Голландийәдә икки күндә 4 йәрдә 4 қетим уйғур вәзийити тоғрисида доклат берилди

Ихтиярий мухбиримиз әркин тарим
2019.11.19
dolqun-eysa-gollandiye-1.jpg Д у қ рәиси долқун әйса әпәнди йиғинда сөз қилмақта. 2019-Йили 15-ноябир, голландийә.
RFA/Erkin Tarim

Уйғурларниң мәсилиси һәр күни дегүдәк дуняниң күн тәртипигә келиватқан бүгүнки күндә шәрқий түркистан аммиви тәшкилатлири пурсәт тапсила уйғурларниң һазирқи еғир вәзийитини, хәлқараниң шундақла дунядики һәр қайси дөләтләрниң уйғур мәсилисигә болған сияситини, шәрқий түркистан аммиви тәшкилатлириниң дуняниң һәр қайси җайлиридики паалийәтлирини аңлитишқа тиришмақта.

15-16-Ноябир күнлири д у қ рәиси долқун әйса әпәнди, муавин рәиси доктор әркин әкрәм әпәнди, мәркизи истанбулдики шәрқий түркистан маарип вә һәмкарлиқ җәмийити рәиси һидайәтулла оғузхан әпәнди вә түркийә қаһраманмараш сүтчү имам университети диний илимләр факултети ислам қануни кәспи оқутқучиси доктор алимҗан боғда әпәндиләр иккигә айрилип, 4 җайда уйғурларниң һазирқи еғир вәзийити тоғрисида доклат бәрди.

Бу паалийәтни мәркизи голландийә амстердамдики явропа шәрқий түркистан маарип җәмийити билән голландийә түрк тәшкилатлар бирлики вә явропа түрк ислам бирлики қатарлиқ тәшкилатлар бирликтә уюштурған.

Явропа шәрқий түркистан маарип җәмийити рәиси абдурахман әпәнди бу паалийәтләр һәққидә мәлумат берип мундақ деди: “уйғур зиялийлар, тәшкилат рәислири истратегийә йиғини үчүн голландийәгә кәлгәниди. явропада көп санда түрк бар, булар зор бир күч. Биз буларни дәвайимизға елип кирсәк, дәва үчүн шунчә пайдилиқ болиду дәп ойлап, голландийә түрк тәшкилатлар бирлики вә явропа ислам тәшкилати бирликтә 15-ноябир күни охшаш бирла вақитта амстердам коряндо меһманханиси билән фәлардом районида шәрқий түркистан тоғрисида доклат бериш йиғини уюштурдуқ. 16-Чесла охшаш бирла вақитта утрих шәһири билән алмело шәһиридә шәрқий түркистан тоғрисида доклат бериш йиғини уюштурдуқ”.

Абдурахман абдулла әпәнди иккила доклат бериш йиғиниға көп санда кишиниң иштирак қилғанлиқини, явропада 5 милйон әтрапида түрк барлиқини, һәтта голландийә парламентида түркләрниң партийәси барлиқини, буларниң явропада тәсир күчиниң зор икәнликини, уйғур тәшкилатлириниң булардин яхши пайдилиниши керәкликини баян қилди.

Икки доклат бериш йиғинида сөзлигән д у қ рәиси долқун әйса әпәнди голландийәдә түркләрниң күчиниң зор икәнликини, буларниң һесдашлиқини қолға кәлтүргән тәқдирдә уйғурларниң дәвасиға маддий вә мәниви җәһәттин зор пайдиси болидиғанлиқини баян қилди.

Голландийәдә икки күндә өткүзүлгән 4 доклат бериш йиғининиң иккисидә доклат бәргән һидайәтулла оғузхан әпәнди иккила йиғинда нуқтилиқ һалда шәрқий түркистан дәвасиниң тарихи, уйғурларниң һазирқи еғир вәзийити вә бундин кейин немиләрни қилиш керәклики тоғрисида тохталғанлиқини баян қилди.

Биз доклат бериш йиғини ахирлашқандин кейин микрофонимизни паалийәтни уюштурған голландийә түрк тәшкилатлар бирлики рәиси мурат гәдик әпәндигә узаттуқ. У, паалийәтни уюштуруштики мәқсити тоғрисида мәлумат берип мундақ деди: “буни өткүзүштики мәқситимиз шәрқий түркистан тоғрисида бу йәрдики түрк қериндашлириға мәлумат бериштин ибарәт. Әпсуски шәрқий түркистанлиқ қериндашлиримиз дучар болуватқан бесим вә ирқий қирғинчилиқларни голландийәдики түркләр таза билип кәтмәйду. Шуңа хитай шәрқий түркистанлиқларға елип бериватқан ирқий қирғинчилиқларни аңлитиш үчүн изчил һалда бу хил паалийәтләрни елип бериватимиз. Шуниң билән шәрқий түркистанлиқларға һесдашлиқ қилидиған түркләрниң сани күнсайин көпәймәктә”.

Голландийә, уйғурлар актип паалийәт елип бериватқан дөләтләрдин бири һесаблиниду. Голландийәдики уйғурлар 1990-йилларниң ахиридин башлап тәшкилатларни қуруп хитайға қарши паалийәт елип бериватмақта. явропа шәрқий түркистан маарип җәмийитиниң сабиқ рәиси әйса қарим уйғурлар голландийәгә кәлгәндин буян голландийәдики 500 миң әтрапида түрк қурған аммиви тәшкилатлар билән һәмкарлишиватқанлиқини тәкитлиди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.