Аблиз нурәкниң һәқиқий һекайиси


2007.07.03

Буниңдин он йил бурун таш йүрәк хитай ата-аниси тәрипидин ташливетилгән ирсийәтлик еғир кесәлгә гириптар қиз бовақни, йолдин тепивилип, беқип чоң қилиш җәрянида җәбри-җапалар чекиватқан аблиз нурәкни нөвәттә уйғур елидә билмәйдиған киши болмиса керәк.Қәшқәрниң маралбеши наһийисидә намрат әмма разимәнлик билән яшаватқан пәриштә сүпәт бу деһқан бовай йеқинда хитайдики әң меһрибан инсан болуп баһаланғандин буян униң нами, симаси вә униң ташливетилгән кесәлчан хитай қизини беқивелиш һекайилири уйғур елидики тәшвиқат вастилиридила әмәс бәлки хитайниң мәркизи теливизисидиму пат -пат көрүлидиған болди.

Әмәлийәттә һечқандақ мәқсәт муддиадин йирақ, әқәллий адимийлик пәзиләт,мусулманлиқ әхлақ, инсаний муһәббәт болғанлиқи үчүн ташливетилгән адәм балисиға меһрини бәргән бу бовай, хитай компартийисиниң қурулған хатирә күнлиридә йәнә қайтидин, хитайниң компартийә роһиға вәкиллик қилидиған, милләтләр иттипақлиқи нәмуниси сүпитидә тәсвирләнмәктә.

Аблиз бовайниң һекайиси

Қәшқәрниң маралбеши наһийиси сериқбуя базар йеңи ават кәнтидә бу йил 74 яшниң қарисини алған, аппақ сақаллиқ чеһридин меһрибанлиқ, саддилиқ, сәмимийлик чиқип туридиған, типик уйғур деһқанлириниң образиға игә бир бовайниң давамлиқ уйғурчә кийиндүрүп қоюлған 10 яшлардики бир хитай қизини қолидин тутуп әгәштүрүп йүргәнликини, туруп -туруп у нәврисини әкиләткәндәк,у қизға меһирлик беқип, чачлирини силап қоюватқанлиқини көрисиз.

Бу бовай, бу йил хитайдики әң меһрибан инсан баһаланған аблиз нурәк, у давамлиқ йетиләп йүрүдиған йенидин айримайдиған бу хитай қиз болса униң 10 йил илгири етизлиқтин тепивилип беқивалған хитай қизи, аблиз бовай у қизға айбулақ дәп исим қойған. Аблиз бовай билән айбулақ һазир хитайниң мәркизи теливезийсидиму көрситилгән чолпанлардин болуп қалди.

Икки йил илгири болса аблиз бовай аилисиниң бу туғма мәқәт йоли пүтүклүк кесили бар ташливетилгән хитай қизни үн -тонсиз беқип, давалитиш җәрянида түрлүк җәбри-җапалар чекиватқанлиқини, һәтта униң кесилини давалитиш йолида йәрлириниму сетивәткәнликини һечким билмәйтти.

Аблиз бовай яшаватқан тәклимакан бойидики бостанлиқ болған йеңи ават кәнтидики деһқанларниң йиллиқ кирими икки миң йүәнгиму йәтмәйду,аблиз нурәктәк яшинип қалған деһқанларниң турмуши техиму ғоригүл өтиду әлвәттә. Әмма бу есил пәзиләтлик бовай, бу беқивалған хитай қизини давалитиш үчүн тартқан чиқимлирини, җапалирини һесаблимайду,миннәтму қилмайду. Униң үчүн айбулақниң сағлам чоң болуши һәммидин муһим.

