Almatada ataqliq kompozitor zeynulla sétekofning 80 yilliqi xatirilendi

Ixtiyariy muxbirimiz oyghan
2015.11.18
zeynulla-setekof-305.jpg Kompozitor, sazende we artis merhum zeynulla sétekof.
RFA/Oyghan

17-Noyabir almatada quddus ghojamyarof namidiki jumhuriyetlik dölet Uyghur muzikiliq komédiye tiyatirida ataqliq kompozitor, sazende we artis zeynulla sétekofning 80 yilliqigha béghishlan'ghan “Öchmes naxshilar” namliq sen'et kéchiliki ötti.

Échilish murasimida sözge chiqqan qazaqistan Uyghurlirining jumhuriyetlik étno-medeniyet merkizining ijra'iye mudiri zuhrullam qurwanbaqiyéf qatarliqlar sétekofning Uyghur milliy sen'iti tarixida tutqan orni, uning kespiy talanti we insaniy xisletliri heqqide öz pikirlirini otturigha qoyup, kelgen méhmanlarni bayram bilen tebriklidi.

Andin sözge chiqqan merhumning repiqisi, qazaqistanning xelq artisi nurbüwi memetowa mezkur kéchilikni uyushturghuchilargha özining cheksiz minnetdarliqini izhar qildi.

Xatirilesh murasimi nawa ansambilining chong konsérti bilen ayaghlashti.

Radi'omiz ziyaritini qobul qilghan Uyghur tiyatirining bash memuri abdusattar turdibaqiyéf zeynulla sétekofni eslep, mundaq dédi: “Zeynulla aka bilen biz 1984-yildin tartip bille ishliduq. Tiyatirgha kirgende u nawa ansambilining bedi'iy rehbiri idi. Tiyatirgha dutarchi bolup kirdim. Shu waqtida nawa ansambilida on yil dutar chaldim. Zeynulla aka tiyatirning hem memuri idi shu waqitta. Chet'ellerge bille chiqtuq. Kéyin u özining ornigha kishi izdep, ayighida méni aldi. Shu waqitta men nawa ansambilida dutar chélip, seperlerge chiqip yürduq. Kéyin 1985-yili ikrem mesimof kétip, mudir bolup murat exmediyéf keldi. 1993-Yili méni nawadin chiqirip, tiyatirning memuri qilip qoydi. U orunbasar boldi, ikkimiz bille ishliduq. Tiyatirning drama guruppisi barmu, nawa barmu, ‛yashliq‚ barmu, hemmisige hemme tereplerge yollar échip, on yil dégüdek bille ishliduq. Bu adem kespiy kompozitor bolup, nurghunlighan naxshilarni yazdi. Uning chiqarghan naxshilirini xelq yaqturup tingshidi.”

S. Sétekof 1935-yili Uyghur élining ghulja shehiride dunyagha kelgen bolup, ürümchi tébbiy mektipini tamamlighandin kéyin, 1955-yili qazaqistan'gha köchüp chiqqan. Milliy sen'etke ishtiyaq baghlighan u, 1958-yili hazirqi almata wilayiti emgekchiqazaq nahiyisining chélek yézisida pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur tiyatirigha ishqa orunlishidu. Özining kespiy maharitini ashurush meqsitide zeynulla sétekof aldi bilen chaykowskiy namidiki muzika mektipini, andin 1972-yili qurman'ghazi namidiki almata konsérwatoriyisini tamamlaydu.

Özining asasiy bilim we talantini muzika yézishqa serp qilghan sen'etkar 1968-yili nawa folklor ansambilini qurush teshebbuskarlirining biri bolidu we kéyinirek uning rehbiri lawazimigha belgilinidu. Mezkur ansambilning rehbiri süpitide u qazaqistanning her xil wilayetliride, shundaqla özbékistan, qirghizistan, türkmenistan, portugaliye, Uyghur diyari qatarliq ellerde seperde boldi. Kéyinki yillarda z. Sétekofning uyushturushi bilen “Ghérib-senem”, “Muqamlar siri” namliq dastan, muqam, konsért kéchilikliri, “Almata axshimi”, “Yar wesli”, “Anamgha”, “Dildarim” qatarliq ijat qilghan onlighan eserliri köpligen tamashibinlarning alqishigha sazawer bolghan idi.

A. Turdibaqiyéf sözini dawam qilip, yene mundaq dédi: “Özi kichik pé'il, kemter adem idi. ‛anamgha‚ dégen naxshisi bar. Nurbüwi hede nahayiti yaqturup éytti, xelqmu yaqturup tingshidi. ‛piraqingda‚, ‛séghindim‚ dégen naxshiliri bar. Biz bu kéchilikte 17 nomur körsettuq, u bolsa yüzdek naxsha yazdi. U kespiy kompozitor rétide özini nahayiti tonutti. Xelq uni yaxshi tonuydu. Özi nurghunlighan yillar nawada rawab chaldi. Birinchi derijilik rawabchi bolghan. Shundaqla teshkilatchiliq qabiliyiti nahayiti küchlük adem idi.”

Melum bolushiche, zeynulla sétekof peqet sazende we kompozitor bolupla qalmay, belki sehne eserlerdimu talantliq artis süpitide közge körün'gen. Qiriq yilgha yéqin hayatini milliy sen'etning, qazaqistan medeniyitining rawajlinishigha serp qilghan zeynulla sétekof hökümet teripidin köpligen pexriy yarliqlar we médallar bilen teqdirlen'gen. U, 2003-yili yoruq alem bilen xoshlashqan idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.