5-Iyul ürümchi weqesining 2 yilliqida dunya Uyghur qurultiyi qatarliq xelq'ara teshkilatlar bayanat élan qilip xitay hökümitini tenqidlidi
Dunya Uyghur qurultiyi bayanatchisi dilshat rishit xelq'ara metbu'atlardin roytérs agéntliqi, birleshme agéntliq, b b s agéntliqi qatarliq 11 agéntliqqa birla waqitta sin'alghuda bayanat bérip, 2 yildin buyanqi Uyghur weziyiti hem xitay hökümitining sherqiy türkistanda dawamlashturuwatqan basturush siyasitini tenqidlidi.
Dilshat rishit öz bayanatida yene gherb döletliri hem xelq'ara kishilik hoquq teshkilatlirini 5-iyul ürümchi weqeside hem uningdin kéyinki 7-iyul, 3-séntebir künliridiki xitaylarning kaltek kötürüp Uyghurlarni urup yarilandurush weqeliride xitaylar teripidin urup öltürülgen hem weqedin kéyin saqchilar teripidin tutqun qilinip, hazirghiche iz -dériki bolmighan Uyghurlarning sanini dunyagha élan qilish heqqide xitaygha dawamliq bésim ishlitishke chaqirdi.
Xitay hökümiti 5-iyul ürümchi weqesidin kéyin, rayondiki weziyetni peseytish üchün, Uyghur aptonom rayonida qattiq qol siyaset yürgüzüsh bilen, rayondiki xelqning naraziliqigha uchrighan Uyghur aptonom rayonining partkom sékrétari wang léchüenni wezipisidin qaldurup, uning ornigha jang chünshenni partkom sékrétari qilip teyinligen idi. Shundaqla shinjanggha yardem bérish, yerlik xelqning turmushini yaxshilash namida, xitayning 19 ölkisining Uyghur rayonida meblegh sélishni tézlitip, téximu köp xitay köchmenlirining rayon'gha köchmen bolup yerlishishini keltürüp chiqarghan idi.