16 - Qétimliq chégrisiz muxbirlar mukapati parizhda tarqitildi
2007.12.06
16 - Qétimliq chégrisiz muxbirlar mukapati, bu yil 5 - dékabir küni parizhda tarqitildi. Mukapat, 2007 - yil ichide, axbarat erkinliki saheside zor tesir peyda qilghan shexs we orunlargha bérildi. Mukapatqa érishkenler ichide, nöwette béyjingda nazaret astida yashawatqan xitay kishilik hoquq pa'aliyetchiliridin xu jiya we uning ayali zéng jingyenmu bar.
Chégrisiz muxbirlar mukapati 1992 - yili tesis qilin'ghan bolup, chégrisiz muxbirlar teshkilati bilen fransiye wexpi teripidin yilda bir nöwet tarqitilidu, mezkur mukapat, axbarat erkinlikini qoghdash yolida shu yil ichide zor tesir peyda qilghan shexs we kolliktiplargha bérilidu. Bu yilliq yeni 16 - nöwetlik mukapat kolliktiplar türi buyiche, norwigiyidiki démokratik bérma awazi téléwiziye istansisi bilen irqtiki axbarat erkinlikini közitish teshkilatigha bérildi. Shexsler türi buyiche, misirliq siyasiy öktichi kerim amir bilen xitaydiki kishilik hoquq pa'aliyetchiliridin xu ji'a we uning ayali zéng jingyen'ge bérildi.
Xujyaning qorusi nazaret astida
Xu jiya köp yillardin béri déhqanlar heq-hoquqini qoghdash jehette aktip pa'aliyette bolghan. Bolupmu yézilarda tarqalghan eydiz kéisli heqqide köp qétim tekshürüsh élip bérip, xitay ichi-sirtidiki alaqidar orunlarni xitaydiki eydizning tarqilish ehwali heqqidiki muhim uchurlar bilen teminligen we ularni eydizning xewp - xetirini tosushqa chaqirghan.
Xu jiyaning bu sahediki izchil we aktip pa'aliyiti xitay hökümitining naraziliqini qozghighan؛ bu sewebtin xitay hökümiti uni 2002 - yildin bashlap köp qétim qolgha élip soraqqa tartqan bu yil 5 -ayning 18 -künidin bashlap öz qorusi ichide nazaret astigha alghan, uning dostliri we chet ellikler bilen körüshishini chekligen. Xu ji'a nazaret astida turuqluq, olimpik harpisida, xitayda axbarat erkinlikining cheklimige uchratqanliqi heqqide xelq'ara teshkilatlargha dawamliq uchur yollighan. Xu ji'a her qétim qolgha élin'ghanda, uning ayali zéng jingyen, chet el axbarat we xelq'ara kishilik teshkilatlirigha yoldishining ehwali heqqide izchil türde ashkara melumat bergen. Bu sewebtin, zéng yenjing, amérikidiki " waqit " zhurnilining bu yil 5 - ayliq sanida élan qilin'ghan "2007 - yilqi 100 tesirlik shexs" tizimlikige kirgüzülgen.
Xujya: " mukapatlan'ghinimdin hem xoshalmen hem xijilmen"
Xu jyaning ulugh éra gézitige bildürüshiche, 16 -qétimliq chégrisiz muxbirlar mukapati tarqitilishtin bir kün burun, chégrisiz muxbirlar teshkilati xu jiyagha téléfon qilip öz ehwali we xitayning yéqinqi aylardiki kishilik hoquq weziyiti heqqide melumat sorighan, arqidin bir qanche minut ötkendin kéyin qayta téléfon qilip, mukapatqa érishkenlik xewirini bergen. Xu ji'a özining bu mukapatqa érishkinidin hem xoshal bolghanliqini, hem xijil bolghanliqini bildürüp mundaq dégen: " bu dunyaning xitay xelqining insaniy hoquqlirigha diqqitini merkezleshtürüwatqanliqining ipadisi, shunga xoshalmen ؛ emma, xitayda mendinmu éghir weziyette turuwatqanlar, mendinmu éghir bedeller tölewatqanlar nahayiti köp. Ular hazir türmilerde yétiwatidu, bu sewebtin hem xijilmen. Axirida, dunyada bügün, insan heqliri eng éghir depsende boluwatqan jayning junggo ikenlikini yene bir ret bildürüp ötimen."
Chégrisiz muxbirlar mukapati shexsler türi buyiche, hazirgha qeder xu jiya a'ilisidin bashqa 15 kishige bérilgen, bularning köpinchisi mukapatlan'ghan chéghida türme hayati kechürüwatqan bolup, bulardin üchi mukapatqa érishkendin kéyin qoyup bérilgen. Bolar merakeshlik muxbir ali lirabet, rusiyilik muxbir grégori pasko we süriyilik siyasiy öktichi mes'ude hamidtur.
Abdujélil qaraqash: " bu, ichki toqunush bilen milliy toqunush arisidiki perqtur"
Xujya a'ilisining nazaret astida turupmu chet 'ellikler bilen alaqe qilalishi bolupmu, mukapat we ziyaretni qobul qilalishi chet' eldiki Uyghur pa'aliyetchilirining diqqitini tartmaqta. Chünki Uyghur élide, chet'elge 17 parche gézit yollap bergini üchün 9 yil késilgen abdughéni memtimin hazir türmide. U chet'el teshkilatliri bilen körüshüsh emes, uruq-tughqanliri bilenmu körüshüsh imkanidin mehrum.
Yuqirida siler awazini anglighan kishi, gérmaniyide qanunluq tizimlitilghan, sherqi türkistan uchur merkizining bashlighi abdujélil qaraqash ependidur. U sherqi türkistan heqqide uchur tarqatqanliqi üchün, u hazir xitayning térrorist tizimlikide. Abdujélil qariqash ependi, abdughéni memtiminning teqdiri bilen xuji'a a'ilisining teqdiri arisidiki perqni béyjing bilen sherqi türkistan otturisidiki siyasiy hawa perqi dep körsetti hem bu perqni bir milletning ichki toqunushi bilen milly toqunushning xaraktéri arisiki perqning roshen ipadisi dep eskertti. (Shöhret hoshur)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitayning xelq'ara axbarat sahesige tutqan mu'amilisi dunya jama'itini epsuslandurmaqta
- Gollandiye döletlik radi'osi muxbirining Uyghur élidiki xeterlik sepiri
- Bingtüen - Uyghur éli ichidiki musteqil impériye (1)
- Xitay muxbirlarning arqa körünüshini tekshürüsh xizmiti élip baridiken
- " Xitay hökümiti insaniyet tarixidiki jinayi qilmishi eng éghir hoquqdarlar guruhidur"
- Amérika bilen xitaydiki perqlerni bilishke qiziqquchilar üchün uchurlar (2)
- Sarkoziy kishilik hoquqi we xelq puli mesiliside xu jintawgha nesihet berdi
- Albaniyide yashawatqan adil shwétsiyige yitip keldi
- Xelq'ara dini erkinlik komitéti axbarat élan qilip, xitay hökümitini qattiq eyiblidi
- Enwerjan muhemmed xujintawni qarshi alghili chiqqanliqini inkar qildi
- B d t 2009 - yili xitayning kishilik hoquq xatirisini tekshüridu
- Xitayda axbarat erkinliki taza boghuluwatqan minutlarda " muxbirlar bayrimi" tebriklendi
- Yaxu intérnét shirkiti, amérika dölet mejlisi we shi tawning a'ilisidin epu soridi