Xitay hökümiti chet'el metbu'atlirini téximu qattiq cheklesh heqqide yéngi belgilime chiqardi


2006.09.12

Xitay hökümiti chet'el uchur wastiliri tarqatqan her qandaq uchurlarni cheklesh we kontrol qilish heqqide 22 maddiliq yéngi belgilime chiqardi. Mezkur belgilimide "chet'el metbu'atliri arqiliq tarqitilghan herqandaq uchur memliket ichige kirginide choqum aldi bilen shinxu'a agéntliqining testiqidin ötüshi kérek, chet'el metbu'atlirining xitayda tarqatmaqchi bolghan herqandaq xewerliri mezmun jehette qattiq tekshürülüshi kérek, eger chettin kirgen uchurlarda xitayning asasiy qanunigha xilapliq qilidighan yaki dölet bixeterlikige, jem'iyet muqimliqigha, diniy siyasetke we yaki milliy ittipaqqa tesir körsitidighan mezmunlar bolidiken, shinxu'a agéntliqining ularni élip tashlash we bu heqte qattiq agahlandurush bérish hoquqi bar" dégendek mezmunlar alahide körsitilgen.

Xitay hökümitining chet'el metbu'atlirini téximu qattiq kontrol qilish heqqide békitken bu belgilimisi élan qilinish bilen bir waqitta, xelq'ara jem'iyetning qattiq naraziliqini qozghimaqta. Mesilen, yawropa birliki 11 ‏- séntebir küni xitay da'irilirining chet'el uchur wastiliri tarqatqan uchurlarni qattiq chekleydighan we kontrol qilidighan yéngi belgilime chiqarghanliqini qattiq tenqid qilip, ''béyjing hökümitining chet'el uchurlirini chekleydighan bu xil yéngi belgilimini chiqarghanliqi bundin kéyinki xitay- yawropa munasiwitide intayin selbiy rol oynaydu"' dep körsetken.

Amérika dölet kabéntimu bu heqte mexsus bayanat élan qilip, xitay hökümitini qattiq eyiblidi. Köpligen analizchilar, xitay hökümitining chet'el metbu'atlirigha bolghan bu xil kontrolluqini xitay tereqqiyatidiki bir chong chékinish dep körsetmekte.

Amérika -Uyghur birleshmisining bash sékrétari alim séytof we kanada Uyghur jem'iyitining bashliqi, dunya Uyghur qurultiyining mu'awin re'isi muhemmet toxti ependi bu munasiwet bilen ziyaritimizni qobul qilip, qarashlirini otturigha qoydi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.