“шәрқий түркистан өлималар бирлики” ниң йиғинида уйғур өлималириниң мәсулийити вә мәҗбурийәтлири тоғрисида муһакимә елип берилди

Ихтиярий мухбиримиз арслан
2020.01.09
Sherqiy-Turkistan-Ulimalar-birliki-yighini-1.jpg “шәрқий түркистан өлималар бирлики” ниң йиғинидин көрүнүш. 2020-Йили 6-январ, түркийә.
RFA/Arslan

Мәркизи истанбулдики “шәрқий түркистан өлималар бирлики” ниң 6-қетимлиқ шура йиғини 6-январ түркийәниң анталийә райониға қарашлиқ аланйә шәһиридә башланди. Бу йиғинға шәрқий түркистан өлималар бирликигә әза болған, түркийә, сәуди әрәбистан, австралийә, шиветсийә қатарлиқ һәр қайси дөләтләрдики уйғур өлималардин 60 тин артуқ киши қатнашти.

Йиғин қуран кәрим тилавити билән башланғандин кейин шәрқий түркистан өлималар бирлики рәиси доктор атавулла шаһяри ечилиш нутқи сөзлиди.

Кейин, йеғинға саһибханилиқ қилған түркийә дини ишлар башқармиси қармиқидики аланйә шәһириниң муптиси доктор еһсан илһам сөз қилди. Аланйә муптиси доктор еһсан илһам сөзидә шәрқий түркистан мәсилисиниң үммәтниң мәсилиси икәнликини тәкитлиди вә “ислам дуняси шәрқий түркистан дәвасиға игә чиқиши керәк”, деди.

Биз бу йиғин тоғрисида техиму көп мәлуматқа игә болуш үчүн шәрқий түркистан өлималар бирликиниң мәсуллиридин абдусалам алим вә доктор алимҗан буғда билән сөһбәт елип бардуқ.

Доктор алимҗан буғда бу йиғинни уюштуруштики мәқситиниң асаслиқи шәрқий түркистан өлималар бирликиниң елип бериватқан хизмәтләрни көздин кәчүрүш, уйғур хәлқиниң хитайниң зулумиға еғир дәриҗидә дуч келиватқан вәзийәттә өлималарниң мәсулийити вә мәҗбурийәтлири тоғрисида муһакимә қилиш һәм кәмчилликләрни түзитиш үчүн музакирә елип бериш икәнликини билдүрди.

Доктор алимҗан буғданиң билдүрүшичә, шәрқий түркистан өлималар бирликиниң бу қетимқи йиғинида йәнә бир йиллиқ хизмәт пилани түзүп чиқилған.

Австралийәдин кәлгән абдусалам алим әпәнди бу йиғинда оттуриға қоюлған муһим нуқтилар тоғрисида тохтилип, шәрқий түркистан өлималириниң уйғурларниң һазирқи вәзийити тоғрисида баш тартмай қилишқа тегишлик мәсулийәтлири вә мәҗбурийәтлири тоғрисида музакирә елип берилидиғанлиқини тәкитлиди. У йәнә өзлириниң уйғурлар мәсилисини хәлқара сәһнигә, болупму ислам дунясиға елип чиқишта қилишқа тегишлик вәзипиләр тоғрисида музакирә елип берилғанлиқиниму билдүрди.

Абдусалам алимниң билдүрүшичә, бу қетимқи шәрқий түркистан өлималар бирликиниң йиғинида, өлималарниң 2020-йиллиқ хизмәт пиланлири түзүп чиқилған.

Йиғинниң иккинчи күнидә 5-қетимлиқ шура йеғинида елинған қарарларниң әмәлийлишиши һәққидә доклат берилди, кейин, шәрқий түркистан өлималар бирликигә йеңидин әзалиққа қобул қилинған бир қисим өлималар өзлирини тонуштуруп өтти һәмдә өзлириниң әза болуштики мәқсәтлирини баян қилди.

Бу йиғин 6-январдин 9-январғичә 3 күн давам қилидиған болуп йиғин һазир давам қилмақта икән.

Шәрқий түркистан өлималар бирликиниң баянатчиси шундақла австралийәдики вәкили абдусалам алим, бу йиғинда асаслиқи өлималарниң мәсулийити вә шәрқий түркистан өлималар бирликиниң кәлгүсидә елип бармақчи болған хизмәт пиланлири тоғрисида музакирә елип бериливатқанлиқини тәкитлиди.

Игилинишичә, шәрқий түркистан өлималар бирликиниң йиғиниға қатнашқан түркийә дини ишлар башқармиси аланйә муптиси доктор еһсан илһам әпәнди уйғурларға йеқиндин көңүл бөлүп келиватқан киши болуп, у мәсчитләрдә баян қилған хутбилиридә җамаәт аммисиға хитаб қилип, шәрқий түркистандики қериндашларни қоллашқа дәвәт қилидикән вә уларға дуа қилидикән.

Доктор еһсан илһам буниңдин илгирики бир паалийәттә җүмә намизидин чиқишида мәсчит алдидики мәйданға җамаәт аммиси билән топлишип уйғурлар үчүн мәхсус дуа қилғаниди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.