Heptilik xewerler (1 - iyundin 8 - iyun'ghiche)


2007.06.08

Amérika prézidénti jorj bush rabiye xanim bilen körüshti

Ötken heptidiki Uyghurlar üchün eng zor bir weqe amérika qoshma shtatlirining prézidénti jorj bushning chéx jumhuriyitining paytexti pragada dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanimni qobul qilishi bolup hésablinidu.

5- Iyun küni gérmaniyide échilidighan sana'etleshken 8 dölet bashliqlar yighinigha qatnishishtin burun, chéxni ziyaret qilghan amérika prézidénti bush, pragada ötküzülgen xelq'ara démokratiye we bixeterlik yighinda nutuq sözlep, dunya yüzidiki démokratiye mesililiri jümlidin mustebit tüzümler astida kishilik hoquqning dexli-terüzge uchrash mesililiri heqqide toxtilish bilen bir waqitta rabiye qadirni alahide tilgha élip , uning démokratiye we kishilik hoquq kürishige yuqiri baha berdi shuningdek uning perzentlirining xitay da'iriliri teripidin türmige tashlinishini uning kishilik hoquq pa'aliyiti üchün öch élish ikenlikini tekitlidi.

" Rabiye qadir bu yerde men körüshidighan yene bir öktichi zattur. Biz uning oghullirining türmige solan'ghanliqini uning kishilik hoquqi pa'aliyitidin öch élish qilmishi ikenlikige ishinimiz, rabiye qadirgha oxshash er- ayallarning talanti öz döletlirining eng zor bayliqi bolup, bu , ularning armiyisining qoral-yaraqliri we yaki yer astidiki néfitliridinmu qimmetliktur " dédi prézidént jorj bush .

Yighinda nutuq sözlep bolghandin kéyin, jorj bush we uning xanimi lora bush rabiye qadir xanim bilen ayrim körüshüp, uningdin ehwal soridi shuningdek uning kishilik hoquq üchün élip bériwatqan küreshlirini medhiyilidi we özining Uyghurlar mesilisige yéqindin köngül bolidighanliqini bildürdi.

Rabiye qadir xanim özining bu qétim pragada prézidént bush bilen bolghan uchrishishining Uyghurlarning kishilik hoquq we milliy mewjutluq yolidiki küreshliri tarixida muhim tarixiy ehmiyetke ige bolush bilen birge buning Uyghur xelqining küreshliri üchün ümid we ishench élip kélidighanliqini sherhlidi.

Bu xewer Uyghurlarni xushal, béyjingni xapa qildi

Rabiye qadirning prézidént bush bilen körüshüshi jümlidin prézidént bushning rabiye qadir heqqide éytqan sözliri Uyghurlarning chongqur hayajanliq , xushalliq hem ümidwarliqqa tolghan inkaslirini qozghawatqanliqi melum bolmaqta. Uyghur siyasiyonlirining éytishiche, bu uchrishish Uyghur milliy dewasining yéngi basquchqa kirgenlikini shuningdek Uyghurlar mesilisining xelq'aralashqanliqini körsitidighan , tarixiy ehmiyetlik zor weqe bolup hésablinidu.

Lékin, Uyghurlarni shadliqqa chömdürgen bu xewer béyjingni xapa qilghan bolup, 7-iyun küni xitay tashqi ishlar ministirliqining bayanatchisi jang chiyö muxbirlarni kütüwélish yighinida amérikini eyiblep, "bu junggoning ichki ishigha arilashqanliq " dep körsetti shuningdek junggo terepning buninggha qet'iy naraziliq we qarshiliqini bildüridighanliqini tekitlidi.

Buninggha qarita dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat réshit " kishilik hoquq üchün élip bérilghan herqandaq bir heriket qandaqtur bir döletning ichki ishi bolmastin belki xelq'ara démokratiye herikitining bir qismi" dep körsetti.

Sekkiz sana'etleshken dölet yighini échildi

6- 8-Iyun künliri gérmaniyide sekkiz sana'etleshken dölet aliy rehberliri yighini bolup ötti. Bu yighinda köpligen mesililer muzakire qilindi. Yighin jeryanida amérika prézidénti bush rusiye prézidénti wladimir putin bilen ayrim körüshüp, amérikining bashqurulidighan bombidin mudapi'e körüsh sistémisi heqqide pikir almashturghan hemde bush putinni bu sistémidin qorqmasliqqa dewet qilip , buning hergiz rusiyige tehdit sélishni meqset qilmaydighanliqini bildürgen.

Putin bushqa amérikining mezkur mudapi'e sistémisini ezerbeyjan'gha orunlashturush teklipini bergen.

Bush bolsa, ular arisidiki bezi mesililerning bu yil 7-ayda putin amérikini ziyaret qilghanda yene muzakire qilinishini eskertken. Xewerlerdin qarighanda, xitay re'isi xu jintawmu bu yighinning terkibi qisimi bolghan sekkiz sana'etleshken dölet bilen söhbet ötküzüsh yighinigha ishtirak qilghan.

Uchurlargha asaslan'ghanda, xitay rusiyining amérikining bashqurulidighan bombidin mudapi'e körüsh sistémisigha qarshi chiqishini qollighan iken. (Ümidwar)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.