Uyghur téwipliri kespiy guwahname élishta xitay tilida imtihan bérishke mejburlanmaqta

Radi'oyimizning igilishiche, ewladtin-ewladqa ana til bilen dawamliship kelgen Uyghur tébabiti we uning ata miras téwipliri yéqindin buyan xitay tilining küchlük bésimigha duch kelgen.

Qoyuq yerlik puraqqa we milliy alahidilikke ige Uyghur tébabiti yillardin buyan toluq Uyghur tili bilen yürüshtürülüp kelgen bolsimu, lékin 2013-yiligha kelgende xitay da'irilirining til siyasitidiki cheklimisige uchrashqa bashlighan.

Melum bolushiche, méditsina sahesi boyiche xitaydiki kespiy xadimlarning salahiyet guwahnamisi élish üchün béridighan bir tutash imtihani 2013-yili 14-séntebirde élin'ghan. Uyghur tébabiti sahesidikiler üchün ilgiri izchil halda Uyghur tili bilen élinidighan bu imtihanni bu qétim xitayche bérish telep qilin'ghan. Uyghur aptonom rayonluq sehiye nazaritining Uyghur tébabiti sahesidikiler üchün Uyghur tili bilen imtihan so'ali chiqirish hoquqi élip tashlan'ghan. Ata miras Uyghur téwiplirining kespiy salahiyet guwahnamisi élish üchün sehiye ministirliqi chiqarghan xitay til-yéziqidiki bir tutash imtihan'gha qatnishishi shert qilin'ghan.

Xoten wilayitidin mezkur imtihan'gha qatnashqan 8 neper ata miras Uyghur téwipi xitay tilidiki so'allarni chüshenmigenliki üchün imtihan nazaretchiliridin xitayche so'allarni Uyghur tiligha terjime qilip bérishni iltimas qilghan. Halbuki, ularning bu telipi neq meydandila keskin ret qilin'ghan hemde ularning imtihan meydanidin xalighanche ayrilishi men'i qilin'ghan.

Bu ishtin kéyin, 8 neper Uyghur téwip özlirining qanuniy heq-hoquqlirini qoghdash üchün aldi bilen xoten wilayetlik sehiye idarisige, andin Uyghur aptonom rayonluq sehiye nazaritige ehwalni inkas qilghan. Wehalenki, sehiye nazaritining mes'ul xadimliri bu mesilige özlirining jawab bérelmeydighanliqini, buninggha peqetla merkezning qarar béreleydighanliqini bildürgen. Hetta Uyghur aptonom rayonluq milletler til-yéziq komitétimu bu mesilige jawab bérelmeydighanliqini éytqan.

Yéqinda mezkur imtihanning netijisi élan qilinip, xoten rayonidin imtihan'gha qatnashqan 8 neper Uyghur téwipning hemmisi ötelmigen. Buning bilen uzun yilliq dawalash tejribisige ige, xelq arisida tesiri yuqiri bu ata miras téwiplar kespiy salahiyet guwahnamisi alalmasliqtek qiyin ehwalgha duch kelgen. Uning üstige, bu qiyin ötkel ularning Uyghur tébabiti saheside téximu ilgirilep késel körüsh, shagirt terbiyilesh hemde shexsiy doxturxanilarni tereqqiy qildurush ishlirigha pütünley selbiy tesir körsetken.

Bu heqte radi'omiz ziyaritini qobul qilghan xotendiki Uyghur téwipliridin éli qurban özliri duch kelgen qiyin mesililer heqqide melumat berdi. U özlirining qanuniy heq-hoquqlirini qoghdash üchün bashqa téwiplar bilen birlikte béyjinggha bérip erz qilishni oylishiwatqanliqini, emma bu ishning qandaq netije béridighanliqini hazirche bilmeydighanliqini bildürdi.

Tepsilatini awaz ulinishtin anglighaysiz.