Аблиз бовайниң һекайиси, уйғурлар ичидики миңлиған һекайиләрниң бири

Аблиз бовайниң хитай қизини беқивелишидәк бу һекайә, уйғурларда йүз бәргән һәм давамлиқ йүз беридиған миңлиған һекайиләрниң бири. Мана бу уйғурларда әвладму ‏- әвлад давамлишип келиватқан қан қениға сиңгән йүксәк инсанпәрвәрликниң, меһрибанлиқиниң, иманлиқ, мөмин мусулманлиқиниң, әнәнивий миллий әхлақиниң ипадилириниң бири болса керәк.

Инсанийәт җәмийитидә болупму хитай җәмийитидә сиясий, иқтисадий вә башқа мәнпәәт тоқунушлирида инсанлар арисидики мунасивәт барғанчә мурәккәплишип сап меһри муһәббәттин йирақлишиватқан бүгүнки күндә, аблиз бовай вуҗудидики бу хил инсаний бурчни, сап инсаний меһри муһәббәтни тәшвиқ қилишқа әрзийду.

"Адәттики бир партийә әзасиниң меһрибанлиқи"

Әмма аблиз бовайниң бу хил шәхси яки сиясий муддиалардин йирақ, сап инсаний роһиму нөвәттә хитай компартийиси тәрипидин сиясий ғәрәзләр үчүн пайдилинмақта.

Чүнки хитай компартийиси қурулғанлиқини хатириләватқан хитай тәшвиқатидики аблиз нурәк болса, атақта меһрибанлиқ әлчиси, әмәлийәттә болса, шинҗаң гезитидә "адәттики бир партийә әзасиниң меһрибанлиқи" дегән сәрләвһәдә мақалә берилгән болуп, униңда аблиз нурәк уйғур компартийә әзалириниң вәкили сүпитидә тәсвирлинип, " аблиз нурәк он йилдин буян партийә әзалириға хас әхлақи пәзилити билән милләтләр иттипақлиқиниң байриқини игиз көтирип, миллий бөлгүнчиликкә қарши турушта, һәр қандақ бөлгүнчилик сөз ‏- һәрикәтлиригә қарши турушта башламчи болуп рол ойниди.

Униң бу җәһәттә үлгилик ишлигән хизмәтлири билән йеңиаватта бирму миллий бөлгүнчилик вәқәси йүз бәрмиди " дегәндәк җүмлиләр билән сүпәтләп, бу адди әмма, есил инсанпәрвәрлик роһиға игә инсанғиму қәстән сиясий түс бәргән.

"У бир инсан болғанлиқи үчүн "

Ундақта шинҗаңни тәсирләндургән он шәхсниң бири, хитайдики әң меһрибан инсан болған аблиз нурәк, хитай һөкүмити тәшвиқ қиливатқандәк адди деһқан компартийә әзаси болғанлиқи үчүн ташливетилгән кесәл бовақни беқивалдиму?

Бу қәшқәрлиқ уйғур милләтләр иттипақлиқини қоғдаш үчүн өз ата - аниси тәрипидин ташливетилгән хитай қизни беқип давалаш үчүн җәбри ‏- җапа чәктиму?

Бу мөмин мусулман миллий бөлгүнчиликкә қарши туруш үчүн бу қизға меһри муһәббитини айимайватамду?

Бу соалларға инсанпәрвәрлик иш излири билән һәтта пүтүн хитайни тәсирләндүрүп меһрибан инсан дәп баһаланған, хитай һөкүмити тәрипидин компартийә әзалириниң үлгиси қилинған аблиз нурәк өзи җаваб беришкә һәммидин һәқлиқ.

Бу тәсирлик һекайә әнә шу аблиз бовай ейтқандәк, "у бир инсан болғанлиқи үчүн " йүз бәрди. Бәлким бу хил есил пәзиләтлик сәмимий кишиләр охшаш җаваб бериши мумкин. Инсанпәрвәрлик вә меһрибанлиқ, қәдирлинишкә, әзизлинишкә, мәдһийилинишкә мунасип роһ, әмма хитай компартийиси әнә шу сап инсаний пәзиләтниму өзиниң мәнпәәти үчүн хизмәт қилдурмақта. (Гүлчеһрә)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.