Gundipay, dewager nurun'gül toxtining 14 aydin béri qamaqta ikenlikini bayan qildi

Muxbirimiz shöhret hoshur
2013.08.06
nurungul-toxti-305.jpg Dewager nurun'gül toxti béyjingda. 2012-Yili 5-may.
RFA/Shohret Hoshur

7 Yashliq oghlini xitay qaraqchining qolidin qutquzuwalghan we qaraqchini jazalimighan dalyen saqchiliri üstidin erz qiliwatqan nurun'gul toxti, bultur 6-ayda ikkinchi qétim tutqun qilin'ghan idi.

Melum bolushiche, da'iriler shu kündin hazirgha qeder nurun'gul toxtining a'ilisige u heqte héchqandaq uchur bermigen. Jem'iyette bolsa, nurun'gul toxtining a'ilisige bildürülmestin késiwétilgenliki, yene bezi kishilerning éghizida bolsa, uning türme qamaqxanisida dawaliniwatqanliqi heqqide gheyriy resmiy uchurlar tarqalghan. Muxbirimiz bügün uchturpandiki alaqidar organlardin bu heqte melumat igilidi. Muxbirimizning téléfonigha jawab bergen uchturpan qamaqxanisining bir xadimi nurun'gül toxtining téxiche qamaqxanida ikenlikini ashkarilidi.

Uchturpan nahiyilik erziyet idarisini ziyaret

Muxbir: bu nahiyilik erziyet idarisimu?
Xadim: shundaq.

Muxbir: yéngi'awattiki nurun'gül toxtining ishi qandaq bir terep boldi?
Xadim: men u ishni bilmeymen, xewirim yoq.

Uchturpan nahiyilik partkomni ziyaret

Muxbir: manga silerning siyasiy qanun komitéti yaki uning mes'ulining téléfon nomurini dep bersenglar?
Xadim: bolidu, téléfon nomuri....

Muxbir: dölet bixeterlikige xewp yetküzüsh gumani bilen tutulghan nurun'gul toxti qamaqtimu, késilip boldimu?
Sékrétar: men bu ehwallarni uqmaymen.

Uchturpan nahiyilik qamaqxanisini ziyaret

Muxbir: bu uchturpan nahiyilik qamaqxanimu?
Xadim: shundaq, men shu qamaqxanining kadiri.

Muxbir: nurun'gül toxti bilen körüshmekchituq, mushu téléfonni nurun'gülge yetküzüp bersingiz yaki mushu téléfon'gha chaqirip bersingiz?
Xadim: men undaq qilalmaymen.

Muxbir: kim qilalaydu, buning üchün kim bilen körüshüshüm kérek?
Xadim: a jéngwéy bilen körüshüshingiz kérek.

Muxbir: a jéngwéy dégen kimu?
Xadim: ezimet, nahiyilik partkomning siyasiy qanun shujisi(sékrétari), shu kishi testiqlisa, gobaw (dölet amanliq saqchi etritining) ning ademliri kélip yénida tursa, andin körüsheleysiz.

Muxbir: türme kadiri turup siz némishqa körüshtürelmeysiz?
Xadim: men dégen bawgu'en (gundipay), men u ishni qilalmaymen.

Muxbir: siz ishlewatqan bu yer türmimu, qamaqxanimu?
Xadim: qamaqxana.

Muxbir: siz nurun'gülning mushu qamaqxanida ikenlikini bilemsiz?
Xadim: bilimen.

Muxbir: nurun'gülni dölet amanliq saqchiliri tutqan'ghu deymen?
Xadim: shundaq. Yéziliq byenfang (yéziliq chégra mudapi'e saqchiliri) ning tutup ekelgen chéghida körgentim u ayalni.

Muxbir: nurun'gül heqqidiki délo qachan bir terep bolidighandek?
Xadim: buni sot belgileydu, men tutup ekilin'gen ademlerge qaraymen, bashqa ishni bilmeymen.

Muxbir: nurun'gülning nöwettiki salametlik ehwali qandaq?
Xadim: yaxshi turidighu?!

Muxbir: nurun'gülni qamaqxanida achliq élan qildi dégen gep bar, shunga salametlik ehwalidin endishe qilip téléfon qiliwatimiz.
Xadim: u ehwalni men uqmaymen, anglap baqmidim.

Muxbir: nurun'gul toxti, qanche kishi bilen bir kamirida turuwatidu?
Xadim: bu so'algha men jawab bermey, méning bashqurush da'iremdimu emes u ayal.

Muxbir: nurun'gul burun 39 kün yatqan qamaqxana mushu shumu, emesmu?
Xadim: bu so'alghimu men jawab bérelmeymen.

Nurun'gül toxti, bultur 3‏-ayda bir türküm erzdar sepdashliri bilen birlikte merkizi intizam tekshürüsh komitéti aldida topliship naraziliq namayishi ötküzgen. Ular shu chaghda jem'iyet tertipini buzush bilen eyiblinip zorawanliq bilen tarqitiwétilgen we bir hepte ötkendin kéyin shu künki namayishqa qatnashqan 23 neper Uyghur erzdar, Uyghur rayonidin kelgen saqchilar teripidin dölet bixeterlikige xewp yetküzüsh jinayiti bilen eyiblinip tutup kétilgen. Nurun'gul shu qétimqi tutqunda aman qalghan. U 5-ayning otturiliri yurtigha qaytip barghanda, uchturpan j x tarmaqliri teripidin soraq qilin'ghan we soraqtin 10 kün kéyin, yeni 6-ayning 4-küni tutqun qilin'ghan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.