D u q wekili jenwediki kishilik hoquq yighinida “Yépiq terbiyelesh merkez” liri heqqide toxtaldi

D u q ning programma maslashturghuchisi ryan ependi 9-mart küni ötküzülgen b d t kishilik hoquq kéngishining 37-nöwetlik yighinida “Tehdit astidiki milletler teshkilati” namidin söz qilip, Uyghurlar diyarida tézdin köpiyiwatqan “Yépiq terbiyelesh merkezliri” heqqide doklat berdi.

Ryan ependi sözide hazir qeshqerning özidila 120 mingdin artuq Uyghurning atalmish “Terbiyelesh merkezliri”ge solan'ghanliqini, 2017-yilila minglighan Uyghur ata-anilarning mushundaq merkezlerge solan'ghan halda hazirghiche so'al-soraqsiz turuwatqanliqini tilgha alghan. U sözide nuqtiliq qilip “Terbiyelesh merkezliri”diki maddiy shara'itining insan berdashliq bergüsiz derijide nacharliqi, bu jaygha solan'ghan Uyghurlarning din, milliy kimlik, milliy medeniyet jehetlerde öz-özini inkar qilish mezmunidiki derslikni öginishke mejburliniwatqanliqini bayan qilghan.

U bu heqtiki sözide: “Yéqinda mushu xildiki terbiyelesh merkezliride üch kishining jan üzgenliki melum boldi. Ularning biri 82 yéshida mushu lagérgha solan'ghan, shundaqla hemmige tonushluq bolghan diniy alim muhemmed salim damolla hajim” dégen. U sözining axirida hazirqi melumatlargha asasen Uyghurlar diyarida 800 mingdin bir milyon'gha qeder Uyghurning mushu xildiki lagérlargha solan'ghanliqini éytqanda zaldikiler buningdin tolimu te'ejjüpke chömgen.

Melum bolushiche, nöwette chet'ellerde muhajir bolup turuwatqan Uyghurlardin uruq-tughqanliri mushu xildiki yighiwélish lagérlirigha élip kétilmigenler yoq déyerlik bolup, ryan ependi öz sözide bu ehwalni alahide tilgha alghan. Shuningdek xelq'ara jama'etning hemde tashqi dunyaning bu xildiki zorluqqa süküt qilmasliqini alahide telep qilghan.