Bérgén shehride "ghulja weqesi" de qurban bolghanlar üchün gülchembirek qoyuldi
2007.02.07
Herqaysi döletlerdiki Uyghurlar "5-fewral ghulja weqesi" ning 10 yilliqi munasiwiti bilen her türluk namayish we xatirlesh pa'aliyetlirini ötküzüwatqan bir peytte, norwégiye rafto fondi jem'iyiti we norwégiye xelq'ara kechürüm teshkilati birlikte bérgén shehride bir xatirlesh pa'aliyiti ötküzup, 10 yil burunqi qanliq basturushta hayatidin ayrilghan qurbanlar üchün Uyghurlar bilen birlikte hemderdlik körsetti.
Bu pa'aliyet, 2-ayning 5-kuni bérgéndiki rafto fondi jem'iyitining aldigha jaylashqan "kishlik hoquq meydani" da ötküzülgen bolup bu pa'aliyetke qatnashqan bérgéndiki Uyghur jama'itining wekili, norwégiye Uyghur komitéti milli telim-terbiye bölümining mes'uli kerim qarimning bildurishiche, xatirlesh pa'aliyiti kishlik hoquq meydanida élip bérilghan. Pa'aliyet qatnashchiliri aldi bilen 5-fewral ghulja weqeside qurban bolghan qehrimanlar üchün bir minut sükütte turup, ulargha bolghan hörmitini bildürgen we ulargha atap gülchembirek qoyghan. Gülchembirekke ésilghan aq léntigha "ghulja qirghinchiliqida hayatidin ayrilghan qurbanlirini esleymiz" dep yézilghan.
Andin kéyin rafto fondi jem'iyitining bashliqi Arne Lyngård ependi soz qilip, pa'aliyet qatnashchilirigha 10 yil burun yuz bergen féwral weqesining jeryani, kéyinki aqiwetlirini sözlep chüshendürüsh bilen birge, Uyghurlarning nöwettiki kishlik ehwali üstidimu keng toxtalghan. U sözide, nöwette Uyghurlarning kishlik heq-hoquqlirining qattiq depsende boluwatqanliqini, Uyghur siyasi mehbuslargha ölüm jazasi bérishning yen dawam qiliwatqanliqini,Uyghur yashlirining ishsizliq mesilsi, Uyghur milli ma'aripining mejburi xitaylashturlushi mesilsi, rabiye qadir xanimning türmidiki perzentlirining mesilisi we bashqa ehwallar toghriliq toxtilip, rafto fondi jem'iyitining Uyghurlarning kishlik hoquq mesilisige köngül bolushni öz xizmetlirining muhim kün tertipliridin birige aylandurgahnliqini, Uyghurlarning kishlik hoquq weziyitini yaxshilash üchün Uyghurlar bilen bir septe turup bahstin – axir boshashmay köresh qilidighanliqini bildürgen.
Arne Lyngård Ependidin kéyin, bu xatirlesh pa'aliyitini teshkilleshke mes'ul bolghan rafto fondi jem'iyiti xadimi gunta xanim we norwégiye xelq'ara kechürüm teshkilati bérgén shöbisining mes'uli tanja xanimlar soz qilip, bügünki xatirlesh pa'aliyitining ehmiyiti, shuningdek Uyghurlarning nöwette duch kéliwatqan kishlik hoquq mesililiri toghriliq oz pikirlirini bayan qilghan.
Paliyettin kéyin gunta xanim ziyaritimizni qobul qilip, bérgénde ötküzülgen bügünki bu xatirlesh pa'aliyiti heqqide mundaq dédi:
"Biz 2004-yiliq rafto kishlik hoquq mukapatini rabiye qadir xanimgha bergendin bashlap, Uyghurlarning kishlik hoquq mesilisige yéqindin köngül bolup kéliwatimiz. Bu qétim biz ghulja weqesining 10 yilliqi munasiwiti bilen norwégiye, gérmaniye, amérika qatarliq döletlerde keng-kölemlik xatirlesh pa'aliyiti élip bérilidighanliqidin xewer tépip, norwégiye xelq'ara kechürüm teshkilati bilen birlikte bizmu bu xatirlesh pa'aliyetlirige oz ülüshimizni qoshushni qarar qilduq. Kishlik hoquq xizmiti bilen shughullan'ghuchi orun bulush süpitimiz bilen 10 yil burun yuz bergen shu qirghinchiliq qurbanlirini yad étish we xatirlesh mejburyitimiz bar dep oyliduq".
Biz yene norwégiye xelq'ara kechürüm teshkilati bérgén shöbisining mes'uli tanja xanimni ziyaret qilduq:
"Bizning bu xatirlesh pa'aliyitini ötküzüshtin meqsitimiz, bir tereptin, 10 yil burun yüz bergen shu paji'e qurbanlirini yad étish üchün bolsa yene bir tereptin, aridin 10 yil ötken bolsimu junggo hökümiti tinch namyishchilarni qanliq basturghanliqini boynigha alghini, yaki ziyankeshlikke uchrighanlarning ziyinini toldurup bergini yoq, eksche Uyghurlargha qaritilghan basturushlar yenila dawam qilmaqta. Yene bir nuqtidin 2008 –yilliq béyjing olimpik musabiqisi künsayin yéqinlap kéliwatidu, biz barliq amallar bilen dunya jama'etchiligige junggodiki kishlik hoquq depsendichilik qilmishlirining, bolupmu Uyghurlargha yürgüzüliwatqan bésim we basturushning téximu éghirlishiwatqanliqini anglitishimiz kérek, bügünkidek pa'aliyetler bizge shu imkaniyetni hazirlap béridu".
Bu xatirlesh pa'aliyiti 12:00 - 13:00 kiche bir sa'et dawam qilghan bolup, pa'aliyetke rafto fondi jem'iyiti we norwégiye xelq'ara kechürüm teshkilati bérgén shöbisining bir qisim ezaliri we bérgén shehiridiki Uyghurlar ishtirak qilghan. (Abdusemet)
Munasiwetlik maqalilar
- Bir atining ghulja weqesidin kéyin tutqun qilinip öltürülgen oghli heqqidiki eslimiliri(5)
- Qirghizistandiki Uyghurlar ghulja weqesini xatirilidi
- Ghulja weqesining 10 yilliqi munasiwiti bilen amérikida we gollandiyide namayish ötküzüldi
- Ghulja weqesi türkiyining herqaysi jaylirida xatirilendi
- Qazaqistanda ghulja weqesining 10 yilliqi xatirilendi
- Bir atining ghulja weqesidin kéyin tutqun qilinip öltürülgen oghli heqqidiki eslimiliri(4)
- Ghulja weqesining 10 yilliqi munasiwiti bilen gérmaniye we norwégiyide daghdughiliq namayish ötküzüldi
- Fransiyide 5 - féwral ghulja weqesini xatirlesh pa'aliyiti ötküzüldi
- Bir atining ghulja weqesidin kéyin tutqun qilinip öltürülgen oghli heqqidiki eslimiliri(3)
- Dunya Uyghur qurultiyi axbarat yighini ötküzdi