Xelq'ara kechürüm teshkilati rabiye qadir sheripige kütüwélish murasimi uyushturdi

• Muxbirimiz peridening bu heqtiki melumati
• Download story audio

Xelq'ara kechürüm teshkilatining amérikidiki shöbisi charshenbe küni washin'gtonda, ataghliq Uyghur pa'aliyetchisi rabiye qadirning türmidin chiqip amérikigha saq-salamet yétip kelgenliki munasiwiti bilen mexsus kütiwilish murasimi uyushturdi. Bu murasimgha amérika tashqi ishlar ministirliqidiki bir qisim erbaplar, xelq'ara kechürüm teshkilati xadimliri we kishilik hoquq pa'aliyetchiliri hemde amérika Uyghurliri oyushmisining mes'ulliri shundaqla Uyghur muhajirliridin bolup 100 ge yéqin kishi qatnashqan. Elbette murasimning asasliq méhmini bolghan rabiye qadir xanimmu amérikidiki perzentliri we yoldishi sidiq haji rozi ependi bilen mezkur murasimgha qedem teshrip qildi.

Yighin zalining tamlirigha, rabiye qadirning perzentliri bilen chüshken süriti hemde rabiye xanim qoyup bérilishtin awal uning perzentlirining xelq'ara kechürüm teshkilati bilen birlikte pa'aliyet élip bériwatqan chaghliridiki resimler chaplan'ghan.

Öyge qaytip kelginingizni qarshi alimiz

Bizning xizmitimiz yene dawamliship mangidu hemde Uyghur élidiki siyasiy mehbuslarni qoyup bérish yolidiki tirishchanliqlirimiz buningdin kéyin téximu küchiyishi kérek.

Murasimgha kelgen barliq kishiler bir-birlep rabiye xanimning aldigha kélip hal soridi we uning amérikigha saq-salamet yétip kelgenlikini tebrikleshti. Xelq'ara kechürüm teshkilatining amérikidiki shöbisining bash dériktori maykél oréyli (Michael O’Reilly) yighinda deslep söz qilip, bu deqiqining qanchililik xushalliqqa tolghan bir peyt ikenlikini éytti. U arqidinla, xelq'ara kechürüm teshkilatining xéli burundinla Uyghurlarning weziyitige yéqindin köngül bölüp kelgenlikini eskertip mundaq dédi:

"Rabiye qadir qolgha élinishtin burun, xelq'ara kechürüm teshkilati Uyghur élidiki kishilik hoquq depsendichiliklirige bir yoruqluq élip kélishke tirishqan. U yerde, qanunsiz tutqun qilish, ten jazasi bérish we türmige tashlash qatarliqlar nahayiti köp yüz bérip turidiken. 1999 - Yili rabiye qadir amérika dölet mejlisi wekilliri bilen körüshkili mangghan chéghida xitay saqchiliri teripidin tutqun qilin'ghanda, xelq'ara kechürüm teshkilati buninggha aldi bilen inkas qayturup, xitay hökümitidin uni derhal qoyup bérishni telep qilghan. Shundaqla xitay hökümiti uninggha 8 yilliq qamaq jazasi bergendin kéyinmu, biz rabiyening mesilisini alahide bir orun'gha qoyduq. Shundin étibaren xelq'ara kechürüm teshkilatining pütün dunyadiki shöbiliri uning qoyup bérilishi üchün xitay hökümitige toxtimay bésim ishlitip keldi".

Maykél ependi sözide yene, xelq'ara kechürüm teshkilatidiki bezi bölümlerning hetta rabiye xanimning mesilisinila asas qilip tutup, pütün xizmitini mexsus shuningghila merkezleshtürgenlikini, shu wejidin rabiye qadirning alliburunla xelq'ara kechürüm teshkilatining bir ezasidek bolup qalghanliqini bildürdi. U sözining axirida rabiye xanimning amérikigha qaytip kelgenlikini tebriklep mundaq dédi:

"Bilimen, washin'gton bilen ürümchining ariliqi nahayiti yiraq. Emma men sizge shundaq diyishni ep kördümki, öyge qaytip kelginingizni qarshi alimiz".

