Bir atining ghulja weqesidin kéyin tutqun qilinip öltürülgen oghli heqqidiki eslimiliri(3)


2007.02.02

Bundin 10 yil burun yeni 1997 - yili 2 - ayning 5 - küni ghulja shehride ghulja yashlirining xitay hökümiti teripidin depsende boliwatqan heq - hoquqlirini qayturwélish we telep qilish herkiti élip bérilghan idi. Yashlarning tinch yol bilen élip barghan bu heqqani heriktini özlirige tehdit, dep bilgen xitay hökümiti qoralliq qisimlirini ishqa sélip qanliq qirghinchiliq élip bérip, dunyani heyran qaldurghan ghulja weqesini peyda qilghan idi.

Xitay hökümitining bu xil qirghinchiliqi ghulja weqesidin kéyinmu izchil dawamliship, ili wilayiti da'irisde chong kölemlik tutqun qilish herkiti élip barghan. Ghulja shehirige yéqin qorghas nahiyisidimu nechche yüzligen yashlarni tutqin qilip, eyni chaghda pütün qorghas nahiyisini matemge chömdürgen 37 - baligha mexpi sot hökümi ilan qilip, 7 sige ölüm jazasi birip, miltiq bilen étip öltürüshtek wehshilikni sadir qilghan idi.

Bular ghulja weqesidin kiyin tutqun qilin'ghan yashlarning bir qismi bolup, bulargha 1999 - yili 1 - ayning 25 - küni sot hökümi ilan qilip, abdushukur nurullam, hesenjan musajan, nurmemet isma'il, ablimit memet, abliz osman qatarliq yette baligha ölüm jazasi birip, shu küni naheq halda miltiq bilen étip tashlighan. Perhad mollaxun, hesenjan memetler mudetsiz qamaq jazasigha höküm qilin'ghan. Nebi memet, erkin emet, memetjan abduréhmlar 20 yilliqtin qamaq jazasigha höküm qilin'ghan, qalghanlirining hemmisi 20 yiliqtin töwen qamaq jazasigha höküm qilin'ghan. Xitay hökümiti teripidin étiwétilgen 7 shihdning méyiti xitay hökümiti teripidin mejburi halda qorghas nahiyisi qosh ériq kentining kün chiqish teripidiki yanbulaq yolining boyigha kömüwétilgen we shihidler kömüwétilgen bu jayni xelqining yoqlishi qattiq meni qilin'ghan. Bugünki künde bu qebriler kichikkine topa döwisi halitide aldiqi qurda töt kishi, kéyinki qurda üch kishi nam - nishansiz ghéribsinip yatmaqta. Emma ularning rohi, izgü armanliri el qelibige ornap ketken. Gerche xitay hökümiti ularning qebrilirini yoqlashni meni qilghan bolsimu el qelbining séghinishini eslishini tusup qalalmighan ularning warisliri bügünki künde dunyaning herqaysi jaylirida ular üchün du'a uqup, ularning armanliri üchün köreshmekte.

El söygen, el ishqida yan'ghan merhum naxshichi küresh kösen ependi hayat waqtida bu shéhitlerning paji'elik teqdiri heqqide bir atining qol yazmisini awazgha alghan idi. Bügün biz xitay hökümiti teripidin qurban qilin'ghan 7 shéhitni we köresh kösenni eslesh üchün buni silerning hozuringlargha sunduq.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.