Xitay hökümiti Uyghur yazghuchi abdulla jamalni yazghan eserliri tüpeyli qolgha alghan


2005.06.14

Biz aldinqi anglitishimizda, poskam néfit bazar 1- ottura mektipidiki bir top oqughuchilarning, mektep sirtida xitay oqughuchilar bilen toqunushqanliqi sewebidin, xitay hökümitining, bu mektepning bir qanche oqughuchisini hemde abdulla jamal isimlik bir oqutquchini " milliy bölgünchi" dégen nam bilen qolgha alghanliqi heqqide xewer bergen iduq.

Muxbirimiz gülchéhrening poskamdin igilishiche, poskam néfit bazar 1 - ottura mekteptin "oqughuchilargha milliy bölgünchilik idiyilirini terghip qildi" dep qolgha élin'ghan abdulla jamal talantliq bir yazghuchi bolup, u asasliq yazghan eserliri sewebidin qolgha élin'ghan iken.

Talantliq yazghuchi

Poskam saqchi tarmaqliri teripidin 4 - ayda qolgha élin'ghan yazghuchi abdulla jamal, néfit bazar -1ottura mektipining edebiyat oqutquchisi bolup, poskamdiki kishilerning éytishigha qarighanda, abdulla jamal yigirme yildin artuq xizmet tarixigha ige, qiriq yashlardiki, tejribilik, kespke pishqan oqutquchi we talantliq bir yazghuchi iken.

Abdulla jamal tuyuqsiz qolgha élin'ghandin kéyin, héchkim uning iz dérikini alalmighan. Uni hörmetligen oqughuchi - oqutquchilar, hem uning ayali we ikki qizi endishide qalghan. Poskamda bu weqedin xewerdar biri, bu yazghuchining qolgha élinishigha échiniwatqanliqi shundaqla uning a'ilisige hésdashliqini bildürdi.

Qolgha élinishtiki seweb

Jama'et xewpsizlik tarmaqliri abdullani qolgha élishtin burun, u " oqughuchilargha milliy bölgünchilik idiyilirini singdürgen" dégen bahane bilen xizmitidin boshutulghan. Poskamdiki bezi kishlerning ashkarilishiche, jama'et xewpsizlik tarmaqlirining abdulla jamalni qolgha élishidiki asasliq seweb xitay da'irilirining uni " milliy bölgünchilikni terghip qilidighan eserlerni yazghan" dep qarighanliqida iken. Poskamdiki bir kishi bu heqte ziyaritimizni qobul qilip, abdulla jamalning téxiche j x idarisida tutup turuliwatqanliqini, uning yazghan romani seweblik tutulghanliqini inkas qildi.

Siyasiy bésim kishilerning aghzini achurmaydu

Bilidighan kishilerning ashkarilishiche, abdulla jamalni poskam nahiyilik jama'et xewpsizlik idarisi qolgha alghan. Ular abdullani hazirgha qeder soraq qilmighan bolsimu, u hazirghiche poskamda iken. Biz poskam nahiyilik saqchi da'iriliridin abdulla jamalni sürüshtürduq. Téléfonimizni alghan bir kishi deslepte abdulla jamalning qolgha élin'ghanliqini bilmeydighanliqini andin bu heqte anglighanliqini we bu heqte melumat berse bolmaydighanliqini éytti.

Hökümet abdulla jamal qolgha élin'ghandin kéyin, uning bilen birge ishligen, oxshashla edebiy ijadiyetler bilen shughullinip kelgen 1- ottura mektepning mudiri muxtar qadirni wezipisidin toxtitip, ma'arip idarisigha yötkigen. Bu uchurgha asasen biz muxter qadirdin abdulla jamalning qolgha élinish weqesining özige qandaq tesiri bolghanliqini soriduq, emma u ziyaritimizdin nahayiti ongaysizlandi we bu heqte köp sözlimidi.

"Maybulaqtiki paji'eler"

Bezi kishilerning bildürüshiche, abdulla jamal nahayiti qelimi küchlük, sezgür yazghuchi bolup, u eserliride hemishe ri'alliqni, xelqning qayghusini özgiche uslublar bilen ipadilep béreleydighan bolghachqa, oqurmenler uning eserlirige héris qilidiken. U qolgha élinishtin burun "maybulaqtiki paji'eler" namliq bir romanni neshir qilmaqchi bolup, qeshqer Uyghur neshiryatigha tapshurghan iken.

Abdulla jamal qolgha élinishtin sel burun, qeshqer maralbéshiliq yazghuchi nurmuhemmed yasinmu "yawa kepter" namliq esiri tüpeyli, xitay hökümiti teripidin " eserliride milliy bölgünchilik idiyilirini terghip qilghan" dep qolgha élinip 10 yilliq qamaq jazasigha höküm qilghan idi.

Abdulla jamalning qolgha élinish weqesi, bu yérim yil ichide 2- bir Uyghur yazghuchining eserliri sewebidin qolgha élinishi bolup hésablinidu. (Gülchéhre)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.