Heptilik xewerler (23-29 öktebir)Uyghur xewerlirixelq'ara xewerler qisqa xewerler

Uyghur xewerliri

Dolqun eysa xelq'araliq yighinda Uyghurlar heqqide sözlidi

Dunya Uyghur qurultiyining bash katipi dolqun eysa norwigiyining oslo shehiride ötküzülgen “ kündilik hayatimizda yüz bériwatqan ayrimichiliqi we irqchiliq” dégen témidiki xelq'araliq yighin'gha qatniship, Uyghurlar duch kéliwatqan irqiy we milliy kemsitilishler heqqide doklat berdi. 28 D?letning 800din artuq wekilliri qatnashqan mezkur yighinda Uyghur wekilige s?z bérilishini yaxshi purset dep bilgen Uyghur siyasiy pa'aliyetchisi dolqun eysa yighin ehlini 1949-yilidin buyan Uyghurlar diyarida dawamlishiwatqan türlük milliy mesililer bilen tonushush pursitige ige qildi.

Isma'il tiliwaldi pakistan'gha rehmitini bildürdi

Uyghur aptonom rayonining re'isi isma'il tiliwaldi ötken heptide hindistan we pakistanni ziyaret qilip, bu ikki memliket da'irliri bilen keng hemkarliq mesililiride pikir almashturdi . U , pakistanda muxbirlarni kütüwélish yighini chaqirip, xitayning pakistan hökümitining Uyghur musteqilchilirini basturushigha körsetken yardemlirige rehmet éytidighanliqini bildürdi.

Isma'il tiliwaldining hindistan ziyariti xelq'ara jem'iyetning diqqitini tartqan bolup, u hindistan da'irlirini Uyghur éli bilen keng da'irilik alaqilarni élip bérishqa dewet qilghan.

Uyghur élide idiyiwi terbiye kücheytilmekte

24-Öktebir küni Uyghur aptonom rayoni partiye komitétining mu'awin sékrétari jyang shuming ma'arip sistémisi üch xil küchlerning singip kirishidiki asasiy nishani” dep körsitish bilen bu sahening düshmen küchler bilen küresh qilidighan asasiy sehne ikenlikini tekitligen. Xewerlerge qarighanda xitay da'irliri yéqinqi waqitlardin buyan ma'arip sahesidiki wetenperwerlik we üch xil küchke qarshi turush idiyisi teshwiqatlirini kücheytmekte.

Aman haji partiyidin qoghlap chiqirildi.

Xewerlerge qarighanda buningdin bir yil ilgiri qolgha élin'ghan Uyghur aptonom rayonining mu'awin re'isi aman haji partiyidin qoghlap chiqirildi. Aman haji we uning kanadin chaqirtilip kelgendin kéyin qolgha élinip, tuyuqsiz türmide wapat bolghan inisi ilshat weqesi Uyghurlar arisida türlük inkaslar we gumanlarning peyda bolushini keltürüp chiqarghan.

Qeshqerdin xoten'ge tömür yol tutashturush pilanlanmaqta

Xewerlerge qarighanda xitay hökümiti qeshqerdin xoten'ge tömür yol tutashturush qurulushi élip bérishni pilanlighan. Bu heqtiki xitay xewiride éytilishiche؛ tömür yolni xoten'ge tutashturush muqimliq üchün paydiliq iken.

Kanadada yene bir Uyghur siyasiy panaliq tilidi

Ötken heptide xitay qizil krést jem'iyitining bir wekiller ömiki terkibide kanadagha ziyaretke kelgen shinjang qizil krést jem'iyitining bir neper emeldari kanadada qélip, siyasiy panahliq tiligen. Ekber isimlik mezkur Uyghurning néme sewebtin bu yolni tallighanliqi heqqide kanada Uyghur jem'iyitining re'isi muhemmed toxti ependi buning siyasiy bésimdin ikenlikini körsetti.

Qazaqistan Uyghur wekilliri Uyghur élide

Yéqindin buyan Uyghur aptonom rayoni da'irliri chet ellerdiki Uyghurlargha nisbeten istratégiyilik pilanlirini meqset qilghan pa'aliyetlerni élip barmaqta. Uyghur aptonom rayonluq tashqi ishlar idarisining teklipige bina'en qazaqistan Uyghur medeniyet merkizi jüme küni 7 kishilik bir wekiller ömiki teshkillep Uyghur élini ziyaret qilghan. Buning terkibide ataqliq artist murat exmedi we karxanichi dilmurat quziyéw qatarliqlar bar iken.

