Arxip
2009-08-07
Dowi tor biti 2009 - yili 8 - ayning 5 - küni mundaq xewer qildi: xitayda neshr qilinidighan "yashlar paydilinish matériyali" zhurnilining alahide teklip qilin'ghan muxbiri ju denji, wuyi ro qatarliq ependiler yazghan " xitay hökümitining qayta - qayta naraziliq qilishlirigha qarimay, yaponiye "ammiwi teshkilatlarning teklip qilishi" namida, ürümchi 5 - iyul weqesi" ning perde arqisidiki pilanlighuchisigha yapuniyini ziyaret qilishqa wiza berdi, bu kishi yaponiyide néme öseklerni tarqatti? " mawzuluq maqalida, " yaponiye hökümiti némishqa Uyghur musteqilchilirining yaponiyige kélip ösek tarqitip ish térishigha yol qoyidu? " dep so'al qoydi.
2009-08-07
Awstiraliye hökümiti jüme küni bayanat élan qilip, awstiraliyide ziyarette boluwatqan dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir xanimning awstiraliyini ziyaret qilishigha yol qoyghanliqini aqlidi.
2009-08-07
Xitay wekili jüme küni b d t da söz qilip, 2008 - yili yüz bergen lxasa weqesi bilen yéqinda yüz bergen ürümchi weqesining sewebini yene chet'eldiki Uyghur we tibet teshkilatlirigha artqan.
2009-08-07
Uyghur aptonom rayoni hökümitining bayanatchisi xu xenméy shinxu'a agéntliqigha bayanat élan qilip, béyjing merkizi milletler uniwérsitéti proféssorining ürümchide yüz bergen 5 - iyul weqesi sewebidin qamap qoyulghanliqini ret qildi.
2009-08-07
Xitay hökümiti 26 - iyun shawgüen weqesi we 5 - iyuldiki ürümchi qirghichiliqidin kéyinmu, Uyghur qizlirini xitay ölkilirige yötkesh siyasitidin yene waz kechmidi.
2009-08-07
Dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir xanim jüme küni awstiraliyide, b d t we xelq'ara jem'iyetni 5 - iyuldiki ürümchi weqesi üstidin musteqil tekshürüsh élip bérishqa chaqirdi.
2009-08-06
Xitay hökümiti diplomatik bésim we bayqut qilish wastilirini qollinip, mélborindiki awsitraliye xelq'ara filim féstiwalida rabiye qadir xanim heqqidiki höjjetlik filimning körsitilishini tosimaqchi bolghan idi. Lékin xewerlerdin melum bolushiche, xitayning tirishchanliqi eks tesir qozghap, awstiraliye filim féstiwali we rabiye xanim heqqidiki filimning dangqini chiqarghan.
2009-08-06
" 5 - Iyul ürümchi weqesi" din kéyinki Uyghur éli weziyiti jiddiyliship ketken bolup, xitay hökümiti bu rayonda herbiy halet yürgüzüwatqinigha hazir bir ay boldi. Bu bir ay ichide Uyghur éli weziyiti dunya metbu'atliridiki qiziq nuqtigha aylandi, Uyghur mesilisimu dunyagha tonuldi.
2009-08-06
Uyghur milliy herikiti rehbiri rabiye qadir xanim, awstraliye mélburn xelq'ara kino féstiwaligha qatnishish uchun awstraliyige yétip kelgen idi. Melum bolushiche, rabiye qadir xanim mélburn shehiride yene bir qatar pa'aliyetlerni élip barghan.
2009-08-06
Xitay da'iriliri - 5 iyul ürümchi weqesi yüz bergendin kéyin shangxey hemkarliq teshkilatigha özining atalmish üch xil küchlerni qattiq basturush hemde ottura asiya rayonidimu bu küchlerge ortaq zerbe bérish teshebbusining yolluqluqini körsitishke urunmaqta. Shundaqla bu heqte qayta hemkarliq signali bermekte, hetta mushu bahanide ottura asiyagha esker kirgüzüshtek gherizinimu ashkarlidi.
2009-08-06
Kanadaning wankowér shehiridiki Uyghurlar xitay hökumitining 5 - iyül küni ürümchide tinchliq shekildiki namayishni qanliq shekilde basturghanliqi we bu namayishtin kéyin taki bügün'ge qeder Uyghurlargha qarita keng - kölemde tutqun qilish herikiti élip bériwatqanliqigha qarshi, 5 - awghust küni, wankowér shehiridiki xitay bash konsulxanisining aldida naraziliq namayishi élip bérildi.
2009-08-06
Uyghur xelqi üstidin irqiy, medeniy we diniy assimilyatsiye qilish siyasetlirini yürgüzgen we insaniyetke qarshi jinayet we irqiy qirghinchiliq jinayiti ishligen xitay emeldarlirining türkiyide sotqa tartilishi üchün, mezlum der isimi bilen tonulghan yeni kishilik hoquq we mezlumlargha hemkarliq qilish jem'iyiti, wang léchüen qatarliq 9 xitay emeldarliri üstidin istanbul jumhuriyet bash teptish mehkimisige erz sundi.
2009-08-06
8 - Ayning4 - küni yaponiyining kagushima shehiride `sherqiy türkistanda némiler boluwatidu` mawzuluq yighin chaqirildi. Yighinda yaponiye Uyghur jem'iyiti mes'uli ilham mexmut söz qilghan. U sözide aldi bilen Uyghurlarning qisqiche tarixini anglatqandin kéyin, Uyghurlarning bügünki ehwali we 5 - féwral ürümchi weqesi heqqide noqtiliq halda toxtalghan.
2009-08-06
Xitay da'iriliri ürümchi weqeside 83 kishi üstidin délo turghuzup resmiy qolgha alghanliqini élan qildi. Birleshme agéntliqining xewer qilishiche, ürümchi saqchi da'iriliri bu kishilerni 5 - iyul küni weqeside "adem öltürüsh, qesten adem yarilandurush, ot qoyush we bulash " qatarliq jinayetler bilen jazalaydiken.
2009-08-06
Gu'entanamo türmisidin gunahsiz dep qoyup bérilgendin kéyin bérmudagha yerleshtürülgen 4 neper Uyghur ishqa orunlashti.
