Ata anigha yaxshiliq qilish insaniy güzel exlaqtur

• Muxbirimiz ömerjan toxtining bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Uyghurlar heqiqeten wapadar millet. Ular yaxshiliqqa yaxshiliq qayturushni bilidu. Uyghurlarning wapadarliq xisliti ularning ata - anisigha bolghan köyümchanliqi we tengdashsiz ixlasidin chiqip turidu.

Ata - anining xizmitini qilish balilarning burchidur

Se'udi erebistanning medine munewwere shehiride turushluq muhemmed niyaz hajimning éytishiche, ata - anigha yaxshiliq qilish, ularning xizmitini qilish we ularni hörmetlesh pütün insan uruqining uningdin bash tartip bolalmaydighan menggülük burchidur. Chünki ata - ana balilarning dunyagha kélishige seweb bolghan we ularni béqip chong qilghan kishiliridur. Dunyada balilar üchün ata - anilardinmu méhriban, pidakar we köyümchan kishiler yoqtur. Shunga balilar qanche qilsimu üstidiki ana - ana heqlirini qet'iy tölep bolalmaydu. Ata - anisi yashinip qalghanda ularni baqmaydighanlar pütün insaniyetning lughitide sökülidighan we qarghishlargha uchraydighan bextsizlerdur. Ata - anisini baqqanlarni balilirimu baqidu. Chünki "bu alem ötne alem "dur.

Ata anigha ular wapat bolghandin kéyinmu yaxshiliq qilish kérek

Muhemmed niyaz hajim ata - anigha ular wapat bolup ketkendin kéyinmu yaxshiliq qilishning perzliki heqqide toxtilip mundaq didi:" ebu se'id reziyellahu enhudin riwayet qiliniduki, u mundaq deydu: 'biz peyghember eleyhissalamning etrapida olturattuq, selime qebilisidin bir adem kélip 'yaresulellah! ata anamgha qilishqa tégishlik yaxshiliqlardin ular wapat bolup ketkendin kéyinmu barmu?' dep soridi, peyghember eleyhissalam, 'elwette bar, ularning heqqide du'a qilish, ularning gunahlirining meghpiret qilinishini tilesh, ularning ehdilirini yürgüzüsh, ular arqiliq qilinip kelgen rehimlerni dawam qildurush, ularning bille ötken dost buraderlirini hörmet qilish' dep jawab berdi. Bu hedistin shuni körüshke boliduki, ata anilarning perzentliri üchün qilghan méhnetlirini ulargha qanchilik yaxshiliq qilipmu ada qilip bolghili bolmaydu. Ular ölüp ketkendin kéyinmu balilarning gedenliride ulargha du'a qilish, gunahlirining meghpiretlikini tilesh, ularning wesiyetlirini emelge ashurush, ularning dostlirigha dost bolup ulargha hörmet qilish, ularning iradisige warisliq qilish qatarliq heqlerning qalidighanliqi we bu heqlerni ada qilishning zörür ikenliki éniq bir heqiqettur."

Ata - ana musulman bolmisimu ularning xizmitini qilish kérek

Muhemmed niyaz hajimning éytishiche, qur'an kerim ata anilarning qedrini shunchilik kötirip, ularning heqlirini shunchilik qedirleyduki, hetta ular kapir, mushrik bolghan teqdirdimu, balilarning ulargha yaxshiliq qilishini tewsiye qilidu.

Allah ta'ala qur'an kerimde mundaq deydu: " eger ata anang séni sen bilmeydighan nersini manga shérik keltürüshke zorlisa ulargha ita'et qilmighin, ulargha dunyada yaxshiliq qilghin."

Shuning üchün birawning ata anisi eger kapir bolghan teqdirdimu, allahqa asiyliq bolmaydighan barliq ishlarda ulargha ita'et qilishi, xizmetlirini qilishi we ularni hörmetlishi islam sheri'itide buyrulghan qerzdur.

Anining heqqi atining heqqidin chongdur

Anilarning balilar üstidiki heqliri atining heqliridin köptur. Shuning üchün anilarning heqliri ularni ada qilish jehette, atilarning heqliridin ewzel we awwalqi orunda turushqa tégishlik. Chünki anining balisini qursiqida kötirip, tughup, émitip, chong qilip qatargha qoshush jeryanida chekken japa musheqqetliri, atining a'ilining kemlirini bar qilip, uning éhtiyajliridin chiqish yolida chekken méhnetliridin elwette éghir we köptur. Shuning üchün islam dini anilarning bala tughup chong qilish yolidiki méhnetlirini alahide qedirlep, ularning heqlirini atilarning heqliridin awwalqi orunda qoydi we perzentlerning bu heqlerni öz yolida, toluq orundishini tewsiye qildi.

Bu toghrida peyghember eleyhissalamning munu hedisi riwayet qilin'ghan. Ebu hüreyre reziyellahu enhu mundaq deydu: "bir adem peyghember eleyhissalamning yénigha kélip, "ya resulillah! yaxshiliq qilishim üchün eng heqliq bolghan kishim kim?" dep sorighanda, peyghember eleyhissalam uninggha, "anang" (yeni yaxshiliq qilishinggha eng heqliq kishining anang) dep jawab bergendin kéyin, bu adem, "uningdin qalsichu?" dep soraydu, peyghember eleyhissalam yene, "anang" dep jawab béridu, bu adem yene, "uningdin qalsichu?" dep soraydu, peyghember eleyhissalam yene "anang" dep jawab béridu, bu adem yene, "uningdin qalsa kim?" soraydu, bu chaghda peyghember eleyhissalam "atang" dep jawab béridu." (Ömerjan)