Mattél xitayda ishlen'gen oyunchuqlarni yene bir qétim yighiwélish uqturushi chiqardi

• Muxbirimiz jümening bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Amérikining mattél shirkiti cheklep yighiwalghan oyunchuqlarning biri bolghan, "barbiy we tennér", xitayning shangxey shehridiki dukanlardinmu yighiwétilgen. 2007 - Yili 15 - awghusttiki bu sürette, bu xildiki qonchaq oyunchuqning sétishtin toxtutulghanliqi uxturush qilin'ghan. AFP PHOTO/Mark RALSTON

Dunyadiki eng chong oyunchuq shirkiti mattél, xitayda ishlitip bazargha salghan bir türküm balilar oyunchuqlirini yene bir qétim yighiwélish uqturushi chiqardi. Melum bolushiche, bu nöwet yighiwélish uqturushi chiqirilghan balilar oyunchuqlirigha ishlitilgen sir terkibide ademning salametlikige ziyanliq bolghan köp miqdardiki qoghushun bayqalghan.

Bu, mattél shirkitining ötken 5 hepte jeryanida xitayda ishlen'gen balilar oyunchuqlirini 3- qétim yighiwélishi bolup hésablinidu.

3- Qétim yighiwélinidighan oyunchuqlarning sani 800 ming danidin ashidu

-4 Séntebir seyshenbe küni amérikigha jaylashqan oyunchuq shirkiti mattél xitayda ishlitip bazargha salghan balilar oyunchuqlirigha ishlitilgen sir terkibide köp miqdarda qoghushun bayqalghanliqi seweblik, bu türdiki oyunchuqlarni 3- qétim yighiwélish uqturushi chiqardi. Bu nöwet yighiwélish uqturushi chiqirilghan oyunchuqlar ichide, kichik balilar arisida köp alqishqa érishken qonchaq qiz barby we oyunchuq poyiz zapchasliri bar bolup, jem'iy yighiwélinidighan oyunchuqlarning sani 800 ming danidin ashidu.

Mezkur shirket aldinqi ayda ikki qétim xitayda ishlen'gen balilar oyunchuqlirini yighiwélish uqturushi chiqarghan bolup, hazirgha kelgüche yighiwélish uqturushi chiqirilghan oyunchuqlarning sani 21 milyon danidin ashidu.

4- Séntebir mattél shirkiti mattél shirkitining re'isi we bash ijra'iye emeldari bob ékért bayanat élan qilip öz xéridarlardin epu soraydighanliqini bildürdi we " bu hadise tüpeyli silerdin yene bir qétim epu soraydighanliqimni bildürimen. Baliliringlarning bixeterliki men eng aliy orun'gha qoyidighan ish" dédi hemde xéridarlarning öz shirkitige bolghan ishenchini saqlap qilish üchün üzlüksiz tirishchanliq körsitidighanliqini bildürdi.

Bob ékért yene " yéqinqi heptilerdin buyan biz bir nechche qétim bezi mehsulatlirimizni yighiwélish uqturushi chiqarduq. Dunyadiki eng chong oyunchuq yasash shirkiti bolush süpitimiz bilen, shuni hödde qilimizki, biz dunyaning herqaysi jayliridiki ata-anilargha bergen wedimizni we oyunchuqlirimizni oynaydighan balilarning bixeterlikini üchün bergen tewrenmes wedimizni izchil aqlaymiz" dédi.

Xitay hökümet terep kishilerni xitayda ishlen'gen tawarlargha ishinishke dewet qilmaqta

Mattél shirkiti öz tor bétide bayanat élan qilip xéridarlardin epu soraydighanliqini bildürüwatqan peytlerning aldi-keynide, xitay hökümet terep kishilerni xitayda ishlen'gen tawarlargha ishinishke dewet qilmaqta idi.

BBC Da xitay sehiye ministiri chén juning éytqanlirini neqil élip körsitishiche, chén ju: " men her biringlargha shuni jakarlaymenki, xitay mehsulatlirining süpiti we yémeklikining bixeterlikige éshininglar" dégen we xitayda ishlen'gen mehsulatlargha bolghan bu xil sezgürlükning éship kétishini mesilining peqet bir teripinila körgenliktin kélip chiqqan, dégen.

