Һәптилик хәвәрләр (9 – 15 – декабир)


2006.12.15

Рабийә қадир канадани зиярәт қилди

Уйғур миллий һәрикитиниң рәһбири рабийә қадир ханим канада сәпириниң ахирқи бекити монтреалдики зияритини чаршәнбә күни тамамлиғандин кейин, пәйшәнбә күни вашингтонға қайтти.

Рабийә қадирниң бир һәптилик канада зиярити наһайити мол мәзмунлуқ вә нәтиҗилик болған. У канада парламентида өткүзүлгән испат бериш йиғиниға қатнишип, уйғурларниң әһвали һәққидә мәлумат бәргәндин сирт йәнә канада парламенти , һөкүмәтниң юқири дәриҗилик рәһбәрлири билән көрүшкән. Әң муһими у канада баш министири степан һарпәрниң қобул қилишиға еришкән.

Америка диний ишлар комитети рабийә қадирниң пәрзәнтлири һәққидә баянат елан қилди.

Америка хәлқара диний әркинлик комитети 13‏- дикабир күни бир баянат елан қилип, хитай һөкүмитиниң мәшһур кишилик һоқуқ паалийәтчиси, дуня уйғур қурултийиниң рәиси рабийә қадир ханимниң үч оғлини тутуш вә сотлаш җәрянида уларға қарита тән җазаси шуниңдәк қорқутуш вә тәһдит қатарлиқ васитиләрдин пайдиланғанлиқи тоғрисида чиққан хәвәрләрдин қаттиқ қайғурғанлиқини билдүрди.

Уйғурларниң һоқуқлири үчүн күрәш қилғучи

Канадада чиқидиған "торонто стар" гезитиниң җүмә күнидики санида ничолас кәуң ниң уйғур милли һәрикитиниң рәһбири, дуня уйғур қурултийиниң рәиси рабийә қадир ханимниң кәчүрмишлири, сияси һаяти тонуштурулған "уйғурларниң һоқуқлири үчүн күрәш қилғучи" сәрләвһилик мақалә елан қилинди. Бу мақалиға нобел тинчлиқ мукапатиниң намзати канадада уйғур мусулманлириниң мәсилисини оттуриға қоймақчи" намлиқ қошумчә мавзуму қоюлған. Бу гезиткә йәнә рабийә ханимниң бир парчә рәсимиму берилгән.

Дуня инсан һәқлири күни мунасивити билән намайиш

10-Дәкабир дуня инсан һәқлири күни мунасивити билән америка, канада, шивитсийә, норвигийә, түркийә қатарлиқ әлләрдики демократик вә инсан һәқлири тәшкилатлири җүмлидин уйғурлар хитай әлчиханилири алдида кәң көләмдә наразилиқ намайишлири өткүзди. Канаданиң торонто шәһиридики намайишқа рабийә қадир ханимму қатнишип, сөз қилди. Гуәнтаномодики уйғурларниң адвокати сотқа әрз сунди

Гуәнтанамо һәрбий түрмисидә тутуп турулуватқан уйғурларниң адвокати сәбин вәлит өткән һәптә, һелиму гуәнтанамода тутуп турулуватқан 17 нәпәр уйғурниң қоюп берилиши үчүн уларниң намидин америка сотиға әрз сунди. Сәбин вәлит өзиниң сотқа сунған әрзидә гуәнтанамода тутуп турулуватқан уйғурларниң америка билән хитай оттурисидики сиясий оюнларниң қурбани болғанлиқини билдүргән. Сәбин вәлитниң тиришчанлиқи нәтиҗисидә, илгири бәш нәпәр тутқун албанийигә маңдуриветилгән болуп, америкидики атақлиқ адвокатларниң бири һесаблинидиған мәзкур әрбаб пүтүн имканийәтлири билән қалған 17 нәпәр уйғурни қутулдуруш үчүн һәрикәт қилмақта.

