Xitay qanun torining yéqinqi uchurlirigha asaslan'ghanda 1998 - yili 4 - ayda xitay da'iriliri teripidin mexsus cheklesh qanuni chiqirilip qattiq basturulghan shaxlitip sétish, yéqindin buyan bashqa xil niqaplar bilen gu'angshi ju'angzu aptonom rayonida qaytidin bash kötürgen bolup, ular asasen xitayning gherbiy rayonliridiki az sanliq millet xeliqlirini ziyankeshlikke uchritish obyékti qilmaqta iken. Nöwette gu'angshining ammiwiy télifonlirini asasen shaxlitip sétishqa kirishken kishiler igiligen iken.
Démek gu'angshi ju'angzu aptonom rayonigha "milyonér" bolimiz dep kétiwatqan Uyghurlar barghanche köpiyiwatqan bolup, ular hetta shaxlap sétishning xaraktérini bilmigen asasta peqet yéqinlirining téléfonda qilghan asanla bay bolush neziriyilirige ishinip bu alwasti quyunigha gherq bolmaqta iken. Bularning ichide anche - munche qanundin sawadi bolghan, weziyettin xewerdar, hoshyarraq kishiler bolsa, buning bir aldamchiliqtin bashqa nerse emeslikini bayqap egeshmigenlirimu bar elwette. Yéqinda aqsuda ezeldin halal emgiki bilen tapawet qilip yashap kéliwatqan bir kishi, öz akisining shaxlap sétishqa qatnishish üchün gu'angshigha kélish teklipini ret qilghan.
Biz gu'angshidiki aqsudin kelgen Uyghurlar arisida xéli burun shaxlitip sétishqa kirishken hemde bir qanche on Uyghurni bu quyun'gha sörep kirgen exmetjan isimlik bir kishi bilen yanfoni arqiliq alaqilashtuq, u deslep mangimu bir yéngi yemchük süpitide mu'amile qilghan bolsimu, bizning erkin asiya radi'osi muxbiri ikenlikimizni bilgendin kéyin derhal sirliq qiyapetke ötti.
Bu kishi özi qatnishiwatqan bu sodining shaxlitip sétish ikenlikini ret qilghan bolsimu, emma bunche téz pul tépiwatqan sodisining zadi némilikini özimu dep bérelmidi, shundaqla bashqa so'allirimizghimu intayin mujimel jawablarni berdi.
Iqtisad, soda saheside shaxlap sétishqa "qimmetlik mal sétish usuli, malning özini emes belki malning wasitisi bilen kishilik munasiwetni, ishenchini sétish " dep baha berse, aldamchiliq bilen tapawet qilidighan kishiler buninggha yuqiri sewiyilik logikiliq aldamchiliq, kalla yuyush sen'iti, yumulighansiri yoghinaydighan desmaye, sirliq tapawet quyuni déyishidu.
Emeliyette bolsa shaxlitip sétish, shirketni yépincha qilghan, her xil soda tawarlirini soda qorali qilghan, kishilerni aldap élip kirishni soda yoli qilghan, peqet téléfon qatarliq alaqe wastiliri arqiliq kishilerni aldap, ustiliq bilen toqup chiqilghan, qarimaqqa logikiliq emeliyette bolsa yalghanchliqini, kishilerni aldap desmaye salghuzush arqiliq changgallap tutup turup, shaxlitip pul tépishni soda nizami qilghan, xelqni éghir ziyanlargha uchritiwatqan qanunsiz hemde intayin zor bir türlük jinayi teshkilat. Uning sirliq yüzi yirtip tashlinip xitayda " alwasti quyuni " dep hemme hezer eylewatqan peytte Uyghurlarning bu quyun'gha egishishi Uyghur jem'iyitide ghulghula peyda qilmaqta, bu munasiwet bilen biz Uyghurlarning aldamchiliqlargha qarita öz qanuni hoquqini qandaq qoghdishi kérekliki heqqide meslihet soriduq.
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay ölkiliride ishqa orunlashturuluwatqan Uyghur yashlirini qandaq aqiwetler kütiwatidu?
- " Bir a'ilidin birni" élip méngish siyasiti buyiche Uyghur yashliri xitay ölkilirige bérishqa mejburlanmaqta
- Xitay hökümitining Uyghur déhqan emgek küchlirini xitay ölkilirige yötkishidiki mexpiy we ashkara terepler
- Uyghur déhqanliri xitay ölkilirige ishchiliqqa élip kétilgen balilirining halidin endishe qilmaqta
- Xitayda yash ösmürlerni jinayet ötküzüshke mejburlash qilmishliri yenila éghir halda mewjut
- Sergerdan Uyghur balilirigha köngül bölüshni kücheytmise bolmaydu
- Peyziwatliq Uyghur qizlar ichkiri ölkilerde ishleshke mejburi élip kétildi
- Uyghur yashlirining ichkirige mejburiy élip kétilishige a'it heqsiz liniye söhbiti
- Xitay hökümiti peqet peyziwat nahiyisidila 400 neper Uyghur qizni xitay ölkilirige yötkep ketti
- Elfidar iltebir amérika Uyghur birleshmisining yéngi nöwetlik re'islikige saylandi
- Qeshqerde lagérgha adem tutushta xizmet körsetken saqchining qizimu 10 yilliq késilgen
- Xitay bachélétning ziyariti harpisida chet eldiki Uyghurlargha türmidiki a'ile ezalirining dawasini qilmasliq toghrisida bésim ishletken
- Ghuljada türmidin chiqqan yaqup hesen harpa küni, oghli bilal yaqup héyt küni tügep ketken
- B d t kishilik hoquq aliy komissari bachélétning xitay ziyariti resmiy bashlandi
