Lopnur yadro sinaq meydanida yéngi tonél bayqalghan
2021.08.01
NPR Radiyosining sün'iy hemrah süretlirini misal qilip xewer qilishiche, xitayning Uyghur rayonigha jalashqan lopnur yadro qorallirini sinaq qilish merkizini kéngeytiwatqanliqi melum iken.
Xewerge qarighanda, xitay mezkur yadro qorallirini sinaq qilish merkizige yéngi tonél qézishqa we yéngi yollar yasashqa bashlighan bolushi mumkin iken.
Xewerde körsitishiche, xususiy jughrapiyelik analiz shirkiti-AllSource Analysis “Yershari” namiliq sana'et sün'iy hemrahshirkiti teminligen süretlerge asasen bu heqtiki perezlerni otturigha qoyghan.
Xewerde neqil qilishiche, mezkur analiz shirkitining analiz we meshghulat ishlirigha mes'ul mu'awin bash diréktori rénniy babarz: “Bu ilgiri yadro siniqi pa'aliyiti üchün paydilinilghan rayonlar bilen tutashturulghan yéngi qurulushtur,” dégen. Emma u yene, bu tonélning némige ishlitilidighanliqining hazirche éniq emeslikini qoshumche qilghan.
Xitay 1997-yilidin bashlap dunyadiki bashqa asasliq yadro küchlirige egiship yadro siniqini waqtinche toxtatqanliqini élan qilghan. U shundin kéyin keng kölemlik yadro siniqi élip barmighan bolsimu, yadro qorallirining yadrosiz zapchaslirini sinaq qilishni dawamlashturghan.
Melumatqa asaslan'ghanda, xitay herbiy da'iriliri 1964-yildin 1997-yilghiche lopnurda 47 qétim atom siniqi élip barghan. Bu sinaq jeryanida tarim wadisi etrapidiki Uyghurlar atom radiyatsiyesining tesirige uchrap ölüp ketken yaki her xil gheyriy késellerge giriptar bolghan.
Ilgiriki xewerlerde xitayning ötken yili baharda Uyghur rayonida mexpiy halda yadro siniqi élip barghan bolushi mumkinliki ilgiri sürülgen idi.