Mattél shirkiti öz tor bétige yighiwélish uqturushi chiqirilghan mehsulatlarning tepsiliy tizimlikini élan qilghan bolup, mattél shirkitining bildürüshige qarighanda, yighiwélish uqturushi chiqirilghan mehsulatlardiki yoshurun mesililer mezkur shirket élip barghan chongqurlap tekshürüsh netijisi arqisida bayqalghan we aktipliq bilen bu qétimliq yighiwélish uqturushini chiqarghan.

Uningdin bashqa yene, ötken ayda mattél shirkiti özi bazargha salghan balilar oyunchuqlirida zeherlik madda we balilargha zexmet yetküzidighan magnit bayqalghanliqi üchün pütün dunya miqyasida 20 milyon'gha yéqin balilar oyunchuqlirini yighiwalghan idi.

Dik durbin 27- awghust yene, balilar oyunchuqlirining bixeterliki mesilisi heqqide bayanat élan qildi

Mattél shirkitining birinchi qétimliqi yighiwélish uqturushi élan qilghandin kiyin amérika kéngesh palata ezasi, démokrat dik durbin bayanat élan qilip, xitayni tawarlarning bixeterliki mesiliside eyiblep, oyunchuq zawutliri bashqilarning tekshürüshini choqum aktip halda qobul qilishi kérek ikenlikini tekitligen idi.

Dik durbin 27- awghust chikago shehiride yene, balilar oyunchuqlirining bixeterliki mesilisi heqqide bayanat élan qilip, balilar oyunchuqlirining téximu bixeter bolushini qolgha keltürüsh üchün amérika kéngesh palata ezalirining yéngi tedbirlerni qollinishi üstide birlikte heriket qiliwatqanliqini otturigha qoyghan we: " dunyaning herqaysi jaylirida yasiliwatqan oyunchuqlar amérikining saghlamliq we bixeterlik ölchimige layiq bolushqa kapaletlik qilidighan sistéma turghuzup chiqish kérek" dégen idi.

Kirstofér déwéré'uks":ular barliq mehsulatni xitaydin chiqip kétishtin ilgiri tepsiliy tekshürgen bolushi kérek"

Bazar ( Market Place) radi'osida, chet'ellik sodigerlerning xitay zawutliridin mal élishigha yardem béridighan shirket chinasawwy(ChinaSavvy) shirkitining diréktori kirstofér déwéré'uks chet'ellik sodigerlerning toxtamlashqan xitay shirketlirini dawamliq nazaret qilip we tekshürüp turushi kéreklikini otturigha qoydi we mattél shirkitining mehsulatlirini xitaydin éksport qilghuche tekshürüshi kéreklikini bildürüp: "méning kallamdin ötmeydighan yéri, ularning süpet tekshürüsh sistémisida qandaq chataqning chiqqanliqi. Chünki ular barliq mehsulatni xitaydin chiqip kétishtin ilgiri tepsiliy tekshürgen bolushi kérek idi. Qarimaqqa ular mundaq qilmighandek qilidu" dédi. U yene , xitaygha soda qilish üchün kelgen chet'el shirketliri öz aldigha bir qatar süpet tekshürüsh sistémisi qurup chiqish kéreklikini tekitlidi.

Bu yil kirgendin buyan dunyaning herqaysi jaylirida mashina baloni, chish pastisi , ilme- toqulma mallar qatarliqlarni öz ichige alghan nurghun xitay éksport mallirida bixeterlik we süpet mesililiri üzlüksiz körülüp turdi.

Bu yil martta amérikida, nurghun ermek haywanlar xitaydin import qilin'ghan haywanat yémeklikidin zeherlinip ölgen. Undin bashqa panamada xitaydin import qilin'ghan chish pastisidin zeherlinip eng az dégendimu 100 ge yéqin adem qaza qilghan idi. Shuning bilen mehsulatlar bixeterliki xitay hökümiti üchün eng nazuk mesilige aylinipla qalmay, belki pütün dunya miqyasida xitay mallirigha nisbeten birxil agah bolush tuyghusi shekillinishke bashlidi. (Jüme)