Хәлқара қәләмкәшләр тәшкилати, хитай һөкүмитини қолға алған язғучи вә мухбирларни қоюп беришкә чақирди


2005.06.20

Хәлқара қәләмкәшләр тәшкилатиниң 71 - нөвәтлик қурултийи 6 - айниң 14 -күнидин 21 - күнигичә силонивийидә өткүзүлди. Һәр қайси дөләтләрдин кәлгән 500 дин артуқ вәкил йиғинға қатнашти. юқирида тәкитләнгинидәк, қурултайда, хитай һөкүмити тәрипидин қолға елинған язғучи, мухбир вә интернет тор бәтлиридә өз пикир- қарашлирини елан қилғучиларниң қоюп берилиши тәшәббус қилинди. Қурултай йәнә, хитай язғучилири мустәқил қәләмкәшләр җәмийитиниң хитай һәққидә тәйярлиған доклатини көрүп чиқти.

Қурултайда сөз қилған, хитай язғучилириниң мустәқил қәләмкәшләр җәмийити муавин башлиқи чең вәнпиң, хитай даирилириниң сөз қилиш әркинликигә еғир зиянкәшлик қилиштәк қилмишлирини қаттиқ тәнқид қилип, хитай һөкүмитиниң ялғуз хитай районидила әмәс, тибәт, шинҗаң уйғур аптоном райони, хоңкоң , макав қатарлиқ җайлардиму кишиләрниң сөз қилиш әркинликигә дәхли - тәрүз йәткүзватқанлиқини билдүрди.

Хитай язғучилириниң мүстәқил қәләмкәшләр җәмийити, хитай һөкүмитидин ши бо, чең шаң қатарлиқ түрмигә ташланған 19 нәпәр язғучи вә мухбирни қоюп бериш билән биргә, ентернет тор бәтлири үстидин тәкшүрүш елип бериш , " дөләт һакимийитини ағдурушқа урунуш" шуниңдәк " мәхпийәтликни ашкарилаш" дегәндәк җинайәтләр арқилиқ язғучи, мухбирларни әйибләшни тохтитишни тәләп қилди.

Чеңду университетиниң профессори ваңйи, хитайдин бивастә келип, мәзкур қурултайға қатнашқан бирдин - бир вәкил болуп, униң ейтишичә, ху җинтав вәзипигә тәйинләнгәндин бери, хитай сөз қилиш әркинликигә қаратқан зәрбисини техиму күчәйткән.

Хитай мустәқил қәләмкәшләр җәмийитиниң толуқ болмиған истатистикилиқ мәлуматидин қариғанда, нөвәттә хитайда 45 нәпәр язғучи , мухбир вә тәһрир түрмигә қамалған . Шуңа мәзкур җәмийәт хитайниң интернет тор бетини башқуруш түзүмигә алаһидә диққәт қилмақта.

Чеңду университетиниң профессори ваң йи қурултайда йәнә " хитай һөкүмити, мухбир, язғучи вә интернет тор бәтлиридә пикир баян қилғучиларни қолға алғандин сирт, шәхси басма завутларни тақаш арқилиқ нәшрият әркинликиниму боғмақта" деди.

Униң тәкитлишичә, хитайда кишиләр яқтуруп оқуйдиған яхши бир китаб чиқиши билән тәң, чоқум бу китаб қайта тәкшүрүлидикән яки печәтлинидикән.

Хәлқара қәләмкәшләр тәшкилати тәрипидин ечилған бу қурултайда тибәт, шинҗаң уйғур аптонум районидиму нәшрият әркинлики вә сөз қилиш әркинликиниң тосқунлуққа учраватқанлиқи тилға елинған болсиму, бу районларда йүз бәргән вәқәләр пакитлиқ оттуриға қоюлмиған.

Мәркизи германийидики дуня уйғур қурултийи тәшвиқат бөлүмидики хадимларниң билдүрүшичә, хитайда йүз бериватқан әһваллар шәрқий түркистанда техиму еғир һесаблинидикән. " ява кәптәр" намлиқ нәсрий мәсәлниң аптори нурмәмәт ясин, бөлгүнчиликни тәшвиқ қилған дегән җинайәт билән 10 йиллиқ қамақ җазасиға учриған. Буниңға охшаш җинайәт билән түрмигә ташланған уйғур язғучилириниң сани хели көп салмақни игиләйдикән.

Хәлқара қәләмкәшләр тәшкилати , язғучиларниң сөз қилиш әркинликини қоғдаш һоқуқиға игә болуп, бу тәшкилатниң билдүрүшичә, һәр қандақ бир дөләтниң сөз қилиш әркинликигә һуҗум қилиш һоқуқи йоқ икән. (Әқидә)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.