Bélgiyediki Uyghurlar öz medeniyet kimlikini saqlap qélish üchün tirishmaqta
2016.02.25

Yawropaning merkizi rayoni bolghan bélgiyege yerleshken Uyghurlar asasliq ottura asiyadiki qazaqistan we qirghizistandin shuningdek Uyghur diyaridin kelgenlerdur.
Shu yerdiki meshrep yigit béshi abdullamning teminligen uchurigha asaslan'ghanda, bélgiyede texminen 3 minggha yéqin Uyghur yashaydighanliqi melum. Bularning ichide ottura asiya döletliridin köchmen bolup kelgen Uyghurlar köp salmaqni igileydu.
Igilishimizche, Uyghurlar bélgiyege 1999-yildin étibaren köchmen bolushqa bashlighan bolup, hazirghiche bolghan 17 yilliq köchmenlik tarixida, bélgiyediki Uyghurlarning köp qismi bir rayon'gha merkezliship yashap, bélgiyening tilini qisqa waqit ichide öginip, bélgiye jem'iyitide bir kishilik rolini jari qildurup ishlesh bilen birge, perzentlirini yaxshi oqush shara'itida muhim kesiplerde terbiyilep yétishtürmekte.
Bélgiyediki meshrep yigit béshi abdullam ependi ziyaritimizni qobul qilip, Uyghurlarning bélgiyediki ehwali hemde ularning bu yerge köchüp kelgendin kéyinki orunlishish we özlirining igilikini tiklesh jeryanlirida japa musheqqetlik musapilerni bésip ötkenlikini bildürdi.
Uning éytishiche, bélgiyediki Uyghurlar özlirining kimlikini saqlap qélish we ewladlirinimu öz kimlikini tonuydighan we ige chiqidighan halette terbiyeleshke asas sélish üchün, Uyghur medeniyitining bir qismi bolghan meshreptin ünümlük paydilanmaqta.
Bélgiyediki Uyghurlar arisida meshrepning türlirimu köp bolup, chonglar meshripi, yashlar meshripi, ayallar meshripi, dostlar meshripi, mehelle meshripi qatarliq meshrep sheklide her ayda élip bérilmaqta.
Bu heqte bélgiyediki chonglar meshripining yigit béshi abdullam meshrepning bélgiyediki Uyghurlarning milliy kimliki we medeniyiti hemde öz-ara birlikini saqlap qélish üchün zor türtkilik roli barliqini eskertip ötti. Uning éytishiche, bélgiyening her qaysi töt rayonidiki Uyghurlar birliship ötküzidighan “Chong meshrep” ni her bir rayon öz üstige élip 4 ayda bir qétim ötküzidiken.
Meshrepler qa'ide boyiche élip bérilip, her xil sen'et nomurliri körsitilidiken we meshrepte choqum Uyghur tili ishlitish telep qilinidiken.
Siyasiy xewerler, etrapimizdiki ishlar, késeller we qiyinchiliqi bar kishilerni yoqlash qatarliq pa'aliyetler élip bérilidiken.
Bélgiyediki Uyghurlarning yene mehelle meshripimu bar bolup, adem sani azraq bolsimu, biraq bularmu her ayda ötküzülüp kélinmekte.
Ziyaritimizni qobul qilghan mehelle yigit béshi iskender meshrep ehwali heqqide toxtaldi.
Bélgiyediki Uyghurlar yene yéngi ewladlirigha ana til ögitish, öz-ara alaqilerde we meshrep pa'aliyetliride Uyghur tili ishlitishke alahide ehmiyet bermekte.
Bélgiye Uyghur jama'iti meshreptin bashqa yene, ana til öginish kursi, sen'et, tenterbiye we bashqa medeniy pa'aliyetlernimu ötküzüp turidiken.
Bélgiyediki Uyghurlarning meshrep we bashqa pa'aliyetlirige izchil qatniship kéliwatqan ibrahim öz qarashlirini bayan qilip, bu yerdiki Uyghurlarning arisida tenterbiye we bashqa sahelerde belgilik netije qazan'ghanlarning barliqini, Uyghurlarning bélgiye jem'iyitige öz töhpisini qoshup, qedemmu-qedem bu dölet jem'iyitining bir qismigha ayliniwatqanliqini bildürdi.