Arxip
2008-08-26
Xitayda ötküzülgen 2008 - yilliq olimpik musabiqisi dunya jama'etchilikining diqqet étibarini xitaygha tartqan idi. Xitay hökümitining olimpik musabiqisining bixeterlikini bahane qilip turup, Uyghur we tibetlerge élip barghan bésim siyasiti insan heqliri teshkilatlirining we Uyghurlarning, tibetlerning qattiq naraziliqigha uchrighan idi.
2008-08-26
Béyjing olimpik musabiqisi yekshenbe küni axirlashti. Kanadaning toronto shehride, xitay da'irlirining Uyghurlarning kishilik hoquqlirini éghir halda depsende qiliwatqanliqi we kanada puqrasi hüseyin jélilni yenila turmida tutup turiwatqanliqigha naraziliq bildürüsh namayish élip bérildi.
2008-08-26
Tünügün rosiye parlaménti jenubi ossétiye we abxaziyening musteqilliqini tonuydighanliqi heqqide toluq awaz bilen qarar maqullighan idi. Bügün rosiye prézidéntiDimitriy Medvedev parlaméntning mezkur qararini testiqlidi. Buning bilen mezkur qarar rusiyide resmiy ijra'iy küchige ige boldi.
2008-08-26
Til milletning menbesidur. Til yoqalsa millet yoqaydu, her qandaq millet öz tilini yoqatsa u millet özining mewjutluqini saqlap qalalmaydu. Chet'ellerde yashawatqan Uyghurlar özliri turuwatqan her qaysi döletlerde Uyghur sinipliri tesis qilip özining ana tilini, milli örüp adet, medeniyetlirini saqlap qélish üchün tirishchanliq körsetmekte.
2008-08-26
Xitayda partiye teshkillep, siyasiy heriketlerge qatnashqanliqi üchün xitay hökümiti teripidin 16 yil türmige qamalghan öktichi xu shigén bügün béyjingde qoyup bérilgen.
2008-08-26
Shinxu'a agéntliqining 26 - awghust xewiridin ashkarilinishiche, gensu, senshi, sichüen, xénen qatarliq xitay ölkiliridin teshkillen'gen 11 tümen xitay paxtikarlar, lenju poyiz istansisidin Uyghur élige qarap yolgha chiqishqa bashlighan.
2008-08-26
Uyghur élidiki uchur menbeliridin ashkarilinishiche, 25 - awghust küni qeshqerde jenubtiki üch wilayet bir oblastining pilanliq tughut xizmitidin doklat bérish yighini chaqirilghan.
2008-08-26
Seyshenbe küni dunya Uyghur qurultiyi xelq'araliq axbarat orunlirigha, xitay hökümitining ramizan éyi kélish harpisida, Uyghur musulmanlirining dinniy erkinlikini boghudighan basturush heriketlirini kücheytkenlikige naraziliq bildürüp bayanat élan qildi.
2008-08-26
Xitaydiki uchur wastilirining xewiridin melum bolushiche, 26 - awghust seyshenbe küni seher 6 de gu'angshining yiju sheher etrapigha jaylashqan bir ximiye sana'iti zawutida partilash weqesi yüz bergen.
2008-08-25
Xitay da'iriliri qeshqer wilayitide jem'iyetning siyasiy muqimliqigha kapalet bérish üchün, " gilem tazilash" herikiti dégen namda tutqun qilish dolquni qozghap, 150 qétimliq axturush we tutush dawamida 500 din artuq kishini qolgha alghan.
2008-08-25
Béyjing olimpik yighinining yépilish murasimi yekshenbe küni béyjingdiki merkizi musabiqe meydani " qush changgisi" tenterbiye sariyida ötküzülüp, dunyada zor talash - tartish qozghighan 16 künlük musabiqe axirlashqan boldi.
2008-08-25
2008 - Yilliq béyjing olimpik musabiqisi ayaghlashti. Érishken médal sani jehette amérika birinchi, médal sani 110, xitay ikkinchi, alghan médal sani 100, rusiye üchinchi, médal sani 72. Bulardin qalsa en'giliye, gérmaniye, awstraliye, jenubi koriye qatarliq döletler.
2008-08-25
8 - Ayning 15 - künidin 18 - künigiche, fransiyining parizh shehride "olimpiktin kéyinki xitayning kelgüsi heqqide muhakime yighini" ötküzülgen. Bu yighin'gha teklipke bina'en, d u q gha wekaliten yawropa sherqiy türkistan birliki teshkilatining mu'awin re'isi tursun ependi we fransiye sherqiy türkistan birlikining bir qisim ezaliri qatnashqan.
2008-08-25
Yéqinda qeshqerdin yéngila qazaqistan'gha tuqqan yoqlash üchün chiqqan bir Uyghur kishi, radi'omiz muxbirigha, 4 - awghust qeshqerde yüz bergen ikki neper Uyghurning xitay zhandarmilirigha zerbe bérip 16 xitay eskerni öltürüp, yene 16 sini yaridar qilghanliqidek weqe hem uningdin kéyin qeshqer weziyitidiki jiddi özgürüshler toghrisida bilgen hem anglighanlirini éytip berdi.
2008-08-25
Exlaq insan zinnetlinidighan eng ésil we körkemlik bir kiyim bolsa, exlaqsizliq xuddi kiyimsizlikke oxshash hayasizliqtur. Shunga qedimkiler" hayasizda iman yoq" dep toghra éytqan. Insanlar özlirining herxil ziyan - zexmetlerdin özlirini qoghdap turidighan haya dégen kiyimdin ayrilip qalghandin kéyin, her türlük exlaqiy jinayetlerning azgiligha chüshüp qalidu.
