Хитайниң уйғур районидики ғайәт зор бихәтәрлик селинмиси юқири техника ширкәтлирини зор пайдиға ериштүргән

Мухбиримиз әркин
2018.06.27

Хитайниң уйғур районини сақчи дөлитигә айландуруши униң бихәтәрлик селинмисиниң зиядә көпийишини кәлтүрүп чиқирип, хитай техника ширкәтлирини ғайәт зор пайдиға игә қилған. Фирансийә агентлиқиниң хәвәр қилишичә, уйғур аптоном райониниң бихәтәрлик селинмиси 2017 ‏-йили аз кәм бир һәссидәк артип, 58 милярд йүәнгә йетип барған болуп, бу шу йили саламәтлик ишлириға сәрп қилинған пулниң 2 һәссисигә тоғра келидикән.

Хәвәрдә германийәниң тәтқиқатчи адрян зензниң сөзи нәқил кәлтүрүлүп, “мәзкур районниң 2017‏-йилдики ички бихәтәрлик селинмиси униң 2007‏-йилдин 2012‏-йилғичә болған 6 йиллиқ омумий бихәтәрлик селинмисиға тоғра келидиғанлиқи” тәкитләнгән. Хәвәрдә қәйт қилинишичә, бихәтәрлик селинмисидики бу зор артишни униң мәзкур районда тәқибләш аппаратлирини, “тәрбийиләш лагерлири” ни қуруп, йүз тонуш, көз тонуш системиси, д н а әвришкилирини йиғиши, сүний әқил техникисини қоллинип, райондики 20 нәччә милйон хәлқни қаттиқ тәқиб қилиши кәлтүрүп чиқарғаникән. Хәвәрдә хитай һөкүмитиниң юқириқи васитиләрни “һечқандақ йочуқ, һечқандақ өлүк нуқта яки бошлуқ” қоймаслиқ үчүн қолланғанлиқи билдүрүлгән. Хәвәрдә баян қилинишичә, буниңдин хитайниң хәйкаң техника ширкити әң көп пайдиға еришкән. 

Хәвәрдә, мәзкур ширкәтниң 2017‏-йили бир милярд 850 милйон долларлиқ аз дегәндә 5 хил қурулуш тохтамиға еришкәнлики, бу тохтамларниң мәктәп, мәсчит, ишхана, коча вә йиғивелиш лагерлириға көзитиш аппарати вә “видийолуқ назарәт қилиш системиси” орунлаштурушқа алақидар икәнликини билдүрүлгән. Хәвәрдә баян қилинишичә, хәйкаң ширкити 2017‏-йили қарақаш наһийисиниң өзидила 309 милйон йүәнлик қурулуш тохтамиға еришкән болуп, қарақаш наһийиси намрат наһийә болсиму, лекин униң өткән йилқи бихәтәрлик селинмиси алдинқи йилқидин 380 % артқан вә бу униң йиллиқ кириминиң 3 һәссисигә тоғра келидикән. Уйғур паалийәтчиләр хәлқара җәмийәтни уйғур районидики йиғивелиш лагерлириниң қурулушиға қатнишиватқан хитай ширкәтлиригә ембарго қоюп, уларни җазалашни тәләп қилип кәлди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.