Алмутида уйғур балилири үчүн чиқирилған “ғунчә” журнилиниң 5 йиллиқи хатириләнди

“ғунчә” журнилиниң 5 йиллиқ хатирә мурасимидин бир көрүнүш. 2017-Йил 2-ноябир, алмата, қазақистан.

2-Ноябирда алмутадики “ақйол” ресторанида “ғунчә” балилар журнилиниң 5 йиллиқини тәбрикләш мурасими болуп өтти. Униңға зиялийлар, җәмийәтләр, билим вә тәтқиқат институтлири, аммиви ахбарат васитилири вәкиллири, алмута шәһири вә алмута вилайитиниң панфилоф, уйғур, әмгәкчиқазақ вә талғир наһийәлиридики уйғур мәктәплириниң муәллимлири вә оқуғучилири қатнашти. Мурасим яш сәнәткарлар тәрипидин иҗра қилинған миллий нахша-уссуллар билән башланди.

Йиғинни уюштурғучилар “ғунчә” журнилиниң тәсис қилиниш тарихи вә униң бәш йил мабәйнидә әмәлгә ашурған иш-пиланлири, мәқсәт-вәзипилири һәққидә тәпсилий мәлумат бәрди. 

Дәсләп сөзгә чиққан қазақистан язғучилар иттипақи йенидики уйғур әдәбияти кеңишиниң башлиқи әхмәтҗан һашири “ғунчә” журнилиниң оттура асияда уйғур тилида чиқидиған бирдин-бир балилар нәшр әпкари икәнлики вә униң келәчикиниң зор икәнликини алаһидә тәкитлиди. У, өз сөзидә пүткүл мурасим қатнашқучилирини мәзкур журналға муштәри болушқа чақирди. 

Алмута вилайити “өрлеу” муәллимләрниң кәспини мукәммәлләштүрүш институтиниң бөлүм башлиқи аристанбек сарийеф журналниң яш әвладларни тәрбийиләштики ролиға юқири баһа берип, бу мурасимға сәмимий нийәт вә тиләклири билән кәлгәнликини илгири сүрди. У шундақла журнал сәһипилиридә уйғур хәлқи ичидин чиққан әң талантлиқ язғучилар иҗадийитидин балиларни меһрибанлиққа, инсанпәрвәрликкә, вәтәнпәрвәрликкә дәвәт қилидиған юқири сүпәтлик әсәрләр берилгән тәқдирдә уйғур хәлқиниң мәңгү йоқалмайдиғанлиқини, чүнки униң томуриниң интайин чоңқур икәнликини билдүрди. 

Радиомиз зияритини қобул қилған “тинчлиқ дуняси” хәлқара қазақ иҗадий бирләшмисиниң президенти, академик абен нурманоф һәр хил милләтләр, шу җүмлидин уйғурларниң мәдәний ишлирини қоллап-қуввәтләш, болупму яш әвладларни риғбәтләндүрүшниң бирләшминиң асасий мәқсити икәнликини оттуриға қоюп, мундақ деди: “биз ‛ғунчә‚ журнилиниң бәш йиллиқ байримини тәбрикләш үчүн ишлиримизни ташлап, мушу мурасимға қатнишип олтуримиз. Биз журналниң иҗраий мудири диларәм җәлиловаға шолохоф намидики медални тапшурдуқ, чүнки бу сиңлимиз өзиниң зерәклики, таланти вә сәвирлики билән чоң иш қиливатиду. Биз пүткүл инсанлар алдида бу журнални үлгә қилиштинму тартинмаймиз. Чүнки, бу журналниң тәрбийисидә талай язғучи вә шаирлар, алимлар, әрбаблар йетилип чиқидиғиниға ишинимән. Мән журналға йәниму чоң утуқларни тиләймән.”

Шаир аблиз һезимниң пикричә, қазақистан җумһурийитиниң мустәқил болушидин кейин өз пикрини әркин изһар қилиш пурсити пәйда болған иди. У мундақ деди: “балилар әдәбияти бар әдәбиятниң келәчики болиду. Һәр қандақ әдәбият кәлгүсиниң бар-йоқлуқи әнә шу балилар әдәбиятиға бағлиқ болиду. ‛ғунчә‚ ниң пурситидин биз пайдилинишимиз керәк. Униң истиқбали парлақ болиду. ‛ғунчә‚ журнилини биз ачқан идуқ. Униң порәк болуши, порәкликтин ечилишиға биз һәр җәһәттин тиришчанлиқ көрситишимиз керәк.”

Мурасимда сөзлигүчиләр “ғунчә” журнилиниң миллий әдәбиятни, мәдәнийәтни, өрп-адәтләрни тәрғиб қилиштики, болупму уйғур-қазақ достлуқ алақилирини күчәйтиштики ролиға тохтилип, журнал оқурмәнлириниң тез көпийишини тилиди. Улар шундақла журналниң қазақистан һөкүмити илгири сүрүватқан хәлқләр достлуқи, милләтләр ара разимәнлик, бирлик идийилирини тәрғиб қилиштики ролиниму алаһидә тәкитлиди.

“ғунчә” журнилиниң баш муһәррири, язғучи авут мәсимофниң қаришичә, журнал чиқириш тәшәббускари диларәм җәлилова болуп, у атақлиқ зиялий аилисидин келип чиққан. А. Мәсимоф журнални чиқиш тарихиға тохталди.

А. Мәсимофниң ейтишичә, оқуғучиларниң иҗадийити журнал мәзмуниниң, жанирлириниң, мавзулириниң бәлгилинишигә йол ачти. У қазақ оқуғучилириниң мәзкур журнал арқилиқ уйғур әдәбиятиға болған қизиқишиниң өсүшини алаһидә тәкитләп, бу йәрдә икки хәлқ достлуқиниң намаян болуватқанлиқини көрсәтти. 

Мурасимда “ғунчә” журнилиға мәниви вә маддий ярдәм көрсәткәнләр баһалиқ совғилар билән тәқдирләнди. Униңда шундақла журнал елан қилған иҗадийәт мусабиқисиниң ғалиблириму тәшәккүрнамиләр вә совғилар билән мукапатланди. Уларниң арисида алмута вилайитиниң уйғурлар зич олтурақлашқан көплигән йезилиридики миллий мәктәпләрниң оқуғучилири болди.