Istanbulda yüsüp xas hajip yili pa'aliyitining échilish murasimi ötküzüldi

Ixtiyariy muxbirimiz arslan
2016.02.20
yusuf-has-hajip-turkiye-sayahet-ministiri-huseyin-yayman-2016.jpg Türkiye medeniyet we sayahet ministirliqi mu'awin ministiri hüseyin yayla sözde
RFA/Arslan

Türk dunyasining büyük mutepekkuri sha'ir yüsüp xas hajip tughulghanliqining 1000 - yili munasiwiti bilen 2016 - yili yüsüp “Xas hajip yili” dep élan qilish pa'aliyetlirining échilish murasimi istanbulda ötküzüldi.

Bu murasimni türkiye medeniyet we sayahet ministirliqi,, qirghizistan sayahet we informatsiye misnitirliqi, zeytinburnu sheherlik hökümet, xelq'araliq türk medeniyet teshkilati, türk dunyasi sheherler birliki, qirghizistanning enqerediki bash elchixanisi birlikte uyushturghan bolup, bu yighin 2016 - yilining yüsüp xas hajip yili élan qilin'ghandin kéyinki tunji qétimliq échilish murasimi hésablinidiken.

Bu yighin'gha türkiye bilen qirghizistan medeniyet ministirliri, qirghizistan bash elchiliki, diplomatlar, türk dunyasigha alaqidar teshkilat rehberliri, tetqiqatchilar, muxbirlar, Uyghur, qazaq, qirghiz, türk wekiller bolup köp sanda kishi qatnashti.

Murasim riyasetchisi aldi bilen qisqiche söz qilip, yüsüp xas hajipning qutadghu bilik namidiki nadir eserning mu'ellipi ikenlikini, 1016 - yili sherqiy türkistanning balasaghun shehiride tughulghanliqini ipadilidi we 1077 - yili qeshqerde wapat bolghanliqini we qebrisining qeshqerde ikenlikini tekitlidi.

Bu murasimda türkiye medeniyet we sayahet ministirliqi mu'awin ministiri hüseyin yayla, qirghizistan sayahet we informatsiye ministirliqining ministiri, zeytinburnu sheher bashliqi murat aydin, xelq'araliq türk medeniyet teshkilatining bash katipi düsen kasinof, qirghizistanning enqerediki bash elchisi qatarliqlar échilish nutqi sözlidi.

Bu qétimqi yighin 2016 - yili yüsüp xas hajip yilining échilish murasimi bolup, murasimda zeytinurnu sheher bashliqi murat aydin, söz qilip bir qanche yil ilgiri yüsüp xas hajipning kitabi qutadghu bilikni oqughanliqini, uningdin muhim chüshenchige ige bolghanliqini bildürdi we zeytinburnunining mushundaq bir muhim alimni xatirilesh üchün uyushturulghan bir yighin'gha sahibxaniliq qilishidin özining zeytinburnu sheher bashliqi bolush süpiti bilen iptixarliq hés qilidighanliqini ipadilidi.

Yighinda yene, türk dunyasi belediyeler birliki re'isi ibrahim qara'osman'oghli söz qilip yüsüp xas hajip we uning meshhur esiri qutadghu bilikning türk dunyasidiki orni we ehmiyiti toghrisida toxtaldi.

Ibrahim qara'osman'oghli mundaq dédi: “Qutadghubilik türk tili we türk dunyasigha nisbeten eng muhim ehmiyetke ige we asasliq eserlerdin biridur. Bu eser türk edebiyatidiki tunji siyasetname hésablinidu. 6645 Béyittin terkib tapqan bu nadir eser türk tili we edebiyatining asasiy shundaqla türklerning islamni qobul qilghandin kéyinki tunji esiri hésablinidu. Özimizge a'it eserlerge ige chiqish we uni kelgüsi ewladlargha ögitish bizlerning eng muhim wezipilirimizdin biridur.”

Yighinda söz qilghan qirghizistanning enqerede turushluq bash elchisi ibrahim junusuf mundaq dédi: “Büwimiz yüsüp xas hajipning tughulghanliqining 1000 - yili munasiwiti bilen 2016 - yilining yüsüp xas hajip yili élan qilinishidin ibaret bu muhim yighinning dunya medeniyet merkizi bolghan istanbulda échilghanliqidin intayin xushalmen. Ottura asiya 6 - esiridin 10 - esirgiche türk milletlerning igidarchiliqida idi. Shu dewr türk milletlerning dewri bolup ötti. Xaniylar islam dinini qobul qilghan tunji türk dölitidur. Büwimiz yüsüp peqet qirghizlarning bowisi emes, belki pütün türk dunyasining buwisidur.”

Yighinda yene, türkiye medeniyet we sayahet ministirliqining mu'awin ministiri hüseyin yayman söz qilip mundaq dédi: “Yüsüp xas hajip intayin muhim mutepekkurdur. Uning issiq köldin, tengritaghliridin yaqqan mesh'ili istanbulghiche yétip keldi we adriyatik sahillirigha shundaqla balqanlarghiche yétip bardi. Yüsüp xas hajip yaqqan medeniyet mesh'ili 1000 yildin kéyin bizge yétip kelgen'ge oxshash 5000 ming yil kéyinmu mesh'el bolup nur chéchishni dawam qilsun.”

Biz yighin axirida bu yighin'gha qatnashqan Uyghur yashlardin memet türsun Uyghur bilen söhbet élip barduq. Memettursun ependi bu yighinning nahayiti yaxshi ötkenlikini, 2016 - yilining yüsüp xas hajip yili dep élan qilinishining Uyghurlar üchünmu intayin muhim ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.