Yenimu köp Uyghur baliliri xitay ölkilirige aldap kétilmekte


2005.08.12

Uyghur balilirining xitay ölkilirige aldap kétilish weqeliri dawamliq yüz bérip kelmekte. Biz aldinqi anglitishimizda melumat bérip ötkinimizdek, her xil shekildiki jinayet guruhliri we yaman niyetlik kishiler teripidin aldinip yaki sétilip xitay ölkilirige bérip qalghan Uyghur balilirining teqdiri asasen oxshash bolup, ular xitay ölkiliride oghriliq, yanchuqchiliqqa oxshash jinayi heriketlerge mejburlan'ghandin bashqa, pütün erkinliki boghulup, jismaniy, rohiy jehetlerdin qiyas qilghusiz xorlashlargha uchrimaqta shundaqla ata - aniliridin ayrilghan, qoghdinish iqtidari bolmighan narside balilarning hayatimu xeter ichide turmaqta.

Igilishimizge qarighanda, herxil jinayet guruhliri pul tépish qoraligha aylanduruwalghan bu bextsiz balilarni hetta mejburi halda zeherlik chékimlik chékishke ügetken shundaqla zeherlik chékimlik yötkesh, sétishqa salghan.

Bizning Uyghur aptonum rayonluq sergerdan balilarni yighiwélish we qutquzush ornidin igilishimizge qarighanda, gerche dawamliq xitay ölkiliride yanchuqchiliq qilip saqchilarning qoligha chüshken Uyghur balilar qayturup kéliniwatqan bolsimu, Uyghur élidin balilarning xitay ölkilirige aldap kétilish weqeliri dawamliq yüz bérip turiwatqan iken.

Balilar zeherlik chékimlikke mejburlan'ghan

Bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan xadim, her yili 5- aydin 11- ayghiche bu orun'gha kélidighan balilar köpiyidu, ular gerche jinayi heriketlerni ötküzgen bolsimu, bek kichik bolghachqa qanuniy jazagha uchrimaydu, ularning ichide qizlarmu bar, échinishliqi, jinayet guruhliri bu balilarni kontrol qilish meqsidide, téxi zeherlik chékimlik chekküziwetkenlirimu bar, dédi.

Inkaslargha qarighanda, nöwette kochilarda yanchuqchiliq, oghriliq qiliwatqan Uyghur balilarni xitay ölkilirining chong - kichik ölke, sheher, bazarlirining hemmila yéride uchritishqa bolidiken, démek bunda q balilar barghanche köpiyish bilen birge, ularning weziyitimu barghanche nacharlashqan.

Yaman yolgha méngishtiki sewebler

Bu xil aldinip yaman yollargha mejburlan'ghan balilarning teqdiridin endishe qiliwatqan bezi Uyghurlar radi'omizgha téléfon qilip, bu xil mesililerning barghanche éghirlishishigha Uyghurlarning iqtisadiy turmushining intayin namrat ikenlikining asasiy seweb ikenlikini bildürmekte.

Uyghur balilirining köplep xitay ölkilirige aldap kétilishi shundaqla ularning yaman niyetlik kishilerning jinayet qoraligha aylinip qéliwatqanliqidek échinishliq jem'iyet hadisisi, chet'ellerdiki Uyghurlarnimu teshwishlendüriwatqan bir mesile bolup, ular bu mesile bir qanuniy yaki ijtima'iy mesile bolupla qalmay, belki xitayning naheq siyasiti astidiki Uyghurlarning nöwettiki siyasiy, iqtisadiy hemde ijtima'iy ornini körsitip béridighan bir nuqtiliq mesile dep qarimaqta. (Gülchéhre)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.