Amérika xitayning "mudapi'e aq tashliq kitabi" gha inkas qayturdi

Amérika hökümiti xitayning düshenbe küni élan qilghan "dölet mudapi'e aq tashliq kitabi" gha inkas qayturup, xitayning qoralliq qisimlarni zamaniwilashturush herikitini diqqet bilen küzitiwatqanliqini bildürdi.

Xitay dölet mudapi'esining yadrosi

Xitayning "2004 - yilliq dölet mudapi'e aq tashliq kitabi" da, teywen musteqilliqini cheklesh buningdin kéyinki xitay dölet mudapi'e siyasitining yadrosi, dep körsitilgen. Xitay hökümiti, teywen musteqilchilirining bölünüsh herikiti teywen boghizi ikki qirghiqining munasiwitini ötkürleshtürüwetti, dep agahlandurup, teywen musteqilliqini cheklesh yolida her qandaq bedelge tewekkül qilidighanliqini bildürgen, hemde xitaygha kélidighan xelq'ara tehditke qarshi qoralliq qisimlarni zamaniwilashturushni tekitlep, herbiy xam chotni köpeytishni telep qilghan. Amérikini herbiy ittipaqdashlirigha yan bésish, teywen'ge qoral - yaraq sétip bérish bilen eyibligen.

Amérika: biz yéqindin közitiwatimiz

"Xitayning dölet mudapi'e aq tashliq kitabi" gha düshenbe küni amérika terep inkas qayturdi. Amérika tashqi ishlar ministiri kolin powél muxbirlarni kütüwélish yighinida, béyjing da'irilirining teywen mesilisidiki qattiq qol meydani, herbiy zamaniwilashturush siyasiti shundaqla "bölünüshke qarshi turush qanuni" chiqirish teyyarliqining, teywen boghizi we sherqiy asiya weziyitige körsitidighan tesiri heqqidiki su'allargha jawab berdi.

Amérikining yuqiriqi weziyetni diqqet bilen küzütiwatqanliqini ilgiri sürgen kolin powél, amérika xitayning dölet mudapi'e aq tashliq kitabidin heyran qalmaydu yaki endishige chüshüp qalmaydu, dep körsetti. Kolin powéll mundaq deydu : "men xitay qoralliq qisimlirining zamaniwilishish basquchida kétiwatqanliqini bilimen. Biz bu hadisilerni diqqet bilen közitiwatimiz shundaqla xitay terep bilen munasiwetlik mesililer boyiche söhbet élip bériwatimiz. Shuning üchün, méningche biz nöwettiki weziyetni bekmu jiddi we endishe yaritidighan ehwal dep qarimaymiz.

Kolin powél, tereplerni teywen boghizida muqimliqni saqlashqa chaqirdi. U mundaq deydu : "köpchilikning hemmisi bilidu, hazir teywen boghizidiki weziyetni jiddileshtürüsh peyti emes. Biz buningdin kéyinmu shundaq bölüshini ümid qilimiz."

Amérikining meydani

Xitay hökümiti aq tashliq kitapta amérikini teywen'ge qoral sétip bérish arqiliq, teywen musteqilchilirige xata signal bérish bilen eyibligen. Aq tashliq kitabta, amérika bir jonggo siyasitide ching turidighanliqini, xitay - amérika otturisidiki üch qoshma axbaratning rohigha hörmet qilidighanliqini bildürsimu amma, teywen'ge sétip béridighan qorallarning sani we süpitini üzlüksiz yuqiri kötirip, teywen da'irilirige xata signal bermekte, bu teywen boghizi weziyitining muqimliqi üchün paydisiz, dep körsetken.

Düshenbe kündiki muxbirlarni kütiwélish yighinida kolin powéll, amérikining bir jonggo siyasitini yene tekitlidi. U, amérikining bir jonggo siyasiti, xitay- amérika otturisidiki üch qoshma axbarat bilen amérikining "teywen munasiwet qanuni" da üstige alghan mejburiyiti üstige qurulghanliqini ilgiri sürdi. Amérika, teywen boghizining hazirqi mewjut halitini bir tereplimilik halda özgertish yolidiki her qandaq urunishqa qarshi turidighanliqini jakarlighan. Teywen da'iriliri xitayning chiqirilish aldidiki " bölünüshke qarshi turush qanuni" , béyjingning teywen boghizidiki hazirqi mewjut haletni özgertishke qanuni asas yaritish tirishchanliqi, dep eyipligen. (Erkin)