Bush bilen putin uchrishishi muweppeqiyetlik boldi


2006.07.16

Sekkiz sana'et dölitining rusiyining sankit pétirburg shehiridiki yighinidin bir kün burun sanktpétérburgqa yétip kelgen amérika prézidénti jorji bush rusiye prézidénti wladimir putinning qizghin kütüwélishigha érishti hemde ikki prézidént resmi sohbet ötküzdi.

Rusiyining intérfakis qatarliq agéntliqlirining uchur bérishiche, jüme küni jorji bush we uning repiqisi lora bush sanktpétérburg shehiri yénidiki wladimir putinning turalghu jayida putin we uning repiqisining qizghin kütüwélishigha érishken.

A'iliwi dostluq keypiyatidiki uchrishish

Ular arisidiki bu uchrishish resmi tüs almighan bolup, ikki prézidént we ularning xanimliri erkin azade a'iliwi dostluq teriqisini alghan méhmandarchiliq keypiyatini shekillendürgen .

"Néwsru"agéntliqining ularning uchrishish heqqidiki tepsiliy melumatliridin qarighanda, ular arisidiki dostane uchrishishta terjimanmu ishlitilmigen. Wladimir putin jorji bushqa özining 1972-yili heydigen tunji mashinisini körsetken. Rusiye agéntliqlirining xewer qilishiche, ular arisidiki bu uchrishish bekmu illiq keypiyatta ötken bolup, toluq a'iliwi dostluqi tüsi alghan. Wladimir putin prézidént bush we uning repiqisini amérikiche " barbakyu" dep atalghan kawab türi bilen mehman qilghan.

Bush bilen putin söhbettin razi bolghan

Intérfakis agéntliqining we amérika awazining uchuridin melum bolushiche, shenbe küni jorji bush bilen wladimir putin rusiye –amérika munasiwetliri heqqide resmi söhbet ötküzgen bolup, iran, shimaliy koriye mesilisini öz ichige alghan xelq'ara mesililer hemde térrorizmgha qarshi urush qatarliq köp mesililerde pikir birliki hasil qilghan. Söhbettin kéyin birleshme muxbirlarni kütüwélish ötküzgen.

Néwsru agéntliqining uchurigha asaslan'ghanda, wladimir putin özining jorji bush bilen ötküzgen söhbitidin razi bolghanliqini bildürüp" biz ikki terep we xelq'araliq achquchluq mesililer boyiche bir qatar toluq kélishimlerni hasil qilduq" dégen.

Bush bilen putin söhbet netijisi süpitide bixeter atom énérgiyisini rawajlandurup, buni énérgiye mesilisini hel qilish üchün ishlitish , ammiwi qirish xaraktérliq qorallarning tarqilishigha hemde térrorizmgha qarshi ortaq küresh qilish qatarliq mesililer boyiche mexsus teshebbusname otturigha qoyghan bolup, ularning mezkur teshebbuslirining sekkiz sana'et dölitining bu qétimqi yighinidiki muzakire témisi bolushi tekitlen'gen.

Ottura sherq mesilisi

Ikki prézidént ottura sherqte kétiwatqan weziyetke oxshashla köngül bölüdighanliqlirini bildürgen. Jorji bush ottura sherq mesilisini tinchliq söhbiti ariliq hel qilishni otturigha qoyghan. U süriye hökümitini " hizbullaning" mesilini hel qilishida türtkilik rol oynashqa chaqirghan.

Iran we shimaliy koriye mesilisi

Bu qétimqi söhbetler jeryanida amérika bilen rusiye shimaliy koriye we iran'gha ortaq signal bérishke kéliship, ularning yadro qoralliri pilanini birlikte chekleshke pütüshken. Rusiye bilen amérika térrorizmgha qarshi shuningdek ammiwi qirghin qilish xaraktérliq qorallarning tarqilishigha nisbeten birlikte küresh qilishqa qoshulghan.

Démokratiye mesilisimu muzakire qilin'ghan

Intérfakis agéntliqining uchuridin qarighanda, jorji bush bilen wladimir putin arisida rusiyidiki démokratiyining chékinip kétiwatqanliqi heqqidimu pikir almashturushlar bolghan. Bush bilen putinning muxbirlarni kütüwélish yighinida wladimir putin gherb döletlirining rusiyini démokratiye jehette chékinip ketkenlik bilen eyiblishini qobul qilmaydighanliqini bildürüp," rusiye özidiki démokratiyini qandaq tereqqi qildurushni bashqa her qandaq bir dölettin eng yaxshi bilidu" dégen. Jorji bush rusiyining xuddi iraqtikige oxshash démokratiye yoligha méngishini, chünki hazir iraqta söz we metbu'at erkinliki barliqini otturigha qoyghanda, wladimir putin, héchkimning rusiyige döletni idare qilishni ögetmeslikini ümid qilidighanliqini tekitlesh bilen " biz rusiyide xuddi iraqtikige oxshash démokratiye bolushni xalimaymiz" dep keskin éytqan.

Jorji bush rusiyining amérikiche démokratiyini qobul qilmasliqigha qoshulup," rusiyede rusiyiche démokratiye usuli bar, u choqum amérikidiki bilen oxshimasliqi kérek" dep bildürgen.

Rusiyining démokratiye jehette chékinip ketkenliki, wladimir putining barliq hoquqlarni öz qoligha élip, mustebit tüzüm ornitiwatqanliqi yéqindin buyan gherb döletlirining izchil tenqidige uchrap kelgen idi. Amérika hökümitimu bu mesilide wladimir putinni tenqid qilghan. Közetküchiler bu qétimqi bush-putin uchrishishida démokratiye mesilisidiki ixtilaplarning saqlinip qalghanliqini, emma uning bedilige ikki dölet arisidiki biri qisim xelq'ara mesililer heqqidiki ixtilaplarning hel bolghanliqini otturigha qoyushmaqta.

Közetküchiler bu uchrishishning rusiye bilen amérikining yéqinqi yildin buyan soghuqliship qalghan munasiwetlirini körünerlik derijide illitish rolini oynighanliqini höküm qilishmaqta.

Rusiyining dunya soda teshkilatigha kirish mesiliside özgirish bolmighan

Amérika prézidénti jorji bush amérika-rusiye munasiwetliri heqqide toxtilip, ularning munasiwetlirining" yaxshi" ikenlikini tekitligen. Emma, rusiyining dunya soda teshkilatigha kirish mesilisi heqqidiki telipi bu qétim netijige érishelmigen bolup, nöwette, amérika rusiyining dunya soda teshkilatigha kirish mesiliside birdin –bir éniq qollash ipadisini bildürmigen memlikettur. Moskwa da'iriliri washin'gtonning bu jehettiki qollishigha bekmu muhtaj bolmaqta, biraq, bir qisim közetküchiler amérika bilen rusiye arisidiki mezkur mesilige a'it söhbetning bu yil 10-ayda élip bérilip, belki 2007-yili rusiyining dunya soda teshkilatigha kirishining emelge éshishi mumkinlikini perez qilmaqta. (Ümidwar)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.