Eydiz pa'aliyetchisi gaw yawjéning mukapat tapshurwilishigha ruxset qilindi
2007.02.19
Proféssor doxtur gaw yawjé, xitaydiki eydiz bimarlirining hoquqini qoghdash jehettiki xizmetlerge zor töhpe qoshqanliqtin, amérika ayallar hoquqi teshkilati - hayatliq awazi teripidin bérilgen yilliq ayallar hoquqi pa'aliyetchisi mukapatigha érishken idi. Biraq xitay hökümiti uning amérikigha bérip, uninggha bérilgen mukapatni qobul qilishigha yol qoymidi. Hetta u ikki heptige yéqin öz öyide nazaret astigha élin'ghan bolup, xewerlerge qarighanda, xitay sehiye organ xadimliri, gaw yawjédin amérikining mukapatini almasliqini telep qilghan. Gaw yawjé bu telepni ret qilghandin kéyin, xénen ölkilik hökümet da'iriliri uning erkin heriket qilishini chekligen.
Xitay re'isi xu jintaw arilashqan
Xitaydiki eydiz bimarliri hoquqini himaye qilghuchi pa'aliyetchilerning bildürüshiche, xelq'ara metbu'atlar bilen xelq'aradiki meshhur zatlarning türtkisi astida, xitay hökümiti gaw yawjéning amérikigha bérip mukapat tapshurwilishigha ruxset bergen.
Doxtur gaw yawjé, xénendiki eydiz bimarlirigha hésdashliq bildürüsh bilen birge, hökümetning ulargha köngül bölüshini shuningdek eydiz bimarlirining dawalinishigha imkan yaritip bérishni telep qilghan, u eydiz bimarlirining hoquqini qoghdash jehette élip barghan pa'aliyetliri tüpeyli, amérika parlamént ezasi hilliriy klinton xanim teripidin tarqitilghan mukapatqa érishken.
Xénen hökümet da'iriliri, uning xitaydiki eydiz mesillirini tashqi dunyagha tarqitiwetmesliki üchün, uning amérikigha bérishini qattiq tosighan, hökümet uning amérikigha bérishini cheklepla qalmay, saqchilarning 24 sa'et nazaret qilishigha qoyghan. Mezkur weqe ashkarilan'ghandin kéyin, hélliry xanim, xitay dölet re'isi xu jintaw bilen bash ministir wén jyabawgha ochuq xet yézip, ulardin, doxtur gaw yawjéning mukapatni tapshurup élishigha yol qoyushini teshebbus qilghan.
Hilliriy kilnton xanim, yéqinda bayanat élan qilip, gaw yawjéning amérikigha kélidighanliqidin xewer tapqandin kéyin intayin xoshal bolghanliqini bildürgen, u yene, gaw yawjéning, xu jintawning biwaste testiqigha érishkendin kéyin, andin amérikigha kélish pursitige érishkenlikini ashkarilighan.
Buninggha oxshash mesililerni xu jintaw bir adem yalghuz hel qilip tügitelermu?
Amérika saghlamliqni ashurush jem'iyitining mes'uli doxtur long yüwu, bir kespiy xadimning chetke chiqish mesilisige, dölet re'isining biwaste arilishishi özini intayin heyran qaldurghanliqini éytti.
"Méningche, buninggha oxshash mesililerni xu jintaw bir adem yalghuz hel qilip tügitelermu? men rastinla endishe qilip qaldim. Xu jintaw choqum yaxshi bir rehber, u pütün xitay xelqini qarangghuluqtin yéteklep chiqishi kérek. Xitay xelqi hazirqidek ehwalgha chüshüp qalmasliqi kérek, xitay xelqi 5 ming yilliq tarixqa ige xelq, nöwette xitay iqtisadiy jehette intayin tereqqi qilghandek körünsimu, emma bu dölettiki chiriklik mesililiri taghdinmu igiz halette döwilinip ketti"
Shenshi xelq doxturxanisining sabiq bash wirachi jing fushéng, gaw yawjéning chetke chiqish mesilisining bunchilik ghulghula qozghishi, xitay hökümitining tüzümide éghir derijide mesile barliqini ipadileydu dep körsetti.
