Dunya eydiz küni munasiwiti bilen doktor muhemmet imin ependini ziyaret

• Muxbirimiz méhribanning bu heqtiki melumati
• Download story audio

2006 – Yili 1 – dékabir küni xitayning shényangshehiride bir rahibe chong bir qizil lénta teyyarlimaqta. AFP

Bu yilqi dunya eydiz künining bash témisi "eydizni tizginlep, wedimizde turayli" dégen shu'ar bolup, bu künning yétip kélishi bilen, birleshken döletler teshkilatining bash katipi kofi annan herqaysi dölet rehberlirini öz wediliride turup, eydizni tizginlep, uning aldini élip, jem'iyettiki ajiz tebiqilerni qoghdashqa chaqirdi.

Birleshken döletler teshkilati dunya eydiz küni élan qilghan 2006 ‏- yilliq doklatida, eydiz késilining asiya döletliridiki tarqilish ehwalining intayin éghir boluwatqanliqi, bolupmu xitaydiki eydiz weziyitining téximu jiddiy haletke yetkenliki alahide otturigha qoyulghan bolup, bu heqte xitay hökümiti qilishqa tégishlik ishlarning téximu köp ikenliki alahide tekitlen'gen.

Doklatta éytilishiche, 25 yildin buyan, dunyada 25 milyon adem eydiz késili tüpeylidin ölgen hemde 40 milyon adem eydiz wirusi bilen yuqumlan'ghan. Asiya rayonida bolsa, eydiz wirusi bilen yuqumlan'ghuchilar sani8 milyon 600 minggha yetken bolup, xitaydiki eydiz wirusi bilen yuqumlan'ghuchilar sanining özila 650 mingdin ashqan hemde köpiyish nisbiti bir yil ichide 30 % örligen.

Bu qétimqi dunya eydiz küni yétip kélish aldida, xitay hökümiti özimu mezkur dölettiki eydiz apitining heqiqeten nahayiti éghir halette ikenlikige iqrar bolghan hemde Uyghur élidiki eydiz apitiningmu ilgiriki yillargha qarighanda téximu bek ewj élip kétiwatqanliqini étirap qilghan.

Nyuyorktiki méditsina tetqiqatchisi, Uyghur élidiki eydiz mesilisi heqqide izchil tetqiqat élip bériwatqan doktor muhemmet imin ependi dunya eydiz küni munasiwiti bilen ziyaritimizni qobul qildi.