“Anilar küni” de Uyghur anilarning dad-peryadi otturigha qoyuldi

“Anilar küni” munasiwiti bilen 8-may küni istanbuldiki sherqiy türkistan wexpiside “Anilar küni we Uyghur anilirining bügünki éghir weziyiti” témisida yighin ötküzüldi. Yighin türkiyening istiqlal marshi bilen sherqiy türkistanning istiqlal marshini oqush bilen bashlan'ghan. Yighinning échilish nutqini türk dunyasi ayallar jem'iyitining re'isi, istanbul uniwérsitétining proféssori mu'alla yüjel xanim bilen sherqiy türkistan wexpisining bash katipi semra Uyghur bidaq xanim sözlidi. Yighin'gha istanbulda turuwatqan Uyghur ayalliridin sirt qirghizistandin qunduz mambetowa xanim, qazaqistandin sawle yolju xanim, özbékistandin gülshat ibrahimowa xanim we ezerbeyjandin lalendar nowruzowa xanim qatarliqlar qatnashqan we söz qilghan.
Yighin toghrisida ziyaritimizni qobul qilghan semra Uyghur bidaq xanim pa'aliyet heqqide melumat bérip mundaq dédi: “Biz anilar künide sherqiy türkistanda ana bolush qandaq bir tuyghu? sherqiy türkistandiki anilarning béshigha némiler kéliwatidu? ularning qiyinchiliqi néme? Uyghur anilirining burunqi ehwali qandaq idi? hazir qandaq? bu mesililerge qandaq chare tapalaymiz? biz xanim-qizlar ular üchün némilerni qilalaymiz? bularni otturigha qoyup, bu heqte muzakire élip barduq. Sherqiy türkistanliq Uyghur ana fatma bahadir xanim Uyghur xanim-qizlirining hazirqi éghir weziyiti we özining béshigha kelgenler toghrisida melumat berdi”.
Semra Uyghur xanim sherqiy türkistan wexpisi we bashqa ammiwi teshkilatlarning herxil pa'aliyetler bilen “Uyghur irqiy qirghinchiliqi” ni anglitiwatqanliqini, bularning melum derijide tesir körsitiwatqanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Buning qandaq tesiri boluwatidu? désingiz. Bügünki yighinimizgha türkiy jumhuriyetliridin kelgen ayallarmu ishtirak qildi. Ular Uyghur anilarning béshigha kelgenlerni Uyghur shahitlarning öz éghzidin anglidi. Bu ayallar ölkilirige qaytqandin kéyin sherqiy türkistandiki xanim-qizlarning béshigha kelgen wehshiyliklerni xelqige anglatmaqchi boldi. Bundin kéyin türk dunyasida ‛Uyghur irqiy qirghinchiliqi‚ni qandaq anglitish heqqide bezi pilanlarni tüzduq”.
8-Mayda “Anilar küni” munasiwiti bilen istanbuldiki sherqiy türkistan wexpiside ötküzülgen yighinda fatma bahadir isimlik Uyghur ayalmu söz qilghan. U, bu heqtiki ziyaritimizni qobul qilip, mezkur yighinda 1996-yili yoldishi ata-anisini körüsh üchün Uyghur élige barghanda xitayning tutup muddetsiz késiwetkenlikini, ikki balisini dadisiz chong qilghanliqini, yoldishining hazir hayattimu yaki wapat boldimu unimu bilmeydighanliqini anglatqanliqini bayan qildi.
Fatma bahadir xanim yighindin alghan tesirati toghrisida toxtilip, Uyghur anilirining balilirigha ana tilini, örp-adetlirini ögitip, öz mewjudiyitini qoghdap qélishqa ehmiyet bérishi kéreklikini, eger milliy kimlikini qoghdap qalghandila Uyghurlarning choqum musteqilliqigha érisheleydighanliqini bayan qildi.
“Anilar küni” anilarni xatirilesh we anilargha bolghan hörmetni ipadilesh üchün dunyaning her qaysi döletlerde oxshimaydighan künlerde ötküzülgen bir kündur.