Arxip
2013-06-18
“ Tarix we bügün” ning bu yekshenbilik qisimida sowét ittipaqining Uyghur diyarida élip barghan mexsus jasusluq pa'aliyetliri mesililiri heqqide bayanlar bolidu.
2013-06-09
“Tarix we bügün” programmisining 9 - iyundiki qisimida töwendiki programmilar bolidu: gensudiki sérq Uyghurlarning tili we medeniyiti toghrisida melumat. Char rusiye we sowét ittipaqining Uyghur élide élip barghan jasusluq heriketliri heqqide söhbet shuningdek Uyghur ta'amlirining türkiyide zor qiziqish qozghawatqanliqi hem Uyghur yémek - ichmek medeniyiti heqqidiki söhbet.
2013-06-09
Bügünki künde nopusi aran 13 mingdin ashidighan sériq Uyghurlar tarixiy, siyasiy we ijtima'iy sewebler tüpeylidin türkiy we mongghul tilida sözlishidighan ikki guruppigha ayrilghan. Mongghul tilida sözlishidighan sherqiy sériq Uyghurlarning sani 4 mingdin artuq bolup, ular mongghul tilining 13 - esirdiki eng qedimiy di'alékti hésablan'ghan énggar tilini saqlap kelgen.
2013-06-09
Merkiziy asiyaning siyasiy, iqtisadiy we medeniy hayatida muhim rol oynighan Uyghur élining en'gliye, gérmaniye, rusiye siyahetchiliri teripidin öginilishining bolupmu 19 - esirning ikkinchi yérimida ewj alghanliqi yaxshi melum. Uning esli meqsidi we wezipiliri bügünki kündimu tetqiqatchilarni qiziqturup kelmekte.
2013-06-05
Teywenlik güzel - sen'et tarix tetqiqatchisi ju ependining xitay tilida yazghan“Xitayning turmush, medeniyet örp - adetliri” namliq xitay tilidiki kitabi yaponiyide yapon tilida neshir qilin'ghan bolup, ju ependim mezkur kitabidiki “Xitaydiki xular” namliq maqaliside xitay tarixidiki “Xu” dep atalghan milletning honlarning ewladi bolghan Uyghurlar ikenliki,xularning öz zamanisida xitayning tang dewri medeniyitige qoshqan töhpisini gewdilendürüsh bilen birge xularning yaratqan güzel - sen'etlirining ta hazirghiche xitay medeniyitning terkibide saqliniwatqanliqini yorutup bergen.
2013-05-19
Uyghur aptonom rayonigha qoshna bolghan gensu ölkisining gherbiy - shimaliy qismidiki chilyen taghlirida qedimki Uyghurlar bilen biwasite baghlan'ghan bir xelq hélihem yashimaqta.
2013-05-19
Yaponiyide tonulghan ataghliq türkiy milletler tetqiqatchisi,key'o uniwérsitétining proféssori sakamoto,islam tarixi,türkiy milletler tetqiqatida belgilik tetqiqat netijilirige érishken, yapon tetqiqatchiliridin biri.Uning wekil xaraktérlik eserliridin “Paris gélimining yoli” , “Islam we ibadet” “Türkiy milletler tarixiy” qatarliq kitabliri bar.
2013-05-14
Xitayda tépilghan Uyghur shahzadisi qorichurning mazar téshi téshi dunyaning herqaysi jayliridiki tilchi we tarixchilarning alahide diqqitini qozghidi. Yéqinda bu mazar téshini enqere uniwérsitéti til we tarix jughrapiye fakultéti qedimqi Uyghur tili mutexessisi prof. Dr. Sema barutju özönder xanim bilen qedimqi türk tarixi mutexessisi dr. Erkin ekrem oqup chiqti.
2013-05-14
Doktor ablet semet tunji bolup oqup chiqqan qurichor tékinning qebre téshidiki qedimki türk - runik yéziqi bilen yézilghan tékist we uning hazirqi yeshmisi
2013-05-05
Yéqinda yaponiyilik tetqiqatchi umimura ependim özining “Qeshqerning xizmetchiler kochisi” namliq maqalisini élan qilghan. Aptorning maqaliside qeshqer shehirining tarixtiki dukanlargha tolghan kochiliri bilen hazirqi haliti sélishturulghan.
2013-05-05
Uyghur tarixi tetqiqati uzun tarixqa ige bolsimu, ilmiy yosunda élip bérilghan tarix tetqiqatining tarixi anche uzun'gha barmaydu. Bezi tarix tetqiqatchilirining éytishiche xitayda 1930 - yillardin bashlap Uyghur tetqiqati élip bérilishqa bashlighan. 1950 - Yilidin kéyin yéngi bir tarix tetqiqati otturigha chiqqan.
2013-04-28
Yéqinda yaponiyide nara qizlar uniwérsitétidin iwasaki masami, murata masayo qatarliq tetqiqatchilar birlikte neshirge teyyarlighan “Uyghur xanim - qizlirining milliy kiyimi - etles” mawzuluq tetqiqat maqalisi élan qilin'ghan.
2013-04-28
27 - April küni d u q we yawrupa sherqiy türkistan birliki teshkilatining uyushturushi bilen, türkiyidin kelgen pro. Dr. Muhemmed ömer nezer ependi gérmaniyining myunxén shehiridiki dunya Uyghur qurultiyining pa'aliyet zalida Uyghurlargha tibbiy ilimlerdin sawat berdi.
2013-04-28
Ötken esirning 30 - yilliridiki Uyghur élidiki weqelerge a'it köpligen eserler meydan'gha keldi. Bu sahediki tetqiqatlarni her qaysi el alimliri élip barghan bolup, bu heqte yene Uyghurlarning özlirining yazghan nurghun eslimilirim bar. Ötken esirde yashighan imin wahidi özi shahid bolghan ishlargha a'it mexsus eser yazghan idi.
2013-04-21
Bügünki programmilarning mezmunliri töwendikiche: türkiyidiki xelqaraliq oqughuchilar pa'aliyitining mezmunliri, yaponiyide élip bériliwatqan Uyghur islam qanuni höjjetliri tetqiqati, muhemmed imin bughraning edebiy mirasliri we 1986 - yilidiki chérnobil yadro apiti mesilisi we bashqilar.