Gu'antanomodiki Uyghurlar xitaygha qayturulmaydu

En'gliye pul-mu'amile gézitide élan qilin'ghan gu'antanomoda tutup turluwatqan Uyghurlarning ehwaligha a'it bir parche maqalide körsitilishiche؛ amérika hökümiti hazir bularni orunlashturush mesilisige jiddiy köngül bölmekte. Washin'gton finlandiye, shiwitsiye qatarliq memliketler bilen sözleshken.

Amérika tashqi ishlar ministirlikining bayanatchisi radi'o muxbirimizgha bildürüshiche washin'gtonning bu Uyghurlar heqqidiki siyasiti özgermeydu. Yeni ular xitaygha qayturulmaydu.

Uning éytishiche؛ Uyghurlar mesilisi tashqi ishlar ministiri kolén powélning béyjing ziyaritidimu otturigha chüshken iken.

Uyghur qizi aman'gul olimpikke teyyarlanmaqta

Uyghurlarning tenterbiye hayatigha a'it bir yéngi xewer shuki, aqsu wilayitining uchturpan nahiyisidin kélip chiqqan aman'gül isimlik yügürüsh mahiri xitay tenterbiye organliri teripidin 2008-yilliq olimpik tenterbiye musabiqisigha qatnishishqa tallan'ghan. U 100 métir we 200 métirliq yügürüsh boyiche köp qétim chémpiyon bolghan iken.

Hejge mangghanlar tutup qélindi

Fransiye axbarat agéntliqining uchurigha hejge chiqmaqchi bolghan 31 Uyghur saqchi da'irliri teripidin tutulup, pasporitliri yighiwélin'ghan, emma dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat réshitning bildürüshiche؛ atush shehiri we aqtu nahiyiside hejge bérish üchün yolgha chiqqan 43 adem tutulghan. Uning éytishiche؛ hazir xitay da'irliri Uyghurlarning chet'ellerge chiqip, tughqanliri we dostlirini yoqilishi hemde hemde türlük siyasi bilen munasiwiti bolmighan pa'aliyetlerge qatnishishini qamal qilishni kücheytmekte.

Xelq'ara xewerler

Kolén powél xitayda ziyarette boldi

Amérika tashqi ishlar ministiri kolén powél xitayni ziyaret qilghanda xitay re'isi xu jintaw bilen körüshüp, bu ikki dölet arisidiki kishilik hoquq söhbitini eslige keltürüshni otturigha qoyghan. Bu söhbet bu yil 3-ayda amérika xitayni eyiblesh layihisini otturigha qoyghandin kéyin toxtap qalghan idi.

Kolén powél yene xitayning teywen bilen söhbet ötküzishini tekitligen shundaqla u teywenni igilik hoquqluq musteqil dölet emes dégen.Lékin béyjing da'irliri teywenning bir junggo siyasitini étirap qilmisa söhbet ötküzmeydighanliqini körsetken. Bu munasiwet bilen teywen prizdénti chén shuybyen seyshenbe küni bayanat élan qilip, teywenning igilik hoquqluq dölet ikenlikini eskertken.

Kolén powélning teywen bilen xitayni söhbet üstilige ündishining xitayning qoshulishigha érishelmeydighanliqini eskertken xitay teywen ishliri ishxanisining bayanatchisi jang ming ching muxbirlarni kütüwélish yighinida xitayning meydanini ipadilep mundaq dédi:

"Meyli kim teripidin otturigha qoyulghan chaqiriq bolsun yaki tinchliq söhbiti élip bérish teklipi kim teripidin otturigha qoyulghan bolsun, mesile méningche biz terepte emes, mesile chén shuybyenning pozitsiyiside".

Qisqa xewerler

Xitay ötken heptide siyasiy panahliq tiligen 65 shimaliy koriyilikni tuyuqsiz tutqun qilghan.

Xitayning enxuy ölkiside ötken heptide 10 mingdin artuq ishchi naraziliq namayishi ötküzgen, buning sewebi teminat mesililirige qaritilghan iken.

Uchurlargha qarighanda pelestin azadliq herikitining rehbiri yassir arafat késelge giriptar bolghandin kéyin ,dawalinish üchün fransiyige kelgen. Bu mesile xelq'ara miqyada zor ghul-ghulilarni qozghighan.

Yawropa ittipaqi 29 -öktebir küni yawropa ittipaqining tunji asasiy qanuni maqullidi. Bu mezkur ittipaqning hayatidiki zor yéngiliq bolup hésablinidu.