14 ‏-Оттура мәктәпниң мудири әркин тәвәккүл “икки йүзлимичилик” билән әйиблинип 12 йиллиқ кесилгән

Вашингтондин мухбиримиз шөһрәт һошур тәйярлиди
2024.05.21
Erkin-Tewekkul Икки йүзлимичилик билән әйиблинип 12 йиллиқ кесилгән үрүмчи 14-оттура мәктәп мудири әркин тәвәккүл(солда). (Вақти вә орни ениқ әмәс)
Uyghuryar Fondi teminligen

Үрүмчи шәһәрлик 14‏-оттура мәктәп уйғур дияри бойичә нуқтилиқ оттура мәктәпләрниң бири болуп, тарихиниң нисбәтән узунлуқи вә йетиштүргән ярамлиқ оқуғучилириниң көплүки билән уйғур җәмийитидә кәң тонулғандур. Бу мәктәп 2004-йили үрүмчи шәһәрлик 6-оттура мәктәп билән бирләштүрүлгәндин кейин, “үрүмчи шәһәрлик толуқ оттура мәктәп” дегән нам берилгән. 2017‏-Йили уйғур районида башланған чоң тутқунда, бу мәктәпму хитай даирилириниң зәрбә бериш тизимликидә алдинқи қатардин орун алған. Мәктәп мудири әркин тәвәккүл “икки йүзлимичилик” җинайити билән әйиблинип, 12 йиллиқ кесиветилгән.

Мәлум болушичә, 1994‏-йили шималий хитай (җуңго) университетини пүттүрүп 14‏-оттура мәктәпкә оқутқучи болуп хизмәткә чүшкән әркин тәвәккүл, дәсләпки йилларда өз кәспий бийологийә саһәсидики үстүнлүклири билән диққәт тартқан; бир мәзгилдин кейин кишилик мунасивәт вә рәһбәрлик иқтидари җәһәттики үстүнлүкиму алаһидә көзгә челиққан. Униң мәктәптики оқутқучи оқуғучилар арисидики нопузи, даириләрниң уни дәсләптә мәктәп иттипақ комитетиниң секретари, кейин мәктәп мудири қилип өстүрүшигә түрткә болған. Көп қетимлап мукапатларға еришкән әркин тәвәккүл, 2017‏-йилниң оттурилириға кәлгәндә алақидар сиясий-қанун органлири тәрипидин чақиртилишқа вә сорақ қилинишқа башлиған. Бу сорақлар нәтиҗисидә у шу йилиниң ахириға кәлгәндә тутқун қилинған. Вәзийәттин хәвәрдар кишиниң йәткүзүшичә, әркин тәвәккүлниң дәрс җәрянидиму, мәктәп йиғинлиридиму, партийә вә һөкүмәтни мәдһийәләйдиған сөз-җүмлиләрни көп қолланмаслиқтәк илмий позитсийәси, униң хитай дөлитигә қарита садақитигә гуман туғдурған болса, униң бир түркүм ата-аниси тутқундики оқуғучиларға тәсәлли бериши, “миллий бөлгүнчиләргә ян бесиш” дәп қаралған вә 2018‏-йили “икки йүзлимичилик” җинайити билән әйиблинип кесиветилгән.

Үрүмчи шәһәрлик 14‏-оттура мәктәп оқутуш башқармисиниң бир хадими, нөвәттә мәктәптә әркин тәвәккүл исимлик бирсини тонумайдиғанлиқини баян қилиш арқилиқ, униң хели бурун мәктәптин айрилғанлиқини ашкарилиди.

Вәзийәттин хәвәрдар бир кишиниң әскәртишичә, 2014‏-йили ата-аниси тутулуп кәткән бирқанчә оқуғучиниң роһий кәйпиятидики чүшкүнлүкни көргән әркин тәвәккүл, бир маарипчи сүпитидә шу оқуғучиларни ишханисиға чақирған вә уларға бәзи сиясий шамалларниң узун давам қилмайдиғанлиқи, өткүнчи икәнликини билдүргән. У, бу оқуғучиларға уларниң ата-анилириниң әслидә гунаһсиз кишиләр икәнликини вә һаман бир күни ақлинип чиқидиғанлиқини ишарәтлик һалда уқтурған.

Униң бу сөзлири 2017‏-йилидики сорақ җәрянида һәр хил тәһлил вә тәрҗимә қилинип, “миллий мәсилиләрдә мәйдани ениқ болмаслиқ”, “бөлгүнчиләргә қанат йепиш”, “уларниң пәрзәнтлирини қутритиш” дәп бекитилгән вә кейин сиясий өгиниш йиғинлирида “миллий бөлгүнчиликниң маарип саһәсидики ипадиси” дәп тонуштурулған.

Үрүмчи шәһири ғалибийәт сақчиханисиниң бир хадими, 14‏-оттура мәктәптин тутқун қилинған мәктәп рәһбириниң ким икәнликини сориғинимизда, “әркин мудир” дәп җаваб бәрди.

Норвегийәдики “уйғуряр фонди” тәйярлиған тутқундики зиялийлар тизимликидә әркин тәвәккүлниң исми бар болуп, мәзкур тәшкилатниң йетәкчиси абдувәли аюп, әркин тәвәккүл һәққидики мәлуматлирини төвәндикичә баян қилиду:

 “әркин тәвәккүл уйғур маарипиниң бийологийә саһәсигә һәссә қошқан, миллитиниң тәқдиригә көңүл бөлгән вә бир илмий хадимлиқ мәйданини йоқатмиған һалда һөкүмәтниң орунлаштурушни иҗра қилған бир киши. Бу хил тәңпуңлуқни шәкилләндүрүшкә тиришқан барлиқ оқутқучилар ‛икки йүзлимичилик‚ билән җаза өтимәктә”.

Вәзийәттин хәвәрдар киши, әркин тәвәккүлниң 12 йиллиқ кесилгәнлики, үрүмчидики бир түрмидә җаза өтәватқанлиқини тилға алди.

Үрүмчи шәһири тәңритағ районлуқ сақчи идарисидики бир хадим, әркин тәвәккүлниң җаза муддити вә орни һәққидә мәлумат берәлмиди, әмма униң нөвәттә түрмидә икәнликини дәлиллиди.

Юқирида үрүмчи шәһәрлик 14‏-оттура мәктәпниң мудири әркин тәвәккүлниң “икки йүзлимичилик” билән әйиблинип түрмигә ташланғанлиқи һәққидә мәлумат бәрдуқ.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.