Amérika bilen yaponiye shimaliy koriyini jazalash qararida hemkarlishishqa wedileshti

• Muxbirimiz eqidening bu heqtiki melumati
• Download story audio

Amérika tashqi ishlar ministiri kondaliza riys we yaponiye tashqi ishlar ministiri taro aso 18 – öktebir küni yaponiyide muxbirlarni kütüwélish yighinida. Image Courtesy: U.S State Department

Amérika tashqi ishlar ministiri kondiliza ra'is charshenbe küni amérikining barliq herbiy küchini ishqa sélip yaponiye we jenubiy koriyini qolaydighanliqi we shimaliy koriyining tehditige taqabil turidighanliqini otturigha qoydi.

Yaponiyide ziyarette boluwatqan, amérika tashqi ishlar ministiri kondiliza rayis xanim": amérika bilen yaponiye hemkarliship, shimaliy koriyige yürgüzülgen qoral imbargosining ishqa éshishini qolgha keltüridu" dédi.

Kondiliza rayis bu ipadisini, yaponiye tashqi ishlar ministiri taro asu bilen söhbetleshkendin kéyin bildürdi.

Shimaliy koriye, mushu ayning bashliri , yadro siniqi élip baridighanliqini élan qilghandin kéyin, mezkür döletni jazalash heqqidiki tashqi diplomatiye pa'aliyetliri jiddiy élip bérishqa bashlidi. Rayisning bu qétim yaponiyini ziyaret qilishi, uning asiyadiki 4 dölette élip baridighan ziyaritining muhim birqismi bolup, mezkür ziyaretning eng asasliq meqsidi, birleshken döletler teshkilati bixeterlik kéngishining shimaliy koriyige qaratqan 1718 ‏- nomurluq jazalash qararining netijilik bolushini qolgha keltürüshtin ibaret.

Rayis bilen taro asu söhbettin kéyin yene, amérika dölet mejlisi'ining waqti kelgende yaponiyining menpe'etini qoghdashqa teyyar ikenlikini tekitlidi.

Nöwette, xelq'ara jem'iyet yenila shimaliy koriyining dawamliq türde yadro siniqi élip baridighan yaki barmaydighanliqini közetmekte.

Amérika we yaponiye terepning bu heqtiki muzakirisi

Yaponiye terep, shimaliy koriyining yadro siniqi élip bérish herikitini izchil türde közitip kéliwatqan bolup, kondiliza rayis yaponiyini ziyaret qilishtin burun, yaponiye tashqi ishlar ministiri taro asu , yaponiye da'irilirining bu mesilide dunyawiy xaraktérlik munazire qozghaydighanliqini shuningdek özining yadro qoralliri jehettiki iqtidarini tereqqi qildurushqa qarar qilish mumkinchilikining bar ‏- yoqliqini ipade qilghan idi.

Biraq taro asuning tekitlishiche, yaponiyning hazirche yadro qorallirini tereqqi qildurush pilani yoq iken.

Shimaliy koriye, 17 ‏- öktebir küni kechte chong kölemlik xatirilesh murasimi ötküzüp, " kommunistik partiyisi qurulghanliqining 80 yilliqi"ni tebriklidi.

Közetküchilerning éytishiche, shimaliy koriyining bu herikiti, amérikigha bildürgen naraziliqining signali iken.

Yaponiye bu mesilide tutqan pozitsiyisining qet'iy boshashmaydighanliqini bildürmekte

Yaponiye bu arida , shimaliy koriyining yadro mesililirige tutqan pozitsiyisining intayin müstehkem ikenlikini yene bir qétim ipadilidi.

Amérika tashqi ishlar minisitiri, kondiliza rayis yaponiyini ziyaret qilishtin burun, washin'gton terepning nöwette küchiyiwatqan xeterlik weziyetni körüshni xalimaydighanliqini, biraq shimaliy koriye keltürüp chiqiridighan tehdit tüpeyli, dost döletlerni choqum qoghdaydighanliqini bildürgen idi.

Amérika terep élan qilghan matériyallarda körsitilishiche, shimaliy koriyining ötken hepte yadro qoralliri siniqi élip barghan orundiki pa'aliyiti köpiyiwatqan bolup, közetküchiler , buning yadro siniqining yene dawamliq élip bérilidighanliqi heqqidiki qiyaslirini kücheytiwatqanliqini bildürmekte.

Nöwette shimaliy koriyini jazalash tedbirini ishqa ashurush ümid qilinmaqta

Yaponiye bilen amérika, birleshken döletler teshkilati bixeterlik kéngishining shimaliy koriyige bergen "imbargo" qararining ishqa éshishini ümid qilmaqta.

Yaponiye bu jehette xelq'ara qanunning tosalghusigha uchrighanliqi üchün , uning biwaste heriketke qatnishish hoquqi yoq , biraq yaponiye terep amérikining déngiz armiyisini arqa sep yardimi bilen teminleshni kütmekte.

Amérika tashqi ishlar ministirliqi xadimining éytishiche, amérika terep, shimaliy koriyige bérilgen " imbargo " qarari resmiy ijra qilinighanda, shimaliy koriyining jenubiy koriyige kirip chiqidighan yük paraxotlirini tekshürüshte halqiliq rol oynishini xalaydiken. Biraq metbu'atlarda shimaliy koriyining buninggha qoshulmaydighanliqi bildürülgen.

Siyasyonlar bolsa, amérika tashqi ishlar ministiri kondiliza rayisning bu qétim asiyada élip barghan töt dölet ziyaritining eng chong qedimi, qandaq qilip munasiwetlik döletlerning " imbargo" qararini teltüküs ishqa ashurush herikitige qatnishishni qolgha keltürüsh ikenlikini tekitlimekte. (Eqide)