Xitay uniwérsitétliridiki uchur yetküzgüchi oqughuchilar amérika axbarat idarisining diqqitini qozghidi
2011.01.31
Amérika merkizi axbarat idarisining doklatida déyilishiche, 1989-yildin kéyin, xitay uniwérsitétlirida bir türküm oqughuchilardin “Oqughuchi uchur yetküzgüchiler” dep atalghan bir türküm oqughuchilar teshkillen'gen.
Ularning wezipisi oqughuchilarning idiyiwi ehwali hem oqutquchilarning dersxanidiki léksiyiliridiki siyasiy sezgürlüki küchlük mezmunlarni mektep da'irilirige doklat qilish iken.
Amérika merkizi axbarat idarisining doklatidin melum bolushiche, bu xil uchur yetküzgüchi oqughuchilarning mektep da'iriliri hem saqchi tarmaqlirigha yetküzgen uchurliri seweblik, bezi oqughuchilar oqush mukapatidin mehrum qélish, hetta özining oxshimighan idiyiwi qarishi seweblik her xil jazalargha uchrash ehwali köpeygen.
Bir qisim oqutquchilar dersxanida xitay weziyitige munasiwetlik sezgür siyasiy témidiki mezmunlarni sözligini üchün, ders bérishtin toxtitilghan, hetta qanuniy jazagha uchrighan.
Amérika awazi radi'osigha özining xitaydiki tesiratini bayan qilghan bir amérikiliq oqutquchining bildürüshiche, u xitay uniwérsitétlirida ders ötüsh jeryanida uchur yetküzgüchi oqughuchilarning sezgür témilarda sorighan so'allirigha duch kelgen.
Uning bildürüshiche bu xil oqughuchilar uningdin, adettiki oqughuchilar dersxanida sorashqa jür'et qilalmaydighan xitaydiki teywen mesilisi, tibet mesilisi, Uyghur mesilisi hem tyen'enmin oqughuchilar herikitige oxshash sezgür témilar heqqide dadilliq bilen so'al sorap, uning bu heqtiki qarashlirini bilishke qiziqqan.
Bu oqutquchi yene özining xitaydiki mezgilide bundaq oqughuchilargha tolimu éhtiyatchanliq bilen mu'amile qilghanliqini bildürgen.