Уйғур балилири алдинип хитай өлкилиридә оғрилиққа селинмақта (2)
2004.10.11
Радиомизға уйғур җәмийәт мәсилилири һәққидә инкас қилғучилар, бәзи қара нийәтлик кишиләрниң уйғур өсмүр балиларни , натонуш хитай өлкилиригә алдап апирип , оғрилиққа селишни пул тапидиған кәсип қиливалғанлиқи , шундақла бу хил кишиләр даирисдә пәйда болған қара җәмийәткә һәтта йәрлик сақчиларниңму шерик икәнликини ейтишқан иди , йәнә бәзиләр уйғурларда зәһәрлик чекимлик чәккүчиләрниң көпийишигә әгишип , уларниң бәзилириниң балиларни хитай өлкилиригә алдап апирип , оғрилиққа селип, уларниму зәһәрлик чекимликкә үгүтүш арқилиқ , контурул қиливатқанлиқидәк ечинишлиқ бир җәмийәт һадисисини сөзләп бәргән иди .
Уйғур яш өсмүрләрниң зәһәрлик чекимликкә үгүнүп қелишиниң пәвқуладдә көп көрилиш сәвәби һәққидә , илгири уйғур елидики зәһәрлик чекимлик ташлатқузуш орнидики бир сақчи зяритимизни қобул қилип , өсмүр балиларда зәһәрлик чекимлик чәккүчиләрниң көпийишиниңму мәзкүр мәсилә билән мунасивәтлик икәнлики һәққидә тохталған иди:
Игилишимизгә қариғанда нөвәттә 10 яштин 15, 16 яшларғичә болған, кочиларда оғрилиқ қиливатқан уйғур яш өсмүрлирини хитайниң бейҗиң , шаңхәй , гуаңҗу дигәндәк чоң шәһәрлиридә көп учратқили болидикән, бу уйғур балиларниң бәзилири адәм бедиклири тәрипидин оғрилиқ гурупилириниң катти башлириға сетиветилгән болса, көп сандикиси шу катти башлар өзлири уйғур елидин алдап кәлгән балилар болуп , кишини техиму һәйран қилидиғини , нарсидә балиларни алдап җинайәт йолиға башлаш арқилиқ пул тепиватқанларниң көп сандикисиму уйғурлар икән .
Гәрчә бу мәсилә хитайдики вә уйғур елидики сақчи даирилириниңму деққитини қозғиған болсиму нимишқидур, техиму көп уйғур балилири двамлиқ хитай өлкилиригә алдинип берип, у җайларда роһий, җисманий җәһәтләрдин зиянкәшликләргә учримақта икән . Буниң сәвәби нимә ? бәлким радиомизниң һәқсиз телифон ленийисигә илгири телифон улиған бу яшниң ейтқанлиридин җавап тапалаймиз :
Уйғур балилириниң хитай өлкилиригә алдинип апирилип ,оғрилиққа үгүтүлишидин ибарәт бу мәсилә чәтәлләрдики уйғур зиялилириниму әндишигә салған болуп , уларниң бәзилири буни , пәқәт қануний яки бир иҗдимаи мәсилә болупла қалмастин ,бәлки у йәнә уйғурларниң нөвәттики иқтиисади вә сияси орнини көрситип беридиған бир мәсилә дәп қаримақта . Амеркида яшаватқан бир уйғур бу һәқтә өз мулаһизисини мундақ оттурға қойди:
Көп көрүлгән хәвәрләр
RFA
- Уйғурларниң паҗиәси тәсвирләнгән һөҗҗәтлик филим- “шавқун-сүрән” рояпқа чиқти
- Яқа юртта ишләнгән бәдиий филим “никаһ” арқисидики утуқ вә риқабәтләр
- Шинҗаң университетида дәрсханидин тутуп кетилгән мәһмут мәмтиминниң 13 йиллиқ кесилгәнлики дәлилләнди
- Түркийә президент сайлимида рәҗәп таййп әрдоған утти
- Д у қ вәкиллири латин америкаси дөләтлиридә уйғур ирқий қирғинчилиқини етирап қилдуруш паалийити башлиған