"Uning bu qétim chetke chiqalighanliqi bir netije hésablinidu, bu asan emes, choqum yerlik hökümet uni qattiq kontrol qildi. Uni her jehettin qéyin - qistaqqa aldi. Men xitayning tüzümini obdan bilimen. Klinton xanim xu jintawgha xet yazghandin kéyin, uning mukapat élishigha ruxset bérilgen, bu bizning hökümet séstimisining xizmet tüzümide éghir derijide mesile bar ikenlikini körsitidu. Gaw yawjégha oxshash ademlerni sirtqa chiqishqa righbetlendürüsh kérek. Ularning yolini hergiz tosimasliqimiz kérek. Tereqqi qilghan jem'iyette, qarangghuluqtiki ishlarning ashkarilinip qélishi normal bir ish, dölitimizdiki eydiz mesilisini, jem'iyet mesilisini shuningdek bashqurush tüzülmisidiki mesililerni ashkarilashning özi jem'iyetke zor töhpe qoshqanliqtin ibaret".
Jing doxtur sözide yene": gaw yawjéning yilliq ayallar hoquqi pa'aliyetchisi mukapatigha érishkenliki tolimu xoshallinarliq bir netije. U eydiz bimarlirining, saghlam insanlargha oxshash barawer we adil mu'amilige érishishi üchün köp xizmetlerni ishlidi. Eydiz bimarlirining hoquqi elwette kishilik hoquq katigoriyisige kiridu" dédi.
Eydizning aldini élish pa'aliyetchisi xu jyaning metbu'atlargha bildürüshiche, birinchidin, gaw yawjé mesilisi xelq'ara metbu'atlarda orun alghan. Ikkinchidin, amérika ayallar hoquqi teshkilati- hayatliq awazining pexri re'isi hilliry kilinton xanim, biwaste xitay tashqi ishlar ministirliqi we dölet re'isi xu jintaw hemde mu'awin ministirlardin wuyi qatarliqlargha xet yézip gaw yawjé heqqide mesile inkas qilghandin kéyin, xitay hökümiti bu mesilini inchikilik bilen mölcherligen. Bolupmu xitay hökümiti hilliriy klinton xanimning, kelgüside amérika prizidénti bolup saylinip qélish éhtimalliqini nezerde tutqan.
Éniqlan'ghan melumatlargha asaslan'ghanda, gaw yawjé jüme küni amérikigha mukapat tapshurwilish üchün yétip kelgen. Gaw yawjéning éytishiche, uning pütün pa'aliyetliri amérikidiki xitay elchixanisi teripidin orunlashturulidiken. Gaw yawjé köp qétim xelq'ara teshkilarning mukapatlirigha érishken bolup, emma xénen ölkisi uning chetke chiqip mukapat tapshurwilishini cheklep, uninggha pasport béjirip bermigen idi. (Eqide)
Munasiwetlik maqalilar
- Dunya eydiz küni munasiwiti bilen doktor muhemmet imin ependini ziyaret
- Xitay hökümiti eydizning xitay we Uyghur élide künséri yamrawatqanliqigha iqrar bolmaqta
- Xitayda eydiz bimarlirining köpiyish nisbiti 30 % tin ashti
- Uyghur élidiki qar leylisi namliq eydiz teshkilati tarqiwétildi
- Uyghur aptonom rayonida eydiz késilining tarqilish shekli "afriqilashmaqta"
- Uyghur élide eydiz wirusi adettiki kishiler arisidimu keng tarqilishqa bashlidi
- Uyghur élida eydizning aldini élishtiki eng muhim mesile néme?
- Uyghurlarda eydiz apetke aylanmaqta