Arxip
2009-06-24
Almata etrapidiki Uyghurlar topliship olturaqlashqan Uyghur nahiyiside Uyghurlarning axirqi döliti bolghan sherqi türkistan jumhuriyiti armiyisining atliq diwiziyon komandiri azadliq jengchisi mirzigül nasirof wapatining bir yilliqi munasiwiti bilen uning üchün turghuzulghan heykelning yopuqini échish murasimi ötküzüldi.
2009-06-24
Türkiye jumhuriyitining re'isi abdullah gülning xitayda élip baridighan ziyariti bügün resmiy bashlandi. Xitay dölet re'isi xu jintawning teklipige bina'en, köp kishidin terkip tapqan bir hey'et bilen béyjinggha yétip barghan.
2009-06-24
Xitay hökümiti qeshqerni chéqishqa bashlighandin kéyin, Uyghurlarning bash kéyim kéyishini cheklimekte. Radi'omizgha kelgen inkaslargha qarighanda, bash kéyim kéyishni cheklesh qeshqer shehiridila emes, belki etraptiki bashqa yurtlarghimu kéngeytilgen.
2009-06-24
Koko-kola shirkiti 30 milyon amérika dolliri meblegh sélip, özining qachilash zawutlirini kéngeytken idi. Bu shirketning urumchide qurulghan qachilash zawuti hazir ish bashlidi. Fransiye agéntliqining bayan qilishiche, buning bilen az dégende 8 ming kishi üchün xizmet pursiti yaraldi.
2009-06-24
Jalal abadta 6 - ayning 22 - 23 - künliri élip béirlghan bir qétimliq 'térrorchiliqqa qarshi heriket' te radikal islam teshkilatlirining 6 neper ezasi we bir neper yétekchisi étip öltürülgen. Fransiye agéntliqining bayan qilishiche, üzbékstan, qirghizstan, tajikstanlar bilen chégrilinidighan perghane wadisida, ötken aydin bashlap jiddiylik peyda boluwatqan idi.
2009-06-24
Amérika prézidénti barek obama tünügün kechte iranni qattiq teleppuz bilen tenqidlidi. Los anjilis taymis gézitining bayan qilishiche, obama tünügün kechte échilghan axbarat yighinida qilghan sözide 'iran hökümitining oxshimighan pikirlerni qoralliq basturuwatqanliqi dunyaning ghezipini keltürmekte' dédi we 'iran hökümitining namayishchilarni basturush arqiliq ghelibige érishishi mumkin emes' dep qeyt qildi.
2009-06-24
Xitayda siyasiy islahat élip bérishni teshebbus qilghan ziyaliy lyu shawbo bügün qolgha élindi. Birleshme agéntliqining bayan qilishiche, xitayda élan qilin'ghan 'ikki ming sekkizinchi yil xartiyisi' ni yazghan musteqil yazghuchi lyu shawbo xitayda kishilik hoquqni qoghdashni, emeldarlarni ochuq - ashkara saylashni, xelqning pikir qilish, din'gha étiqad qilish erkinlikini yolgha qoyushni, kommunist partiyining herbiy qisimlargha, hökümetke, sot mehkimilirige bolghan kontrolluqigha xatime bérishni teshebbus qilghan idi. U, shu sewebtin bultur 12 - ayning 8 - küni nezerbentke élin'ghan idi.
2009-06-23
Iranda 2009 - yili 6 - ayning 12 - küni jumhur re'isilik saylimi élip bérilghan bolup, gerche saylamdin burunqi ray sinashlarda ehmedi nijatning eng küchlük reqibliridin biri bolghan mir hüseyin musewining saylamda utuwélish éhtimali yuqiri körülgen bolsimu, emma saylam netijiside ehmedi néjatning mutleq üstünlükni igilishi saylamda saxtipezlik qilin'ghanliq gumanlirini qozghighan idi.
2009-06-23
Ötken yili xitayda süt parashuki weqesi yüz bergendin kéyin, yimek-ichmek mehsulatlirining süpiti mesislisi xitayda sezgür bir mesilige aylandi. Chünki süt parashuki weqesi xitaygha zor tijariy ziyan keltürüpla qalmay xitayning ijtima'iy qatlam we siyasiy tüzülmisidiki bir qatar ajizliqlarni ashkarilap qoyghan idi.
2009-06-23
Xitay hökümiti 1997 - yili partlighan ghulja féwral weqesidin kéyin, ghuljidiki eslidiki yerlik karxanilarni türlük bahane sewebler bilen taqashqa bashlighan, netijide Uyghur ilidiki asasliq yerlik sana'et mehsulatliridin tére yung toqumichiliq buyumlirini ishlepchiqiridighan milliy sana'et böshükliridin biri bolghan ghuljining yerlik milliy sana'iti pütünley weyran bolushqa yüzlen'gen.
2009-06-23
6 - Ayning 20 - 21 - künliri rusiyining paytexti moskwada 10 - nöwetlik xelq'araliq qur'an oqush musabiqisi ötküzülgen. Bu musabiqige se'udi erebistan, ereb birleshme xelipiliki, aljiriye, ottura asiya türkiy jumhuriyetliri, xitay we türkiye qatarliq ottuzdin artuq dölettin kelgen qarilar qatnashqan bolup, Uyghurlargha wakaliten hazir finlandiyide yashawatqan obul qasim qari qatnashqan.
2009-06-23
Gérmaniye parlaméntining kishilik hoquq komitéti we erziyet komitéti xadimliri bu yil 4 - ayning 17 - künidin 20 - künigiche sherqiy türkistan hem tibette ziyarette bolup, xitayning Uyghurlar we tibetliklerge qarita yürgüzüwatqan kishilik hoquq depsendichilikige a'it mesililer boyiche tekshürüsh élip barghan idi.
2009-06-23
Mana bu so'al, yéqinqi mezgillerdin buyan, bolupmu güentanamo türmisidiki 4 neper Uyghur qoyup birilip en'giliye kontrolluqi astidiki jennet makan - bérmuda taqim arallirigha orunlashturulghandin kéyin gherb metbu'atlirida eng köp talash - tartish qiliniwatqan asasliq témilarning biridin ibaret.
2009-06-23
Dunyada hayatliqqa mena izdigen emma mustebitizm höküm sürüwatqan iranning paytexti téhranda démokratizm bilen mustebitizm otturisida saylamgha munasiwetlik partlighan namayish qan töküshke aylinip ketkende, xitayda xubi ölkisining shishu shehiride zor kölemlik namayish partlap, namayish saqchilar bilen toqunushqa aylandi.
2009-06-23
Xaliwud flimchisi mark fostér xitay hökümitining qeshqer konishehirini xarap qiliwatqanliqi heqqidiki hésyatini ipadilidi. Mark fostér 'leglek' filimini ishligende qeshqerde turghan, qeshqer konashehiride saqliniwatqan qedimiy medeniyet we edebiy güzellikning mezmunlirini chüshen'gen.
