Heptilik xewerler (13-dékabirdin 19-dékabirghiche)
2014.12.19
1. Kériyede hijabqa qol uzatqan xitay sékrétar hijablan'ghan qizning akisidin dekkisini yégen
Ötken peyshenbe kériyening siyek yézisida hijabqa qol uzatqan xitay sékrétar hijablan'ghan qizning akisidin dekkisini yep hoshidin ketken.
Weqening tepsilati mundaq bolghan: shu küni kériye nahiyesinng siyek yéziliq partkom sékrétari yen chigang, motsiklitta érining keynide olturup kétiwatqan hijablan'ghan bir Uyghur ayalning aldini tosqan. Ayalning éri sékrétarning tosushigha qarimay yolini dawam qilghan, sékrétar aptomobili bilen motsiklitning arqisidin qoghlighan.
Hijablan'ghan ayal öyining aldigha kelginide sékrétar arqisidin yétiship kélip uning béshidiki léchekke qol uzatqan. Del bu chaghda ayalning akisi abliz obulhesen öyidin étilip chiqip sékrétarning pellikige birni tepken. Sékrétar abliz obulhesenning yénida paltimu barliqini körgendin kéyin qorqqinidin hoshidin ketken.
15 Minutning ichide neq meydan'gha yétip kelgen xitay qoralliq küchliri xitay sékrétarni doxturxanigha, abliz obulhesen we uning singlisi büwiniyaz obulhesenni qamaqxanigha élip mangghan.
Mezkurlerning nöwettiki ehwali téxi namelum.
2. Tutush buyruqi chiqirilghan zakir yasin yéqinda qolgha élin'ghanliqi melum
Radi'omizning igilishiche, xotende tutush buyruqi chiqirilghan zakir yasinning yéqinda qolgha élin'ghanliqi melum.
Bu yil 9 - ayning 19 - küni xoten nahiye langru yéziliq hökümet nusuy kentide olturushluq zakir yasin a'ilisige “Mes'uliyet sürüshtürüshke maslishish uqturushi” chiqirip, uning 2 kün ichide yéziliq saqchixanigha özini melum qilishini uqturghan.
Bu heqte toxtalghan langru yézisidiki nöwetchi saqchilardin biri zakir yasinning hazirgha qeder tutulmighanliqini, uning öyige birqanche qétim tutqili barghan bolsimu, lékin uning qéchip ketkenlikini bildürdi.
Halbuki, nusuy kentining sékrétari émer ziyaritimiz axirida buningdin bir hepte ilgiri gumandar zakir yasinni nusuy kentidiki saqchi bashliqi zulpiqarning ishxanisida körgenlikini, uning teqdirining qandaq bolghanliqi heqqide éniq melumati yoqluqini ilgiri sürdi.
U yene zakir yasin bilen bille “Hézbottehrir teshkilatigha chétishliq” dep guman qilin'ghan mezkur kenttiki yene bir Uyghurning qéchip yürgenlikini we hazirghiche tutulmighanliqini bildürdi.
3. Xoten nahiyiside pilanliq tughut we mejburi ma'arip tüzümini buzghuchilargha pasport bérilmeydiken
Xoten nahiyiside pilanliq tughut we mejburi ma'arip siyasitige xilapliq qilghuchilarning pasportqa iltimas qilish salahiyiti bolmaydiken.
Xoten nahiye langru yézisidiki munasiwetlik kadirlar bu heqte toxtilip yuqiriqilarni delillidi.
Mezkur yézidiki pilanliq tughutqa mes'ul kadir osman qurbanning bildürüshiche, pilandin bir balisi éship ketkenlerning pasport iltimas qilishtin burunqi tekshürüsh jedwilige tamgha bésilmaydiken.
Langru yézisidiki sabiq ma'arip kadiri ebeydulla perzentlirini oqutmay 9 yilliq mejburi ma'arip siyasitige xilapliq qilghan a'ililerning chet'elge chiqishigha ruxset qilinmaydighanliqini bildürdi.
Langru yézisining sabiq bashliqi memtiminmu yuqiriqilarni delillidi.
4. Fransiyelik yazghuchi: men awazsizlaning awazini tarqitish üchün Uyghurlarni tallidim
Fransiyelik yazghuchi sylwe lassere ziyaritimizni qobul qilip, awazsizlarning awazi bolush üchün Uyghurlarni tallighanliqini bildürdi.
Uning Uyghurlar toghrisidiki “Uyghur dölitige sayahet” dégen tunji kitabi 2010 - yili fransuz tilida neshr qilin'ghan. U shundin béri köpligen axbarat wasitilirining ziyaritini qobul qilip, Uyghurlarning siyasiy we medeniy hayatini tonushturghan.
U radi'omizning ziyariti qobul qilip mundaq dédi: men awazsizlaning awazini tarqitish qararigha keldim. Uyghurlar ene shundaq untulghan, derdini héchkim anglimaywatqan, dunyaning oyunlirigha qurbanliq bolup kétiwatqan bir millet idi.
U söhbitimizning axirida Uyghurlarni birlikke we ümidlik bolushqa chaqiridi.
5. Amistérdamdiki pa'aliyette honlar, majarlar we Uyghurlar tonushturuldi
14 - Dékabir gollandiyining amistérdam shehiride “Türk öyi jem'iyiti” uyushturghan bir pa'aliyette dunya xelqi Uyghurlargha yardem bérishke we Uyghurlarning teqdirige köngül bölüshke chaqirildi.
Bu chaqiriqini gollandiyede yashawatqan türk tarixi tetqiqatchisi memet tütünji ependi dunya kishilik hoquq küni munasiwiti bilen otturigha qoydi.
U sözide türk qowmliri ichide Uyghurlarning eng charisiz, yardemsiz bir halette hayatliq körüshi qiliwatqanliqini misallarni keltürüp chüshendürdi.
Pa'aliyette yene majaristandiki “Honlar qurultiyi” din wekil bolup kelgen andras ependi honlar we majarlar heqqide melumatlarni sundi.
Pa'aliyetke “Yawropa sherqiy türkistan ma'arip jem'iyiti” we “Gollandiye Uyghur birliki” teshkilati wekillirimu teklip bilen qatnashti. Gollandiye Uyghur birliki teshkilatidin sadiqjan seley ependi bu pa'aliyette Uyghurlargha alaqidar qandaq xizmetlerni sun'ghanliqidin melumat berdi.