Arxip
2009-04-13
Yopurgha nahiyiside jiddiy inkas qayturghuchi xelq eskerler qoshuni terbiyilewatqan bolup, buningdiki asasi meqset bularning xitay saqchi eskerlirige masliship, "3 xil küchler" ge we jem'iyette yüz bergen jiddiy weqelerge zerbe bérish iqtidarini östürüsh iken.
2009-04-13
11 - Aprél shenbe küni qeshqer kona sheher nahiyisidin yene bir türküm Uyghur yashliri xitay ölkilirige élip méngilghan.
2009-04-13
Xitay hökümiti düshenbe küni tunji kishilik hoquq heriket pilani élan qilip, puqralarning qanuni hoquqi we az sanliq milletler hoquqini kapaletke ige qilishni ilgiri süridighanliqini bildürgen bolsimu, emma xitaydiki kishilik hoquq mutexessisliri mezkur heriket pilanining peqet bir simwol xaraktérige ige ikenlikini ilgiri sürdi.
2009-04-13
3 Neper somali déngiz qaraqchisi étip öltürülüp, görige élin'ghan amérika yük paraxoti kapitani düshenbe küni qutulduruldi.
2009-04-13
15 - Aprél xitayning islahatchi rehbiri xu yawbang wapatining 20 yilliqi bolup, shu bahanide oqughuchilar 1989 - yilidiki tyenenmén oqughuchilar herikitini teshkilligen idi. Melum bolushiche, puqralargha bu künni xatirilimeslik buyrulghan.
2009-04-13
Xitay hökümiti yéqinda pakistanning qebililer rayonidiki sherqi yürkistan islam herikiti küchlirining xitaygha qarshi hujum pilani qurghanliqini ilgiri sürüp, pakistan da'irilirining sherqiy türkistan küchlirige qarshi heriket qollunishini telep qilghan.
2009-04-11
'Merkizi agéntliqi' ning bügün xongkongdin xelq'aragha tarqatqan xewiride, xitay hökümiti hazir Uyghurlarning diniy étiqat erkinlikige qattiq zerber bériwatqanliqini, xitay hökümiti bu herikette memuriy tedbir qollinipla qalmay, belki iqtisadiy tedbirmu qollunup, diniy pa'aliyet élip barghan kishilerdin éghir jerimane alghanliqini, xitay hökümiti Uyghurlarning dini étiqatini chekesh üchün élip bériwatqan bundaq qattiq zerbe bérish herikitini, hazir xoten rayonida jiddiy dawamlashturuwatqanliqini, hetta Uyghurlarni widi'o - filim kördi, depmu jazalighanliqini tepsliy bayan qildi.
2009-04-11
Sherqiy asiya döletliri ittipaqidiki 12 dölet bilen xitay, yaponiye, jenubiy koriyidin ibaret 3 dölet bashliqlirining ali derijilik uchrushushi jüme küni taylantning patiya shehiride nahayiti daghdughiliq bashlan'ghan idi.
2009-04-11
Yéshil we tinjliq teshkilatining béyjing, shangxey, gu'angju qatarliq sheherlerde élip barghan tekshürushidin qarighanda, xitay bazarlirida sétiliwatqan koktatlarda xémiye oghut qalduqliri köp bolupla qalmay, belki uning köpünchisi ademni zeherlesh küchi nahayiti yuquri bolghan xémiyéwiy birikme qalduqliri.
2009-04-11
Hinidistanning chadisgar shitatida tünügün 'mawzédongchilar' saqchilargha hujum qilish weqesi yüz berdi. Amérika awazning bayan qilishiche, hindistanda hoquq tutuwatqan döletchiler partiyisining re'i'isi soniya gendi tünügün, hindstanda 4 - ayning axirida chong saylam ötküzülidighanliqini jakarlighandin kéyinla, 'mawzédongchi'ilar' qoralliq hujum qozghighan.
2009-04-11
Xitay hökümiti hazir lop nahiyiside ' bulangchiliq, qaraqchiliq we oghriliqqa zerbe bérish' dégen heriketni élip bériwatidu. Xitayning 'xoten amanliq tori' da ashkarilinishiche, xitay hökümiti lop nahiyide 'weziyet jiddiy' dep qarap, bu nahiyide yéngiche zerbe bérish herikiti élip bérishqa bashlighan.
2009-04-10
Xitay da'iriliri Uyghur aptonom rayonining guman nahiyisidiki bir yézida siyasi seweblerdin yene bir türküm Uyghurlarni tutqun qilghan. Mezkur weqe heqqidiki xewerlerde puqralarning sherqiy türkistan mesilisige da'ir filim körgenlik sewebi tutqun qilin'ghanliqini ilgiri sürgen.
2009-04-10
Kariz idiqut baghridiki Uyghurlarning ulugh su insha'ati, medeniy mirasi, turpandiki minglighan, on minglighan xelqning, baghu - bostan étiz ériqlirining hayatliq menbesi. Shungimu turpan xelqi "turpan démek -kariz démek " dep qaraydu.
2009-04-10
Sherqiy türkistan pa'aliyetchisi arslan alptékin bilen istanbul uniwérsitéti oqutquchsi, eysa yusuf alptékinning ikki tomluq eslimisini, polat qadiri turfanining "ölke tarixi" namliq esirini neshirge teyyarlighan tarixchi ömer qul ependi 4 - ayning 9 - küni enqerege kélip türkiye parlaméntide türk parlamént ezalirini ziyaret qilip, Uyghur mesilisi heqqide melumat berdi we Uyghurlarning teleplirini otturigha qoydi.
2009-04-10
Qazaqistanning almuta shehiride yashaydighan Uyghur tarixchisi batur rashidinning üch tomluq" kitabi "Uyghur bedi'iy tepekkur tarixi" almatadiki "nur prént" neshriyati teripidin Uyghur tilida neshir qilinip tarqitildi.