12 ‏- Декабир оқуғучилар һәрикити һәққидә сөһбәт


2007.12.12

Бүгүн йәни 12 ‏- декабир күни, " 12 - декабир оқуғучилар миллий һәрикити" ниң 22 ‏ йиллиқ хатирә күни. 1985 - Йилиниң бу күнидә, үрүмчидики алий мәктәп оқуғучилири намайиш өткүзүп, уйғур хәлқиниң хитай асаритигә қалғандин буянқи дуч кәлгән асаслиқ мәсилилирини оттуриға қойған.

Намайишта оттуриға қоюлған тәләпләр: демократик сайлам елип бериш, уйғур елигә көчмән йөткәшни тохтитиш, миллий маарипни йүксәлдүрүш, уйғурлар арисида пиланлиқ туғут йүргүзмәслик, лопнур атом синақ мәйданини бикар қилиш, уйғур елиниң екологийилик муһитини қоғдаш қатарлиқлардин ибарәт болған.

Бу мунасивәт билән, 12 - декабир вәқәсиниң йетәкчилиридин долқун әйса, мәмәт тохти вә нурмәмәт мусабай әпәндиләр билән сөһбәт елип бардуқ.

Дуня уйғур қурултийиниң баш катиби долқун әйса, 12 - декабир оқуғучилар һәрикитиниң йетәкчилиридин бири һәм әнә әшу һәрикәткә йетәкчилик қилғини үчүн университеттин һәйдәлгән.

Шу намайишниң йәнә бир ғоллуқ йетәкчиси, дуня уйғур қурултийиниң муавин рәиси һәм канада уйғур җәмийитиниң рәиси мәһәммәд тохти. У, 12 ‏- декабир һәрикитини, "уйғурлар хитай асаритигә қалғандин буян давам қилип келиватқан уйғур мустәқиллиқ һәрикитиниң йеқинқи замандики бир һалқиси," дәйду.

Бу тарихий һәрикәттә йитәкчилик рол ойниғанлардин йәнә бири - һазир америкида яшаватқан нурмуһәммәт мусабайдур. Нурмуһәммәт мусабай, 19 ‏- әсирниң ахири вә 20 ‏- әсирниң башлирида, йеңи дәвир уйғур миллий маарипиға ул салған атақлиқ миллий карханичилардин болған һүсәнбай вә баһавудунбай мусабайларниң нәвриси. У, 12 - декабир оқуғучилар һәрикитиниң характери һәққидә тохтилип, 12 ‏- декабир оқуғучилар һәрикитини, әйни замандики "уйғур миллий роһиниң намайиши вә уйғур миллий ирадисиниң хитапнамисидур," дәйду. (Шөһрәт һошур)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.