Körishimiz téxi emdi bashlandi

Arqidin söz qilghan xelq'ara kechürüm teshkilatining amérika shöbisining asiya ishlirigha mes'ul dériktori t. Kumar (T. Kumar) , ularning rabiye qadir a'ilisi bilen birge rabiye xanimning qoyup bérilishi üchün uzun yil ortaq küresh qilghanliqini bildürdi. U mundaq dédi:

"Bu a'ile bilen biz 5 yilning aldida tonushtuq. U chaghda téxi quramighimu yetmigen kichik balilar özlirining anisini izdewatatti. Rabiye qadirning mesilisi biz ishlewatqan türlük mesililerning arisidiki alahide bir mesile boldi. Bundaq bolishida ikki sewep bar. Biri, balilar. Ikkinchisi, rabiye qadir amérika hökümiti xadimliri bilen körüshkili mangghanda qolghan élin'ghan".

T. Kumar sözide yene, rabiye qadirning axiri türmidin qutulup, perzentliri bilen qayta jem bolghanliqini tebriklidi hemde rabiye xanimning qoyup bérilishi bilen, xelq'ara kechürüm teshkilatining Uyghurlarning kishilik hoquqi heqqide élip baridighan kürishining hergizmu toxtap qalmaydighanliqini eskertti. U mundaq dédi:

Eger xitay hökümiti sizning qoyup bérilishingiz bilen bizni Uyghurlarning azawini emdi untulup qalidighan boldi dep oylighan bolsa, undaqta ular chüsh körüwétiptu…….. Bizning Uyghur siyasiy mehbuslarni qutuldurush yolidiki körishimiz téxi emdi bashlandi.... Xitay hökümiti, siler shinjangdiki Uyghurlargha barawer mu'amile qilmighiche bizning bu yoldiki kürishimiz hergizmu toxtimaydu.

"Eger xitay hökümiti sizning qoyup bérilishingiz bilen bizni Uyghurlarning azawini emdi untulup qalidighan boldi dep oylighan bolsa, undaqta ular chüsh körüwétiptu. Bizning bügün xitay hökümitige béridighan küchlük bir sözimiz bar. U bolsimu, bizning Uyghur siyasiy mehbuslarni qutuldurush yolidiki körishimiz téxi emdi bashlandi. Xitay hökümiti, siler shinjangdiki Uyghurlargha barawer mu'amile qilmighiche bizning bu yoldiki kürishimiz hergizmu toxtimaydu".

Intayin muhim ehmiyetke ige bir kün

T. Kumar ependi sözini axirlashturghandin kéyin, murasimgha qedem teshrip qilghan amérika tashqi ishlar ministirliqining asiya we tinch okyan rayoni ishlirigha mes'ul mu'awin yardemchi ministiri randal shraywér ni sözge teklip qildi. Randal shraywér aldi bilen rabiye xanimning amérikigha kelginini tebriklidi. U mundaq dédi:

"Men we men wekillik qilidighan bu hökümetning sizni bu yerde körginimizdin qanchilik xushal ikenligimizni teswirlep bérelmeymen. Ötken qétim biz hemmimiz mikrafonning aldida turup sizning gépingizni qilghan iduq. Mundaq yüz turane turup gep qilishsaq téximu yaxshi bolidiken emesmu".

Randal shraywér ependi sözide yene, özining amérika hökümitige wakaliten söz qiliwatqanliqini qayta eskertip, amérika hökümitining rabiye qadirning saq-salamet we baldur qoyup bérilishi üchün köp küch chiqarghanliqini bildürdi. U yene, amérika hökümitining buningdin kéyinmu xitaydiki her qaysi siyasiy mehbuslarning qoyup bérilishi üchün dawamliq tirishidighanliqini éytti. U mundaq dédi:

"Bu biz üchün intayin muhim ehmiyetke ige bir kün. Men baya dégen sözümni yene tekrarlaymen. Bizning xizmitimiz yene dawamliship mangidu hemde Uyghur élidiki siyasiy mehbuslarni qoyup bérish yolidiki tirishchanliqlirimiz buningdin kéyin téximu küchiyishi kérek".

Kishilik hoquq üchün adaqqiche küresh qilimen

Randal shraywér ependi sözining axirida rabiye xanimning söyümlük a'ilisi bilen qayta jem bolup xushal-xuram hayat kechürüshige tilekdashliq bildürdi. Murasimning axirida xelq'ara kechürüm teshkilati rabiye xanimni sözge teklip qildi. Hayajan'gha tolghan rabiye xanim qizi eqidening terjimanlighida murasimgha qatnashqan mihmanlargha yürek sözlirini béghishlidi. U mundaq dédi:

• Rabiye qadir xanimning murasimda éytqan sözliri
• Download story audio

Rabiye xanimning sözliri yighin zalidiki barliq kishilerni cheksiz hayajan'gha saldi hemde yighindiki meyli Uyghur we chet'ellik mihmanlar bolsun rabiye xanimning sözlirini anglap közlirige yash aldi.