Сәбин вәлит гуәнтанамода тутуп турулуватқан башқа 17 нәпәр уйғурниң башқа бир дөләт тәрипидин қобул қилинмиғанлиқиниң асаслиқ сәвәбини, америка һөкүмитиниң уларни дүшмән җәңчиси, дәп җакарлиғанлиқи дәп көрсәткән.

Америка-хитай сода истратегийилик сөһбити елип берилди

Хитай билән америка оттурисида тунҗи қетимлиқ истратегийилик сөзлишиш 14 ‏- дикабир күни бейҗиңдики бүйүк хәлқ сарийида башланди. Бу америка билән хитай оттурисида мәсилиләрни музакирә қилидиған әң юқири дәриҗилик шәкил. Бу сөһбәткә америкиниң малийә министири хенри павлсон әпәнди қатнашқан болуп, икки тәрәп арисидики иқтисадий мунасивәтләргә аит мәсилиләрни һәл қилиш үчүн тиришчанлиқ көрситилидиғанлиқи билдүрүлмәктә. Бирақ, икки тәрәп арисида йәнила ихтилаплар мәвҗут икән.

Америка призиденти җорҗ буш ирақ мәсилиси һәққидә йеңи истратегийә бекитидиғанлиқини билдүрди

Америка призиденти җорҗ буш, чаршәнбә күни, америка дөләт мудапиә министирлиқиниң хадимлири вә али дәриҗилик һәрбий хадимлар билән ирақ мәсилиси һәққидә сөһбәтләшкәндин кейин, мухбирларға, өзиниң бу һәқтә бир муддәт әстайидил ойлинип, андин мәзкур мәсилини бир тәрәп қилиш чарисини елан қилидиғанлиқини билдүрди. Буш ирақ мәсилисигә аит йеңи истратегийилик пилан тузгән болуп, у мәзкур пиланни 2007-йили ишқа ашуридиғанлиқини ейтқан. Новәттә, америка сиясәт қатлимида ирақтин әскәр чекиндүрүш билән әскәр санини көпәйтиш мәсилиси һәққидә муназириләр давамлашмақта.

12-Декабир һәрикитиниң 21 йиллиқи хатириләнди

Бу йил 1 2 – айниң 12 - күни 1985 - йили үрүмчидә елип берилған алий мәктәп оқуғучилириниң наразилиқ намайишиға 21 йил тошти. Бу мунасивәт билән д у қ ниң рәиси рабийә қадир ханим баянат елан қилип, бу күнни хатирилиди. Д у қ ниң баш шитабида бир қисим паалийәтчиләр бир йәргә йиғилип, уйғур яшлириниң байрими шәклидә хатирилиниватқан бу күнни күтүвалди.

Буниңдин 21 йил илгири үрүмчидики шинҗаң университети, педагогика университети қатарлиқ алий мәктәпләрниң уйғур оқуғучилири хәлқ мәйданиға топлинип, аптоном районлуқ һөкүмәткә атом синиқини тохтитиш, көчмән йөткәшни тохтитиш, миллий маарипни раваҗландуруш қатарлиқ мәзмунларни оз ичигә алған тәләпләрни оттуриға қоюп, наразилиқ намайиши өткүзгән. Буниңдин илһам алған бейҗиң, нәнҗиң, шаңхәй қатарлиқ шәһәрләрдики оқуғучиларму наразилиқ намайишлири елип барған.

Һәҗ қилиш үчүн пакистанға чиққан һәҗ кандидатлири ечинишлиқ әһвалларға дуч кәлмәктә

Нөвәттә 300 дин артуқ уйғур пакистанда сәуди әрәбистанға берип һәҗ қилиш үчүн виза сақлаватқан болуп, пакистанда яшаватқан уйғур абдуқеюм әпәнди зияритимизни қобул қилип, уларниң нөвәттики вәзийити һәққидә тохталди. (Үмидвар)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.