Arxip

" Jahanda hemmidin Uyghur bolmaq tes" ‏ -- bawudun niyaz

Mushu ayning béshida wirginiye shtatida turushluq perzentlirini yoqlap Uyghur ilidin amérikigha kelgen , péshqedem ma'aripchi, istédatliq sha'ir bawudun niyaz 2008 - yili 13 - aprél amérikining wirginiye shtatida 69 yéshida yürek késili bilen alemdin ötti.

Ulghiyiwatqan xitay "wetenperwerlik" heriketliri heqqide

Tibette isyan kötürülüshi, olimpik mesh'ilining qarshiliqqa duch kélishi, s n n téléwiziyiside xitayning éghir tenqidke uchrishi qatarliq üch weqedin kéyin, xitayning ichi - sirtida wetenperwerlik nami astida türlük qarshiliq heriketliri ewj almaqta. Bu qarshiliqlar asasliqi gherb axbaratigha naraziliq bildürüsh, tibet musteqilchilirige we uning himayichilirige qarshi turush we olimpik mesh'ilini himaye qilish sheklide eks etmekte.

Heptilik xewerler (13 - apréldin 18 - aprélghiche)

Roéytérs : ensiz shinjang, xitayning tibettin kéyinki yéghiliq makani bolup qalamdu?

Roéytérs axbarat agéntliqi jüme küni xotendin xewer bérip, xitay da'irilirining Uyghur élide yolgha qoyghan assimilatsiye meqsetlik siyasiti Uyghurlarda tetür netije yaratqanliqini, bu siyasetning Uyghurlarda öz medeniyiti we diniy étiqadigha téximu mehkem baghlinish réfléksi qozghighanliqini ilgiri sürdi.

Amérikidiki bir xitay qiz oqughuchi tibetlerge hésdashliq qilghanliqi üchün xitaylarning hujumigha uchridi

Amérikining shimaliy karolayna shtatidiki dyuk uniwérsitétida oquydighan wang chyenyüen isimlik bir xitay qiz oqughuchi, tibet xelqining erkinlikke érishish hoquqi bar, dep qarighanliqi üchün amérika we chong quruqluqtiki xitaylarning hujum nishanigha aylinip qaldi.

Yaponiyidiki bir ibadetxana olimpik mesh'ilini kütüwélishni ret qildi

Yaponiyining nagano shehiridiki zénkoji ibadetxanisining rahipliri xitayning tibet namayishchilirini basturush herikitidin narazi bolup, béyjing olimpik mesh'ilini kütüwélish murasimigha sahipxanliq qilish pilanidin waz kechti.

Fransiye prézidénti sarkoziy xu jintawning wekilige xitayning dalay lama bilen söhbet ötküzüshi kéreklikini bildürdi

Fransiye prézidénti sarkoziy jüme küni xitay dölet re'isi xu jintawning alahide wekili, xitayning fransiyide turushluq sabiq bash elchisi jaw jinjün bilen körüshüp, xitay da'irilirini tibet rohaniy dahisi dalay lama bilen söhbet ötküzüshke ündidi.

Tibet sergerdan hökümiti xitayni tibette saxta namayish uyushturush bilen eyiblidi

Merkizi daramsaladiki tibet sergerdan hökümiti jüme küni xitay da'irilirini tibette saxta namayish uyushturush bilen eyiblep, saxta namayishchilarning urush - chiqish herikitini özining tibettiki basturush herikitini qanunlashturushning bahanisi süpitide qollandi, dep eyiblidi.

Yawropa ittipaqi wekiller ömiki béyjing ziyaritide xitaygha tibet we kishilik hoquq mesiliside bésim ishlitidu

Yawropa ittipaqi komitétining eskertishiche, yawropa ittipaqi komissari xuséy manu'él barroso kéler hepte yawropa komitétining yuqiri derijilik ziyaret ömikini bashlap béyjingni ziyaret qilghanda xitay hökümiti bilen kishilik hoquq mesiliside, bolupmu xitayning tibettiki namayishni basturush herikitide kishilik hoquqni bir chetke qayrip qoyghanliqi üstide " tighmu ‏ - tigh" élishidiken.

Adwokat sébin wélit Uyghurlargha zorawanliqtin saqlinishni tewsiye qildi

Güentanamoda tutup turuluwatqan Uyghur mehbuslarni qutuldurush üchün élip barghan pa'aliyetliri jeryanida Uyghurlarni tonushqa we ularning mesilisige qiziqishqa bashlighan sébn wélit ependi, güentanamoda tutup turuluwatqan Uyghurlarning gunahsiz ikenlikini shuningdek xitay hökümitining Uyghurlargha qaratqan siyasitini amérika xelqi we dunya jama'etchilikige chüshendürüsh meqsitide nurghunlighan maqaliler yézip, amérikida chiqidighan dangliq gézitlarda élan qildi.

Hindistan béyjing olimpik mesh'ilini zor kölemlik saqchilar bilen qoghdash mejburiyitide qaldi

Béyjing olimpik mesh'ilini yetküzüsh maratoni peyshenbe küni hindistan sepirini tamamlidi. Tibet musteqilliqini teshebbus qilidighan tibet yashlar qurultiyi keng kölemlik naraziliq herikiti teshkilligen bolup, hindistan hökümiti olimpik mesh'ilini qoghdash üchün az dégende 15 ming kishilik saqchi qisimini seperwer qilish mejburiyitide qaldi.

Xitay CNN téléwiziyisining we obzorchi jekning epu sorishini telep qilmaqta

" Biz iraq urushidiki éhtiyajimiz seweblik xitayning xorikini östürüp qoyduq. Ular bizge özining exlitini yeni zeher terkiwi bolghan her xil mehsulatlirini éksport qildi. Buning netijiside xitay milyonlap dollargha érishti, biz milyonlap dollar ziyan tarttuq. Bilishimiz kérekki, biz Wall Mart tin sétiwéliwatqan mallar, xitayda kishilerni bir dollar heq bérip ishlitip yasalghan mallardur. Xitay bir qanxorlar we telwiler guruhidur."

Rabiye qadir xanim norwégiye parlamént ezaliri bilen körüshti

Uyghur milli herkitining rehbiri,dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye xanim bilen dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitétining re'isi ,amérika Uyghur birleshmisining bash katiwi alim séytof ependi 14-aprél küni chüshtin burun norwégiye tashqi ishlar ministirliqi asiya bölümining yuquri derijilik emeldarliri bilen körüshti.

Peyziwattin 243 neper Uyghur qizi tyenjin, xébéy qatarliq jaylargha élip kétildi

Hazir Uyghur élide xitay sheherlirige Uyghur qizlirini yötkesh yene dawamlishiwatqan bolup, shinjang iqtisad gézitide ashkarilinishiche, 9 - aprél peyziwat nahiyisidin yene bir türküm qiz tyenjin qatarliq sheherlerge élip kétilgen.

Yuqumluq zukam wirusi sherqiy we jenubiy asiyadin yer sharigha tarqalmaqta

Tetqiqatchilar yéngi tiptiki yuqumluq zukam wirusining her yili sherqiy we jenubiy asiya rayonidin bashlinip yer sharigha tarqilidighanliqini bayqighan bolup, mezkur rayonlarda körülidighan yuqumluq zukam wirusi, zukam wirusi tarqap kétip yuqumlinish hadisilirini keltürüp chiqiridiken.