Xitay hökümiti Google én'gilizche xewerler tor bétini tosti


2004.12.02

Xelq'ara chégrirsiz muxbirlar teshkilati yéqinda xitay hökümitini Google én'gliz tor bétini tosighanliqi üchün qattiq eyiplidi. Google Shirkitining béyjingde turushluq bayanatchisining melum qilishiche, Google én'glizche tor bétining xitay hökümiti teripidin tosiwétilgenlikige bir heptidin ashqan.

Chégrisiz muxbirlar teshkilatining körsitishiche, xitay hökümiti Google da bérilgen xewerler toghrisida, qattiq tekshürüsh élip barghan hemde mezkur torbetning xitayche bérilidighan xewerlerdiki xitayni eyibleydighan melumatlirini chiqiriwétishni telep qilghan.

Xitay intérnét tor betlirini tosush üchün 800 milyon amérika dolliri serp qildi

Yéqinda amérikida échilghan "uchur dewridiki milletler munasiwiti" namliq xelq'ara ilmi muhakime yighinida, intérnét tetqiqatchisi jek xé we bil shya ependi xitay hökümitining intérnét tor betlirini kontrol qilish üchün 800 milyon amérika dolliridin artuq pul serp qilghanliqini hemde "jindün" namliq nazaret qilish sistémisini qurup chiqip, bu xil nazaret qilish sistémisi arqiliq adem tutush herikitini élip bériwatqanliqini ashkarilighan.

Google Xewerler tor béti dunyada ziyaret qilinish qétim sani eng köp bolghan xewerler tor béti bolup hisaplinidu. Google Shirkiti 2002 - yili én'glizche xewerler tor bétini qurup chiqqan. Yéngi türdiki addilashturulghan Google xitayche xewerler tor béti bolsa bu yil 9 - ayda meydan'gha kelgen.

Kommunist xitay qandaq qilip özining zorawanliq tüzümini ijra qilip keldi?

Google Én'glizche tor bétining xitay hökümiti teripidin taqiwétilgenlikidin xewerdar bolghan, nyo-yorkta turushluq xitay dimokratiyichisi tang efendi muxbirimiz bilen ötküzgen söhbitide, " kommunist xitay ezeldin mundaq ikki xil usul bilen özining zorawanliq tüzümini ijra qilip kelgen. Biri qanliq basturush, yene biri bolsa yalghan gep qilip, xelqni exmeq qilish. Ular her zaman metbu'atlarda bériliwatqan rastchil xewerlerni tosush arqiliq, heqiqetni xelqtin yoshurushqa tirishidu, shundaqla xelqni yalghan gepni heqiqet ornida qobul qilishqa mejburlaydu" dep körsetti.

Tang ependi sözide yene " Google shirkiti emeliyette xitayning bundaq qilishigha maqul dégüsi yoq. Lékin, ular "soda, menpe'et" dégendek sewebler tüpeylidin, xitayning bu xil qilmishigha yol qoyushqa mejbur bolghan" dep körsetti:

Xitay hökümiti kishilerning idiyisini maw zédong dewridikidek kontrol qilishqa tirishmaqta

Amérikining washin'gton shehiridiki "xitay uchur merkizi" ning mes'uli chin küydé ependi xitay hökümitining Googlening én'glizche xewerler tor bétini tosighanliqi heqqide toxtulup, öz oy- pikirlirini bayan qilip mundaq dédi:

"Béyjing hökümitining bu qétim Google én'glizche xewerler tor bétini tosighanliqi bundin ilgiriki Google xitayche tor bétini tosighanliqigha sélishturghanda, ularning intérnét tor betlirini tosushta téximu ilgirilewatqanliqini körsitip béridu. Yéqindin uyan biz shuni sezduqki, xitay hökümiti hazir idi'ologiye sahasidiki kontrol qilishni kücheytmekte. Yeni kishilerning idiyisini kontrol qilishqa tirishmaqta. Buni biz xu jintawning qurultayda qilghan sözidinla sezgen. Yéqindin buyan xitayda bir türküm yazghuchi, we ziyalilar qolgha élindi, bumu nahayiti muhim bir signal bolup hésablinidu. Kommunist xitay hökümranliq qiliwatqan ellik nechche yildin buyan, héchqachan xelq'ara jemiyetke yéqinlishishni oylimidi, ular dawamliq maw zédung we ding shawpingning qollan'ghan siyasiti arisida dawalghup yürdi. Hazir xu jintaw bolsa maw zédongning hökümranliq qilish usulini qollinip, kishilerning idiyisini kontrol qilishni oylimaqta. Yéqinda xitay teshwiqat ministirliqining jiyaw go byaw qatarliq 6 neper ziyalini metbu'atlarda maqale élan qilishtin chekligenlikining özi nahayiti janliq bir ispat bolup hisaplinidu. Dimek xitay hökümiti qaytilap solchilliq yolgha méngishi mumkin, xelq'ara jemiyet buninggha hergizmu yol qoymasliqi kérek."

"Chégrisiz muxbirlar teshkilati" xitay hökümitining én'glizche xewerler tor bétini chekligenliki heqqide , Google shérkitidin tézdin inkas qayturushni telep qilmaqta. (Méhriban)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.