Xitay axbarat wastilirining xewiridin melum bolushiche, 1995 - yili Uyghur élide tunji qétimliq eydiz késili bilen yuqumlan'ghuchi bayqalghandin hazirgha qeder bolghan qisqighina 12 yil ichide Uyghur ilidiki eydiz késili wirusi bilen yuqumlan'ghanlar sani shiddet bilen köpiyip, 2007 - yili 9 - ayning 30 - künigiche tizimliktiki sani 20 ming 890 ge yetken.
Tetqiqatchilarning qarishiche, 2004 - yili 5 - aydin buyan hökümet Uyghur ilidiki eydiz késili wirusi bilen yuqumlan'ghuchilarning mölcherdiki sanini 60 ming dep élan qilip kelgen bolsimu, amérikida tibbi tetqiqat bilen shughulliniwatqan doktor memet imin ependining qarishiche, özining eydiz késili wirusi bilen yuqumlan'ghanliqini bilmigen we yaki hökümet tizimlikige kirmigenlerning sani, yuqiriqi tizimliktiki sandin 5. 6 Hesse yuqiri bolushi yeni pütün Uyghur ilidiki eydiz késili wirusi bilen yuqumlan'ghanlarning emeliy sani 100 mingdin artuq bolushi mumkin iken.
Yéqinda biz ili wilayitining qorghas nahiyisi süydung baziri dolqun mehellisidila bir yil ichide arqa - arqidin 16 Uyghur yashning eydiz késili bilen hayatidin ayrilghanliqidin xewer taptuq. Dolqun mehellisidiki 41 yashliq welining eydiz wirusi bilen yuqumlan'ghanliqi éniqlan'ghandin kéyin, weli yaxshi dawalinishqa érishelmey 9 aydin kéyin ölüp ketken. Biz uning achisi we burunqi ayali bilen uning néme sewebtin eydiz wirusini yuqturuwalghanliqi heqqide söhbet élip barduq. Söhbettin kéyin, hökümetning eydiz ponkitidin welige 9 ay ichide peqet birla qétim dora tarqitip bergenliki we 50 yüenlik yardem puli alghanliqidin xewerdar bolduq.
Birleshken döletler teshkilati we dunya sehiye teshkilati her yili Uyghur iligha melum derijide iqtisadiy yardemdin sirt, eydiz wirusigha taqabil turidighan dorilarni yetküzüp bermekte. Emma kishiler bularning hemmisining Uyghur iligha toluq yetküzülüshige guman bilen qarimaqta. (Eqide)
Munasiwetlik maqalilar
- Dunya eydiz künide tetqiqatchi doxtur memtimin bilen söhbet
- Uyghur élide" eydiz " sarasimi
- Amérika dölet mejlisi we hökümitining xitay ishlar birleshme komitéti 2007- yilliq kishilik hoquq doklati élan qildi (4)
- Eydiz Uyghur xelqige changgal salmaqta
- Xitay rak késellirini suyi'istémal qilmaqta
- Xitaydiki jenubiy koriye diplomatining ölümi dölitide munazire qozghidi
- Uyghur élide eydizning yamrishini kontrol qilishta kéchikip bésilghan bir qedem
- Uyghur élide yuqumluq késelliklerning köpiyip kétishidiki seweb nede?
- Dunya bankisining 'xitayda muhitning bulghinishi we töliniwatqan bedel' dégen doklati heqqide inkaslar
- Xitay kommunist hökümiti muhitni bulghisa xelq bedel tölemdiken?
- "Eydiz ashxanilarda "din sarasimge chüshüshning hajiti barmu?
- Zeher tashlighuchi: "iradilik bolsingiz zeherlik chékimlikni choqum tashliyalaysiz..."
- Biryussélda xitayning “Uyghur mejburiy emgiki” ge qarshi chuqanlar
- Yéngi bixeterlik tedbiri: “Terbiyelesh” heqqide éghiz achmasliq we téléfonini chet'eldin urulmaydighan qiliwétish
- Lagér ayrighan ana-balining “Elley naxshisi” yaponiyede yangridi
- Mutexessisler: islam dini Uyghurlarning xitaygha assimiliyatsiye bolup ketmeslikidiki eng küchlük qalqandur
- Yüzlerche Uyghurlar jenwediki b d t binasi aldida namayish élip bardi
