Xitayning gherbni échish siyasiti Uyghur éli hem xelqige nimilerni élip keldi ? (3)


2004.11.26

Xitay hökümitining gherbni échish istratégiyilik pilani boyiche Uyghur élida mas halda siyasetlerni yürgüziwatqanliqigha besh yil boldi. Bu besh yil jeryanida Uyghur élining her qaysi saheliride yüz bergen özgürüshler heqiqeten zor. Xitay hökümiti gherbni échish élip kelgen bu özgürüshlerni tereqqiyat dep tonisimu, emma Uyghurlar buni xitayning Uyghur élidiki buzghunchiliq, bulangchiliq herikiti dep tonumaqta.

Aldinqi anglitishlirimizda toxtalghinimizdek, gherbni échish siyasiti Uyghur élida xitay nopusining köpiyishini, yerlik xelqning ishsiz qélishini, namratlishishini, ékologiyilik muhit bulghinish mesililirini keltürüp chiqarghandin bashqa, xitayning gherbni échish pilani boyiche Uyghur medeniy - ma'aripigha qarita yürgüzüwatqan siyasetliri Uyghurlarning xitay hökümitige bolghan naraziliqini kücheytmekte.

Medeniyetni xitaylashturush

Bu mesililer heqqide ziyaritimizni qobul qilghan Uyghurlarning bildürishiche xitayning qosh tilliq ma'arip islahati Uyghur milliy ma'aripini xitaychilashturush qedimini tézlitiwatqan bolsa, tarix hem mediniyet sen'et jehette yürgüziwatqan siyasetliri Uyghur tarixi, medeniyiti hemde tilining saqlinishi hem tereqqiyatigha tehdid élip kelgen bolup, bu heqte biz bilen söhbette bolghan dunya Uyghur qurultiyi re'isi we xelqara wakaletsiz milletler teshkilati bash katipi erkin aliptékin ependi gherbni échish siyasitining Uyghur milliy ma'aripigha körsetken zerbisining küchlük boliwatqanliqi, Uyghur tarixi we yadikarliqlirigha bolghan buzghunchiliqini bildürüp mundaq didi:

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.