” da zulum chékiwatqanliqini eskertken rabiye xanim, xitay terepning xelq'ara sehnide soraq nöwitini özige yéqinlashturmasliq üchün birma hökümitini qollawatqanliqini otturigha qoyghan idi.

Roytérsning bügünki bu heqtiki xewiride déyilishiche, xitayning bu qétimqi tosalghusi, b d t wekili ötken hepte birma we bén'galda élip barghan tekshürüsh netijisige asasen bixeterlik kéngishide bir bayanat layihisini muzakire qiliwatqan mezgilde körülgen.

Yene xelq'ara xewerlerdin melum bolushiche, islam döletliri hemkarliq teshkilati yekshenbe küni bir bayanat élan qilip birmining rohin'ga musulmanlirigha qarita élip barghan basturush heriketlirini étnik qirghinchiliq dep eyibligen. Muhajirettiki Uyghur pa'aliyetchiliri yéqinqi namayishliri dawamida islam dunyasining Uyghur rayonidiki lagérlar mesiliside süküt qilip turuwatqanliqigha qarita naraziliqlirini bildürüshken idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.